UNIWERSYTET WROCŁAWSKI Uczelnia Badawcza
Wspomniane działania są nieodłącznie związane z naszą działalnością dydaktyczną. Studenci blisko współpracują z wykładowcami w ramach prowadzonych przez nich aktualnie badań. W rezultacie, pod kierunkiem swoich nauczycieli, zdobywają wiedzę wynikającą z kontaktu z najnowszymi technikami badawczymi. Co więcej, kładziemy jednocześnie nacisk na umożliwienie studentom zastosowania zdobytych umiejętności i wiedzy w zawodach, w których chcą oni pracować. W dydaktyce uniwersyteckiej najnowsze badania naukowe są punktem wyjścia do kształcenia młodych ludzi otwartych na przyszłość, znających świat i przygotowanych do pracy w nim dla dobra nas wszystkich.
Aspiracją Uniwersytetu Wrocławskiego jest rola uczelni badawczej, jednak wyłącznie w znaczeniu wskazanym powyżej: jako społeczności nastawionej na prowadzenie najwyższej jakości badań naukowych dla dobra całego środowiska. Zatem na naszej uczelni badania, nauczanie i współpraca z otoczeniem splatają się w wielobarwny obraz, będący odbiciem wielokulturowej i wieloenicznej przeszłości i teraźniejszości naszej społeczności.
Profesor Przemysław Wiszewski
Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego
HUMAN - CITY - ENVIRONMENT
CZŁOWIEK ‒ MIASTO ‒ ŚRODOWISKO
dr hab. Sylwia DołzbłaszAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Katedra Gospodarki Przestrzennej).
Funkcjonowanie i wpływ granic politycznych, rozwój obszarów przygranicznych i współpracy transgranicznej, a także rozwój regionalny i lokalny.
dr hab. Mateusz StrzeleckiAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego). Kierownik Stacji Polarnej im. S. Baranowskiego na Spitsbergenie.
Od czasu studiów licencjackich dr hab. Mateusz C. Strzelecki był ciekaw, jaką rolę w paraglacjalnych kaskadach osadowych na obszarach gwałtownie uwalnianych spod lodowców pełnią arktyczne strefy wybrzeża. W swojej pracy doktorskiej zawarł pierwszy szczegółowy opis ewolucji żwirowych systemów mierzejowych i barier od końca Małej Epoki Lodowej (MEL) na Svalbardzie. Był jednym ze współautorów jednej z najbardziej precyzyjnych krzywych holoceńskich zmian poziomu morza dla środkowego Spitsbergenu.
Ponadto jest uznawany za pioniera w badaniach procesów wietrzeniowych zachodzących na skalistych wybrzeżach Arktyki odsłoniętych przez cofające się lodowce. Jest ekspertem w badaniach nad wpływem gwałtownej deglacjacji na kształtowanie się barierowych wybrzeży Svalbardu. Należy do liderów badań nad ewolucją wybrzeży skalistych w klimatach polarnych. Prowadził badania na wyspach Skandynawii, Svalbardzie, Grenlandii i w rejonie Antarktyki, koncen trując się na procesach geomorfologicznych zachodzących na skalistych klifach i platformach abrazyjnych. Osiągnięcia w badaniach wybrzeży skalistych zaowocowały nominacją na stanowisko współprzewodniczącego Grupy Roboczej ds. Wybrzeży Skalistych Międzynarodowego Stowarzyszenia Geomorfologów.
Jego doświadczenie w zakresie polarnych systemów przybrzeżnych zaowocowało przyznaniem mu dziewięciu krajowych projektów badawczych, w których pełnił funkcję głównego badacza i nominacją na stanowisko kierownika naukowego Stacji Polarnej im. Stanisława Baranowskiego na Spitsbergenie, należącej do Uniwersytetu Wrocławskiego. Strzelecki jest też pomysłodawcą Programu Badań Regionów Zimnych im. Alfreda Jahna na Uniwersytecie Wrocławskim, mającego na celu m.in. wzmocnienie naszej doskonałości naukowej w badaniach nad zmarzliną i peryglacjałem.
Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska
Wydział w szerokim zakresie współpracuje z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Corocznie przedstawiciele przedsiębiorców są zapraszani na cykl wykładów poświęconych największym wyzwaniom w zakresie gospodarki i polityki surowcowej oraz ochrony i kształtowania środowiska. Wydział ponadto prowadzi intensywną współpracę z czołowymi pracodawcami w zakresie praktyk zawodowych studentów.
prof. dr hab. Tomasz NiedzielskiProfesor na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego). Kierownik Pracowni Systemów Informacji Geograficznej.
Bezzałogowe statki powietrzne, fotogrametria bliskiego zasięgu i teledetekcja, geoinformatyka, analiza obrazów lotniczych, geoinformatyka.
dr Adam Rajsz Adiunkt na Wydziale Nauk Biologicznych (Katedra Ekologii, Biogeochemii i Ochrony Środowiska).
dr Adam Rajsz Adiunkt na Wydziale Nauk Biologicznych (Katedra Ekologii, Biogeochemii i Ochrony Środowiska).
Biolodzy dr Adam Rajsz i dr hab. Bronisław Wojtuń z Zakładu Ekologii Biogeochemii i Ochrony Środowiska na Wydziale Nauk Biologicznych badają ekologię zbiorowisk roślinnych w ekosystemach wysokogórskich Karkonoszy. Prace badawcze prowadzą nie tylko w laboratorium lecz także in situ – bezpośrednio w terenie. Podczas wykonywania pomiarów aktywności jednego z enzymów zaangażowanych w metabolizm azotanów u roślin – reduktazy azotanowej, zachodzi potrzeba inkubacji fragmentów tkanek badanej rośliny w probówce z buforem w ściśle określonej temperaturze i ciemności.
Łaźnia wodna skonstruowana przez Adama Rajsza wygląda na pierwszy rzut oka jak sześcienny sejf z wyświetlaczem i klawiszami na jednej ze ścian. Prezentowana konstrukcja jest jednak dobrze przemyślana i składa się z modułów. Moduł główny zawiera dwulitrowy zbiornik ze stali nierdzewnej oraz sterownik elektroniczny i niewielką pompę wodną. Moduł zasilający zawiera W celu przetestowania swojego pomysłu w warunkach naturalnych, wynalazek zainstalowano na specjalnie do tego celu przystosowanym plecaku i przeprowadzono szereg pomiarów aktywności reduktazy azotanowej w wysokogórskich ekosystemach Karkonoskich. Pomiary wykonywane były w kilku lokalizacjach oddalonych od siebie o co najmniej trzy kilometry. Prób- ki inkubowane były w łaźni wodnej przez dwie godziny w temperaturze 26°C. Następnie przeprowadzano reakcję diazowania w celu uzyskania stabilnego zabarwienia w próbkach. Było wystarczająco dużo czasu, aby wrócić do laboratorium i zmierzyć absorbancję próbek. Otrzymane w ten sposób wyniki nie wykazywały istotnych odchyleń – mimo zmieniających się podczas prowadzenia inkubacji warunków pogodowych. Tym sposobem dowiedziono pełnej użyteczności urządzenia. Czy prototyp z Uniwersytetu Wrocławskiego przejdzie do produkcji? Nie wiadomo, jakkolwiek napływają zapytania od kolegów-biologów jak taką przenośną łaźnię samodzielnie zbudować
prof. dr hab. Aleksandra Samecka-CymermanProfesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Katedry Ekologii, Biogeochemii i Ochrony Środowiska.
Zmiany w środowisku wynikające z zanieczyszczeń chemicznych mogą być oceniane dzięki danym (wartości tła dla metali w mszakach) zebranym z obszarów stosunkowo wolnych od zanieczyszczeń, takich jak Svalbard, Szwajcaria, Hiszpania i Holandia. Zarówno podczas badań terenowych, jak i eksperymentów laboratoryjnych naukowcy badają gatunki pospolite, inwazyjne, rzadkie i zagrożone, przyczyniając się do poszerzenia wiedzy na temat ich biogeochemii, a także wymagań siedliskowych i tolerancji. Wyniki ich badań są następnie obliczane z wykorzystaniem zaawansowanych analiz statystycznych (takich jak sieci neuronowe, eksploracja danych, wielowymiarowe techniki eksploracyjne, analiza redundancji) oraz modelowania ekologicznego. Ponadto, interesują się oni testowaniem i rozwojem nowych wskaźników i modeli statystycznych. Niektóre z uzyskanych wyników mogą mieć praktyczne zastosowanie i być wyko rzystane w biomonitoringu zanieczyszczeń metalami śladowymi, jak również w zastosowaniu makrofitów w fitoremediacji. Stanowią one również podstawę do skutecznych działań w ochronie środowiska.
Wydział Nauk Społecznych
Badania na Wydziale Nauk Społecznych prowadzone są przez naukowców w czterech instytutach – w Instytucie Studiów Międzynarodowych, Instytucie Nauk Politycznych, Instytucie Socjologii oraz Instytucie Filozofii, i dwóch katedrach – Katedrze Studiów Europejskich oraz Katedrze Logiki i Metodologii Nauk. Obejmują one szeroki zakres nauk społecznych, tj. badania z zakresu politologii, polityki społecznej, stosunków międzynarodowych, bezpieczeństwa międzynarodowego, studiów globalnych, studiów europejskich oraz komunikacji międzynarodowej. W dziedzinie socjologii empirycznej i teoretycznej prowadzone są badania dotyczące różnych problemów socjologii. W dyscyplinie filozofii nacisk kładziony jest na filozofię chrześcijańską, nowożytną, klasyczną, niemiecką i współczesną.
Dr hab. Katarzyna KajdanekProfesor na Wydziale Nauk Społecznych ( Zakład Socjologii Miasta i Wsi)
dr hab. Marek KasprzakAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego)
prof. dr hab. Mariusz Orion JędrysekProfesor na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Nauk Geologicznych). Kierownik Zakładu Geologii Stosowanej, Geochemii i Zarządzania Środowiskiem.
prof. dr hab. Adam MrozowickiProfesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Socjologii). Kierownik Zakładu Socjologii Ogólnej.
Zainteresowania badawcze samego Mrozowickiego obejmują socjologię pracy, socjologię gospodarki, badania porównawcze zbiorowych stosunków pracy, badania nad prekaryzacją, krytyczny społeczny realizm oraz metodologię badań biograficznych. W ostatnich latach koncentrował się na obszarze porównawczych stosunków przemysłowych w Europie Środkowo-Wschodniej, a jego zakończony niedawno projekt badawczy NCN PREWORK dotyczył młodych pracowników prekaryjnych w Polsce i w Niemczech.
dr hab. inż. Małgorzata WernerProfesor na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery).
System ten jest zintegrowanym narzędziem, zoptymalizowanym do analizy procesów zachodzących w warstwie granicznej atmosfery, ze szczególnym uwzględnieniem stężeń zanieczyszczenia powietrza. Wykorzystujemy nowoczesne chemiczne modele transportu zanieczyszczeń do realizacji prognoz jakości powietrza, które udostępniamy szerokiej społeczności poprzez otwarty portal internetowy prognozy.uni.wroc.pl. Modelowanie w wysokiej rozdzielczości przestrzennej rzędu dziesiątek metrów, modelowanie bioalergenów oraz asymilacja danych z obserwacji powierzchniowych i satelitarnych to najpilniejsze zadania badawcze, które są obecnie podejmowane przez zespół w Zakładzie. Intensywna współpraca zespołu z decydentami i lekarzami pozwala lepiej zrozumieć ich potrzeby i wspiera tworzenie narzędzi, które mogą być wykorzystywane do zarządzania jakością powietrza.
System monitoringu obejmuje pomiary stacjonarne i mobilne (dron i samochód elektryczny) parametrów meteorologicznych i zanieczyszczeń powietrza. Dron jest wyposażona w głowicę środowiskową, która może mierzyć stężenie zanieczyszczeń powietrza (np. pyłu zawieszonego, ozonu), a także parametry meteorologiczne, takie jak temperatura powietrza, wilgotność i ciśnienie atmosferyczne. Ważnym elementem systemu monitoringu są pomiary teledetekcyjne z wykorzystaniem sodaru (a w niedalekiej przyszłości także lidaru, fotometrów słonecznych i księżycowych)
dr Sylwester Kołomański Doktor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Astronomii, Zakład Heliofizyki i Fizyki Kosmosu).
dr Sylwester Kołomański Doktor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Astronomii, Zakład Heliofizyki i Fizyki Kosmosu).
ALPS jest siecią automatycznych stacji zaprojektowanych, zbudowanych i obsługiwanych przez Instytut Astronomiczny, przeznaczonych do ciągłego monitorowania nieba. Dane zbierane z każdej stacji pozwalają naukowcom określić poziom jasności nieba (z uwzględnieniem warunków meteorologicznych) oraz śledzić zmiany i źródła zanieczyszczenia światłem. Obecnie funkcjonują cztery stacje ALPS, a dwie kolejne są w przygotowaniu. Większość stacji znajduje się w polskich obserwatoriach astronomicznych, gdzie monitorowanie zanieczyszczenia światłem i jakości nocnego nieba ma kluczowe znaczenie.
dr Piotr WojtulekAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Nauk Geologicznych).
Geologia gospodarcza, surowce mineralne.
prof. dr hab. Jakub KierczakProfesor na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Nauk Geologicznych, Zakład Petrologii Eksperymentalnej)
Nauki o Ziemi i środowisku, mineralogia i geochemia środowiska, zanieczyszczenia gleb, badania petrograficzne skał i materiałów syntetycznych, archeometria.
FUNCTIONAL MATERIALS
Wydział Chemii
Przy opracowywaniu i okresowej weryfikacji programów uwzględniono opinie i sugestie przedstawicieli otoczenia społeczno-gospodarczego współpracujących z wydziałem. Przekłada się to na zatrudnienie absolwentów Wydziału Chemii przez lokalne firmy i przedsiębiorstwa w szeroko rozumianym przemyśle chemicznym. Program studiów obejmuje lektoraty języka angielskiego oraz moduły zajęć w języku angielskim. Ponadto studenci mają możliwość uczestniczenia w wykładach prowadzonych przez wykładowców z zagranicy. Wszystkie te działania pomagają w przygotowaniu studentów do podjęcia studiów w ośrodkach zagranicznych w ramach programów wymiany międzynarodowej, a także otwierają przed absolwentami możliwość podjęcia pracy zawodowej za granicą. Program kształcenia przewiduje również możliwość udziału studentów w specjalistycznych kursach organizowanych przez firmy zewnętrzne, dzięki którym możliwe jest uzyskanie dodatkowych kompetencji ważnych w przyszłej pracy zawodowej.
MATERIAŁY FUNKCJONALNE
• Badania struktury molekularnej i krystalicznej oraz re-aktywności związków koordynacyjnych, metaloorganicznych, organicznych, bioorganicznych i bionieorganicznych. Prace w tym obszarze są podstawą projektowania nowych materiałów supramolekularnych i materiałów o cechach spin-crossover.
• Badania chemii i stereochemii związków organicznych obejmujące syntezę, reaktywność i strukturę molekularną porfiryn i porfirynoidów, związków aromatycznych i heterocyklicznych, peptydów i protein, peptydomimetyków, biokoniugatów, poliynów i halogenopoliynów, bis- i poliazoli, poliynów i halogenopoliynów.
• Projektowanie i badania katalizatorów homogenicznych, heterogenizowanych i nanocząstkowych, reakcje z udziałem cieczy jonowych i stopionych soli.
• Projektowanie, obliczenia teoretyczne i synteza związków biologicznie aktywnych m.in. leków, peptydów, aminocukrów i ich pochodnych. Badania roli jonów metali w układach biologicznych i oddziaływań jonów metali z substancjami huminowymi. Badania kompleksów metali jako potencjalnych terapeutyków oraz potranslacyjnych i chemicznych modyfikacji białek.
• Otrzymywanie i charakterystyka właściwości nowych materiałów luminoforowych, ferroelektryków, magnetyków, kryształów molekularnych, molekularno-jonowych i ciekłych kryształów. Synteza i właściwości hybrydowych materiałów makroporowatych i substancji powierzchniowo czynnych.
prof. dr hab. Eugeniusz Zych Profesor na Wydziale Chemii. Kierownik Zespołu Badań Materiałów Luminescencyjnych oraz Zakładu Podstaw Chemii.
prof. dr hab. Eugeniusz Zych Profesor na Wydziale Chemii. Kierownik Zespołu Badań Materiałów Luminescencyjnych oraz Zakładu Podstaw Chemii.
Prof. Eugeniusz Zych zajmuje się światłem, a konkretniej materiałami konwertującymi jeden rodzaj promieniowania na inny rodzaj promieniowania, który zwykle jest światłem widzialnym dla ludzkiego oka.
Aby prawidłowo ocenić potencjał materiałów, które są wytwarzane w wydziałowych laboratoriach, potrzeba ciemności. W specjalnych komorach chłodzących próbki są schładzane do temperatury 10 K (-263°C). Obserwowane w dalszej kolejności na wykresie widma w skali 300-750 nanometrów wskazują, jaki rodzaj promieniowania generowany jest przez używane materiały. Przedział ten obejmuje fragment promieniowania nadfioletowego i całe promieniowanie widzialne. Badane materiały są w stanie również emitować promieniowanie bardziej energetyczne, czyli jeszcze bardziej nadfioletowe, jak również podczerwone.
Jednym z zastosowań promieniowania jest precyzyjny pomiar temperatury zmienionych nowotworowo tkanek oraz pojedynczych komórek. Ze względu na dużą przemianę materii, która w nich zachodzi, komórki nowotworowe mają podwyższoną temperaturę. W chwili obecnej opracowywana jest metodologia lokalnego zwiększenia temperatury tych komórek do takiej wartości, która zjada komórki (np. 60°C), nie uszkadzając zdrowych komórek znajdujących się w sąsiedztwie tych chorych
prof. dr hab. Lechosław Latos-Grażyński Profesor na Wydziale Chemii (Zakład Chemii Porfiryn i Metaloporfiryn).
prof. dr hab. Lechosław Latos-Grażyński Profesor na Wydziale Chemii (Zakład Chemii Porfiryn i Metaloporfiryn).
Dziś zespół Latosa-Grażyńskiego bada układy, w których pary porfiryn łączą się ze sobą, aby przenieść elektrony lub fotony światła
Kariera naukowa Latosa-Grażyńskiego jest ściśle związana z Wydziałem Chemii, gdzie w 1991 roku uzyskał tytuł profesora. Ważną rolę w jego działalności naukowej od ponad dwudziestu lat odgrywa współpraca z Wydziałem Chemii Uniwersytetu Kalifornijskiego. Jest jednym z najczęściej cytowanych chemików pracujących w Polsce. Jego badania weszły do kanonu światowej literatury naukowej, a on sam został uhonorowany przez społeczność międzynarodową licznymi nagrodami: m.in. Alexander von Humboldt Research Award (2005) oraz Japan Society for the Promotion of Science Invitation Fellowship for Research in Japan (2010). W 2014 roku Polskie Towarzystwo Chemiczne przyznało mu Medal im. Jędrzeja Śniadeckiego, który jest przyznawany za wybitne osiągnięcia naukowe o znaczeniu światowym w dziedzinie chemii.
dr hab. Bartosz SzyszkoAdiunkt na Wydziale Chemii (Zakład Chemii Organicznej). Kierownik Laboratorium Zaawansowanych Metod Syntezy.
Uderzającym przykładem takiej osobliwej reaktywności była reakcja kontrakcji benzenu przebiegająca w przypadku kompleksów palladu(II) i złota(III) p-benziporfiryny i 1,4-naftiporfiryny. Dwa artykuły opisujące tę tzw. „magiczną kontrakcję” wyróżniono na okładkach wiodących czasopism chemicznych, tj. „Angewand- te Chemie” oraz „Chemistry ‒ A European Journal”.
Po ukończeniu studiów doktoranckich, w 2015 roku dr Szyszko przeniósł się na Uniwersytet Cambridge, gdzie odbył staż podoktorski w grupie prof. Jonathana Nitschke, światowej sławy eksperta w dziedzinie chemii supramolekularnej. Po powrocie do Wrocławia skupił się na konstruowaniu dużych analogów porfiryn, zawierających w swoich wnękach atomy węgla. Do najważniejszych wyników tej linii badawczej należy synteza helicenofiryn – hybryd helicenów (helikalnych węglowodorów aromatycznych) i porfiryn oraz difenantrioktafiryn – stanowiących przykład niezwykle rzadkich cząsteczek organicznych, które mogą występować w dwóch bardzo stabilnych konformacjach (kształtach), wykazujących silnie zróżnicowane właściwości stereochemiczne.
Dziś dr hab. Szyszko rozpoczyna poczyna program badawczy, którego głównym zadaniem będzie zastosowanie metody samoasocjacji z subkomponentów do konstrukcji splotów i węzłów – fascynujących związków, które można traktować jako molekularne odpowiedniki węzłów żeglarskich
dr inż. Sławomir PotockiAdiunkt na Wydziale Chemii (Zespół Badawczy Biologicznej Chemii Nieorganicznej, Zakład Chemii Biologicznej i Medycznej).
Celem naukowym projektu jest wyjaśnienie, na poziomie molekularnym, oddziaływania jonów Zn(II) z bakteryjnym białkiem SmtB z rodziny ArsR (Mycobacterium tuberculosis), będącym regulatorem transkrypcyjnym indukowanym przez toksyczne stężenie cynku. Prątek gruźlicy (łac. Mycobacterium tuberculosis) to słabo Gram-dodatnia bakteria, która jest czynnikiem etiologicznym groźnej choroby zakaźnej – gruźlicy. Nasz projekt skupia się na białku SmtB, ale również na BigR4 – niedawno zidentyfikowanym przez nas ho- mologu z M. smegmatis –modelowym organizmie niepatogennym, powszechnie używanym do badań biologicznych. Głównym celem jest odpowiedź na pytania: jak mutacje w domenie wiążącej cynk białka SmtB wpływają na samo białko, jego możliwości wiązania cynku oraz wiązania się do bakteryjnego DNA?
dr Nurbey Gulia Adiunkt na Wydziale Chemii (Zespół Badań Chemii Organometalicznej i Materiałów Funkcjonalnych, Katedra Chemii Nieorganicznej).
dr Nurbey Gulia Adiunkt na Wydziale Chemii (Zespół Badań Chemii Organometalicznej i Materiałów Funkcjonalnych, Katedra Chemii Nieorganicznej).
Obiektem zainteresowania dr. Gulia jest rzadko spotykana reakcja funkcjonalizacji wiązania C-H w beta pozycji alifatycznych amin. Motyw strukturalny posiadający grupy funkcyjne (np. fenylowa, hydroksylowa) w tej pozycji często występuje w związkach o dużym znaczeniu farmaceutycznym. Wykorzystując bezpośrednią funkcjonalizację C-H, tego typu związki można otrzymać z prostych amin alifatycznych, jak na przykład efedryna i amfetamina z izopropyloaminy, salbutamol i synefryna z etyloaminy.
Głównym celem naszych badań jest opracowanie ogólnej metody funkcjonalizacji C-H pierwszorzędowych amin alifatycznych w beta pozycji. Metoda nie jest skierowana na zastąpienie stosowanych od lat tradycyjnych metod otrzymywania znanych farmaceutyków. Opracowywana metodologia otwiera unikatową drogę syntetyczną prowadzącą do bogactwa nowych związków o wysokiej różnorodności motywów strukturalnych, co może mieć istotne znaczenie w kontekście poszukiwania nowych leków.
prof. dr hab. Tobias FischerProfesor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej, Zakład Teorii Cząstek).
Fischer zajmował się wcześniej, przez trzy lata, grantem badawczym pt.: „Probing massive star explosions with neutrinos”. Dzięki opracowaniu zaktualizowanych wskaźników oddziaływań słabych, z modyfikacjami ośrodka wiodącego rzędu, istotnymi dla badań astrofizycznych, możliwe stało się systematyczne badanie długoterminowej ewolucji zapadających się supernowych i wynikającej z niej nukleosyntezy, ze szczególnym uwzględnieniem fizyki wykraczającej poza model standardowy, takiej jak oscylacje smaku neutrin i emisja aksjonów.
Fischer zajmuje się obecnie przede wszystkim rozwojem metod obliczeniowych dla wielowymiarowego transportu neutrin, w tym całki zderzeniowej; równaniami stanu dla gorącej i gęstej materii z przejściem fazowym QCD i wreszcie, co nie mniej ważne, aspektami fizyki jądrowej dla rozwoju współczynników oddziaływań słabych zgodnych z jądrowym równaniem stanu
prof. dr hab. David BlaschkeProfesor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej, Zakład Teorii Cząstek).
Obecnie Blaschke zajmuje się projektem, który dotyczy materii jądrowej w ekstremalnych warunkach przy energiach NICA. Projekt poświęcony jest badaniom materii w ekstremalnych warunkach w zderzeniach ciężkich jonów oraz we wnętrzach gwiazd zwartych. W ramach projektu badacze skonstruują modele kwarkowo-hadronowego równania stanu materii, zbadają ich własności i charakterystyczne efekty obserwacyjne dla eksperymentów przy energiach osiągalnych przy kompleksie NICA.
Blaschke jest obecnie szczególnie zaangażowany w realizację projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki „Neutron stars: birth, structure and mergers”. Celem tego projektu jest zrozumienie podstawowych własności gwiazd neutronowych, od ich narodzin do samego końca, w łącznym kontekście astrofizyki, fundamentalnych oddziaływań i najnowszych danych eksperymentalnych.
Obecnie główne obszary zainteresowań badawczych profesora to kwantowa teoria pola dla materii w ekstremalnych warunkach wysokich temperatur, gęstości i silnych pól; powstanie i dysocjacja (efekt Motta) stanów związanych i kondensatów kwantowych w ekstremalnych warunkach; badanie diagramu fazowego gęstej materii hadronowej i przejść fazowych QCD w zderzeniach ciężkich jonów i w astrofizyce, a także produkcja par (mechanizm Schwingera) w silnych polach i zastosowania w laserach wysokiej intensywności.
Wydział Fizyki i Astronomii
Badania prowadzone na Wydziale Fizyki i Astronomii są zorganizowane wokół trzech dziedzin: astronomii, fizyki doświadczalnej i fizyki teoretycznej.
Tematyka badań naukowych w Instytucie Astronomicznym obejmuje heliofizykę (dotyczącą Słońca) oraz astrofizykę (dotyczącą innych gwiazd). Projekty badawcze obejmują sondowanie wnętrz gwiazd metodami asterosejsmicznymi, analizę big data z wykorzystaniem sieci neuronowych oraz monitorowanie zanieczyszczenia światłem i jego wpływu na ekosystemy w ramach projektu ALPS (All-sky Light Pollution Survey). Uniwersytet Wrocławski nawiązał niedawno współpracę z Europejską Agencją Kosmiczną, co stwarza nowe możliwości rozwoju technologicznego w tej dziedzinie.
Badania prowadzone w Instytucie Fizyki Teoretycznej obejmują szeroki zakres tematów od fizyki atomowej i jądrowej, poprzez fizykę materii skondensowanej, kosmologię, grawitację i czarne dziury, do fenomenologii cząstek elementarnych i pól. Symulacje komputerowe są bardzo ważne w tego typu badaniach, ponieważ pomagają modelować i przewidywać rozwój procesów fizycznych.
HUMANS BETWEEN NATURE AND CULTURE
CZŁOWIEK MIĘDZY NATURĄ I KULTURĄ
prof. dr hab. Zuzanna Drulis-Kawa Profesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Instytutu Genetyki i Mikrobiologii (Zakład Biologii Patogenów i Immunologii).
prof. dr hab. Zuzanna Drulis-Kawa Profesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Instytutu Genetyki i Mikrobiologii (Zakład Biologii Patogenów i Immunologii).
Obecnie w zespole prof. dr hab. Drulis Kawy trwają prace nad przeciwbakteryjnym działaniem pochodzących od fagów enzymów, takich jak endolizyny i depolimerazy, które mogą zabijać bakterie w ciągu kilku sekund (lub skutecznie „rozbroić” patogeny), pomagając ludzkiemu układowi odpornościowemu w zwalczaniu infekcji. Co więcej, fagi i ich enzymy mogą być stosowane z powodzeniem łącznie z tradycyjnymi antybiotykami, co potwierdzają eksperymentalne terapie, które zostały już wdrożone.
W Zakładzie prowadzone są również badania mające na celu lepsze zrozumienie interakcji drapieżnik – ofiara oraz pasożyt – gospodarz, rzucające nowe światło na mechanizmy biorące udział we współewolucji fagów, bakterii i układu odpornościowego
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych
Misją Wydziału jest wspieranie racjonalnego poszukiwania prawdy o przeszłości człowieka, a także o psychologicznych i kulturowych uwarunkowaniach jego aktywności, rozwoju i edukacji oraz współuczestniczenie w kształtowaniu kultury w celu wspierania zrównoważonego rozwoju społecznego. Podstawową wartością realizowaną w toku badań i kształcenia jest wolność badań, nauczania i wyrażania opinii, nieograniczona względami politycznymi czy religijnymi. Wydział wspiera badania naukowe najwyższej jakości, indywidualne i zespołowe, interdyscyplinarne i międzynarodowe, dysponuje kadrą naukowo-dydaktyczną najwyższej jakości, zapewniając odpowiednie warunki do jej rozwoju, prowadzi kształcenie poprzez bliski kontakt studentów z najwyższej klasy pracownikami naukowymi, podkreślając znaczenie jedności nauki i kształcenia, aktywnie włącza się w życie społeczne i kulturalne społeczności lokalnej, krajowej i światowej.
dr hab. Maciej KarwowskiProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii). Kierownik Zakładu Psychologii Twórczości.
dr Dominika GrzesikAdiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych.
Grecka kultura epigraficzna i zwyczaj rzeźbiarski.
prof. dr hab. Bogusław PawłowskiProfesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Katedry Biologii Człowieka.
Ewolucyjne podejście do morfologii, zachowań i preferencji człowieka. Badania nad fizjologicznymi aspektami kondycji/jakości biologicznej człowieka w kontekście doboru płciowego, tj. potencjalnych sygnałów cech fizycznych postrzeganych jako atrakcyjne.
dr hab. Piotr SorokowskiProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii). Kierownik Zakładu Eksperymentalnej Psychologii Społecznej.
dr hab. Agnieszka Sorokowska Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii). Kierownik Pracowni Badań Węchu i Smaku.
dr hab. Agnieszka Sorokowska Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii). Kierownik Pracowni Badań Węchu i Smaku.
Multidyscyplinarny program badawczy Agnieszki Sorokowskiej i jej zespołu w głównej mierze skupia się na percepcji sensorycznej, psychologii międzykulturowej i poznawczej, choć wiele z jej badań łączy także inne dyscypliny, takie jak antropologia czy neurobiologia. Sorokowska prowadziła badania w Papui Zachodniej, boliwijskiej Amazonii oraz na wyspach Pacyfiku. Wraz z Piotrem Sorokowskim jest liderką Cross-Cultural Research Group, która skupia ponad 100 naukowców z całego świata i regularnie publikuje wyniki swoich badań w najlepszych czasopismach naukowych. Jednym z jej największych osiągnięć naukowych jest zakończona niedawno seria badań nad kompensacją sensoryczną i ślepotą. Sorokowska zaprojektowała i przeprowadziła szereg badań dotyczących wrażliwości węchowej osób niewidomych w porównaniu z osobami widzącymi, oraz porównała te dwie grupy w kontekście przetwarzania informacji niewizualnych potencjalnie istotnych dla funkcjonowania społecznego.
dr hab. Filip DuszyńskiAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego).
Ewolucja geomorficzna piaskowcowych obszarów stołowych.
dr Izabela Lebuda Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Twórczości).
dr Izabela Lebuda Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Twórczości).
Izabela Lebuda może poszczycić się znaczącym osiągnięciami w zakresie finansowania badań, w tym wieloma projektami uwieńczonymi sukcesem oraz dorobkiem publikacyjnym. Niedawno otrzymała stypendium postdoktoranckie im. Marii Skłodowskiej-Curie od Komisji Europejskiej w programie Horyzont 2020. W ramach projektu dr Lebuda planuje badać dokładność twórczego metapoznania i jego aspekty regulacyjne z perspektywy behawioralnej i neuronaukowej. Badania nad twórczym metapoznaniem wykorzystujące zaawansowane techniki mogą rzucić nowe światło na wybrane zagadnienia oraz przyczynić się do poszerzenia tematyki badawczej w neuronauce twórczości.
dr Anna OleszkiewiczAdiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Twórczości).
Praca badawcza Oleszkiewicz ma na celu uzupełnienie tej luki w wiedzy na temat układu węchowego i klinicznych sposobów jego rehabilitacji. Jej wysiłki badawcze nabierają szczególnego znaczenia w post-pandemicznej rzeczywistości, w której będziemy się mierzyć z długotrwałymi zaburzeniami percepcji zapachów na niespotykaną skalę, dzisiaj wciąż jeszcze trudną do oszacowania. Aby przyspieszyć badania nad treningiem węchowym jako metodą rehabilitacji węchu o potencjalne korzystnego oddziaływania na procesy poznawcze i emocjonalne człowieka, Anna Oleszkiewicz zdobyła grant Narodowego Centrum Nauki.
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego (CSNE)
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego (CSNE)
Działalność CSNE opiera się na trzech filarach, które się nawzajem przenikają i uzupełniają. Są to: badania, dydaktyka oraz działalność publiczna. Badania koncentrują się na pięciu zakresach tematycznych: wizje Europy w XIX i XX wieku; nacjonalizm, religie i integracja europejska; kultura, literatura i pamięć w stosunkach polsko-niemieckich; historia Niemiec i kontrowersje polsko-niemieckie oraz Polska i Niemcy w zjednoczonej Europie.
Wrocławska placówka pozyskała liczne granty krajowe i zagraniczne, zorganizowała wiele konferencji, dyskusji panelowych. Uczestniczy w rozwiniętej sieci współpracujących ze sobą instytutów uniwersyteckich i pozauniwersyteckich. Wyniki badań Centrum publikowane są w kilku seriach wydawniczych w kraju i zagranicą.
Dowodem znaczenia Centrum jest zapraszanie pracowników do licznych rad naukowych fundacji, muzeów, stowarzyszeń oraz instytutów badawczych. Są także często powoływani jako eksperci do oceny projektów badawczych oraz ewaluacji naukowej instytutów uniwersyteckich i pozauniwersyteckich.
prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz Profesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Historyczny) oraz dyrektor i kierownik Katedry Historii Najnowszej w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta
prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz Profesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Historyczny) oraz dyrektor i kierownik Katedry Historii Najnowszej w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta
W ostatnich latach realizował kilka projektów międzynarodowych. W 2020 r. zakończył realizację projektu edukacyjnego "ODRA Ordering, Interpreting, Correcting, Approaching" (we współpracy z partnerami z Niemiec i Szwajcarii). Obecnie kieruje realizacją międzynarodowego wieloletniego projektu badawczego pt. "Forced Migration in the European Landscape of Memory (XX-XXI)". Celem tego projektu jest m.in. stworzenie leksykonu europejskich miejsc pamięci związanych z przymusowymi migracjami w XX-XXI wieku w Europie.
Prof. Ruchniewicz brał udział w ewaluacji niemieckich uczelni i instytutów, w zespołach do rozstrzygnięcia konkursów międzynarodowych na projekty w zakresie historii. Jest także blogerem, podcasterem i vlogerem. Wspólny projekt z prof. Przemysławem Wiszewskim podcastu #2historykow1mikrofon otrzymał dofinansowanie z Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu "Społeczna Odpowiedzialność Nauki". Cieszy się znacznych zainteresowaniem. Projektowi towarzyszy strona internetowa. W ramach zajęć dydaktycznych prof. Krzysztof Ruchniewicz podejmuje tematy nowych mediów, jego studenci tworzą m.in. własne projekty podcastów. Jest także autorem i kuratorem wystaw. Łączenie wiedzy i doświadczenia historyka z popularyzacją historii za pomocą nowych mediów uważa za ważne zadanie współczesnego naukowca. Od kilku lat jest współwydawcą międzynarodowego pisma internetowego „Public History Weekly”.
dr hab. Mirosław MasojćProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Pracownia Archeologii Pozaeuropejskiej).
W kopalniach odkrywkowych w Afryce ludzie poszukują dziś złota. Odsłaniając kolejne warstwy, górnicy natrafili na masywne kamienie o poprzecznie „zaostrzonej” krawędzi. Są to typowe zabytki prehistoryczne znane z obecnych obszarów Etiopii i Kenii. Miejsce odkrycia prawdopodobnie było stanowiskiem, gdzie narzędzia te były wykonywane setki tysięcy lat temu. Masojć i współpracownicy znaleźli zarówno gotowe „produkty”, jak i drzazgi powstałe podczas ich wykonywania. Są to ślady obecności afrykańskiego gatunku Homo erectus – przodka człowieka współczesnego (Homo sapiens), który pojawił się w Afryce ok. 1,8 mln lat temu.
Osady, w których odkryto zabytki, zostały przebadane metodą optycznie stymulowanej luminescencji (OSL). Okazało się, że pochodzą one sprzed 400 tys. lat. Jednak na podstawie stylu wykonania narzędzi ustalono, że mogą one być znacznie starsze, nawet do 700 tys. lat
dr hab. Dorota LeszczynaProfesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Filozofii, Zakład Filozofii Współczesnej).
XIX i XX-wieczna filozofia hiszpańska i jej interakcje z filozofią niemiecką, filozofia hiszpańska i jej interakcje z filozofią niemiecką, która ma swoje źródło w transcendentalizmie i krytycyzmie Immanuela Kanta.
dr Marta Kondracka-Szala Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Pedagogiki). P/o Kierownika w Zakładzie Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej w Instytucie Pedagogiki UWr
dr Marta Kondracka-Szala Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Pedagogiki). P/o Kierownika w Zakładzie Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej w Instytucie Pedagogiki UWr
Warto podkreślić, że dr Kondracka-Szala zrealizowała grant Miniatura 3 Narodowe Centrum Nauki, nr rejestracyjny 2019/03/X/HS6/00858 pt. Muzyka popularna w formalnych praktykach edukacyjnych dzieci w wieku przedszkolnym - polsko-amerykańskie studium porównawcze.
Obecnie dr Kondracka-Szala bada preferencje dzieci dotyczące muzyki popularnej, reakcje małych odbiorców, a także postrzeganie przez nich tej muzyki – dzieci opowiadają o muzyce, rysują i tańczą do niej. Badania będą pomocne m.in. w tworzeniu innowacyjnych programów edukacji muzycznej dzieci w wieku przedszkolnym oraz w kształceniu przyszłych nauczycieli opartym nie tylko na muzyce klasycznej. Badanie ma również pomóc w szukaniu odpowiedzi na temat różnic w odbiorze muzyki między dziećmi z Polski i USA.W ramach realizowanych badań dr Szala współpracuje z naukowcami i nauczycielami ze Stanów Zjednoczonych (w tym również polonijnymi).Ogromny potencjał badawczy stanowi również stworzona w Instytucie Pedagogiki Pracownia Muzyczna, w której planowana jest realizacja badań z udziałem studentów i dzieci.
dr hab. Piotr Plichta Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Pedagogiki).
dr hab. Piotr Plichta Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Pedagogiki).
Piotr Plichta jest m.in. współautorem pierwszego w Polsce podręcznika (darmowego) stanowiącego odpowiedź na wyzwania zdalnej edukacji ("Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele", red. J. Pyżalski). Wydany został tuż po wybuchu pandemii, w kwietniu 2020 r., przez EduAkcję. Piotr Plichta był również członkiem dużego międzynarodowego zespołu, kierowanego przez badaczy z Uniwersytetu Wiedeńskiego, zajmującego się badaniem potrzeb edukacyjnych i psychologicznych uczniów oraz studentów podczas pandemii (wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie PLOS ONE). Zainteresowania badawcze dr hab. Piotra Plichty dotyczą także innych kontekstów społecznych związanych z korzystaniem z nowych technologii (np. cyberprzemoc). Współpracuje z różnymi instytucjami edukacyjnymi m.in. Centrum Edukacji Obywatelskiej oraz jest członkiem międzynarodowych sieci naukowych COST.
„Nowe media w edukacji i rehabilitacji dają ogromną szansę nie tylko dzieciom, lecz także starszym osobom niepełnosprawnym. Stosowane przez refleksyjnych praktyków, mogą odpowiadać na specjalne potrzeby edukacyjne, takie jak niepełnosprawność intelektualna. Z jednej strony to szansa na wyeliminowanie nierówności i ograniczenie wykluczenia cyfrowego. Z drugiej strony, nowe technologie niosą ze sobą również wyzwania i ryzykowne sytuacje, które należy rozpoznać i którym należy skutecznie przeciwdziałać”– wyjaśnia Piotr Plichta
dr hab. Wojciech Małecki Adiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Filologii Polskiej).
dr hab. Wojciech Małecki Adiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Filologii Polskiej).
Dla przykładu, szereg różnych badaczy, aktywistów i pisarzy – w tym tacy wybitni jak Thomas Hardy i Lew Tołstoj – twierdzi od dziesięcioleci, iż literatura może sprawić, że zainteresujemy się bardziej zwierzętami innymi niż ludzie oraz ich dobrostanem. Z myślą o sprawdzeniu tego twierdzenia, Wojciech Małecki wraz z zespołem badaczy reprezentujących tak różne dziedziny, jak psychologia społeczna (Piotr Sorokowski, Anna Oleszkiewicz), antropologia biologiczna (Bogusław Pawłowski) i historia literatury (Marcin Cieński) przeprowadził serię kilkunastu badań opartych na wielu tekstach literackich reprezentujących różne gatunki i literatury narodowe, z udziałem kilku tysięcy uczestników. Wyniki tych badań opublikowano w czasopismach o międzynarodowej renomie, takich jak „Poetics” i „PLOS ONE”, oraz w książce Human Minds and Animal Stories: How Narratives Make Us Care about Other Species (Routledge 2019).
dr hab. Tomasz PłonkaProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Archeologii).
Archeologia paleolitu i mezolitu, kultura symboliczna społeczeństw zbieracko-łowieckich.
dr Paweł DumaAdiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Archeologii, Zakład Archeologii Historycznej).
Archeologia późnego średniowiecza, archeologia nowożytna.
WORKING WITH BIG DATA - FROM ALGORITHMS AND LOGIC TO DATA SCIENCE AND AI
OPEROWANIE NA WIELKICH DANYCH: OD ASPEKTÓW ALGORYTMICZNYCH I LOGICZNYCH DO DATA SCIENCE I SZTUCZNEJ INTELIGENCJI
prof. dr hab. Małgorzata BogdanProfesor na Wydziale Matematyki i Informatyki (Instytut Matematyki).
Opracowują również publicznie dostępne oprogramowanie, w którym wdrażają swoje metody, co nierzadko wymaga rozwiązania trudnych problemów optymalizacyjnych. Wśród najnowszych osiągnięć zespołu jest:
1. Nowatorska technika regularyzacji SLOPE (Sorted L-One Penalized Estimator), którą naukowcy wykorzystują do identyfikacji ważnych predyktorów w dużych bazach danych.
2. Identyfikacja obserwacji odstających i szacowanie nienadzorowanych modeli graficznych do opisu relacji między zmiennymi w dużych bazach danych.
3. Wykorzystanie algorytmu VARCLUST do grupowania zmiennych w podprzestrzeniach niskowymiarowych oraz Rank LASSO (Rank Least Absolute Shrinkage and Selection Operator) – wydajnego narzędzia do analizy solidnej regresji.
Wydział Matematyki i Informatyki
Zaintersowania badawcze pracowników Instytutu Informatyki rozciągają się od klasycznych zagadnień takich jak algorytmy, logika czy teoria baz danych aż po pionierskie badania dotyczące sztucznej inteligencji i dużych zbiorów danych.
Badania dotyczące algorytmów i struktur danych umożliwiają projektowanie efektywnych rozwiązań trudnych problemów obliczeniowych. Nasi pracownicy zajmują się m.in. algorytmami rozproszonymi, aproksymacyjnymi, online czy algorytmami zrandomizowanymi, które pozwalają na rozwiązywanie praktycznych problemów występujących w sieciach komputerowych (w tym w sieciach bezprzewodowych), przydzielaniu zasobów, szeregowaniu zadań. Ważną grupę problemów stanowią zagadnienia pojawiające się przy przetwarzaniu dużych zbiorów danych, takie jak streaming czy sketching, które wymagają stosowania wielkoskalowych algorytmów rozproszonych.
Logika informatyczna skupia się na problemach związanych z projektowaniem i analizą formalnych systemów wnioskowania, m. in. ich wyrażalnością czy rozstrzygalnością. Semantyka i metody formalne to dziedziny pokrewne, w których projektuje się i analizuje złożone systemy informatyczne. Wyniki badań w tych dziedzinach znajdują zastosowania w projektowaniu i badaniu własności języków programowania, ale także są wykorzystywane do formalnej weryfikacji poprawności sprzętu i oprogramowania, którego niezawodność jest szczególnie istotna dla bezpieczeństwa ludzi i środowiska.
Badania w dziedzinie teorii baz danych mają na celu rozwiązywanie problemów związanych z przechowywaniem i przetwarzaniem danych, w szczególności dużych danych, z użyciem modeli relacyjnych i grafowych.
dr hab. Dariusz BiernackiAdiunkt na Wydziale Matematyki i Informatyki (Instytut Informatyki).
Jego projekty badawcze koncentrują się wokół zastosowań logiki matematycznej w formalnej semantyce współczesnych języków programowania wyższego rzędu, których praktycznym celem jest rozwój dziedziny i poprawa jakości analizy, transformacji i weryfikacji programów, a przez to usprawnienie budowy bezpiecznego i odpornego oprogramowania. Dariusz Biernacki jest współautorem szeregu prac naukowych prezentowanych na najbardziej prestiżowych konferencjach międzynarodowych, w tym na dorocznym „Symposium on Principles of Programming Languages”. Jego prace były publikowane w międzynarodowych czasopismach poświęconych teorii języków programowania. Jest również współzałożycielem jednego z najbardziej aktywnych zespołów badawczych w dziedzinie języków programowania w Polsce, o ugruntowanej i stale rosnącej pozycji międzynarodowej. Prowadzi aktywną współpracę międzynarodową z instytucjami badawczymi w Europie, przede wszystkim z francuską firmą Inria.
dr Przemysław UznańskiAdiunkt na Wydziale Matematyki i Informatyki (Instytut Informatyki, Zakład Złożoności Obliczeniowej i Algorytmów).
Projektowanie algorytmów, przetwarzanie big data.
prof. dr hab. Dariusz Grech Adiunkt na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej).
prof. dr hab. Dariusz Grech Adiunkt na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej).
Istnieje wiele bardzo atrakcyjnych możliwości badań nad nieliniowymi zjawiskami na rynku finansowym inspirowanych fizyką statystyczną i naukami o złożoności. Należą do nich m.in. niezmienniczość skali, multiskalowalność i multifraktalność danych, podejście macierzy losowych do badania własności statystycznych big data, zjawiska oscylacji loperiodycznych czy analiza sieci złożonych. Obecnie coraz większą rolę w zrozumieniu zjawisk zachodzących w systemach złożonych odgrywa symulacja numeryczna na siatce nieliniowych oddziaływań wnikających w system złożony i przepływ informacji w nim. Głównym celem modelowania rynku (modelowania opartego na agentach) jest ujawnienie praw i procesów leżących u podstaw zachowania rynku, dostarczając (jako jeden z wyników) pewnych sygnatur lub ostrzeżeń o nadchodzących ekstremalnych wydarzeniach lub krachach. Cechą charakterystyczną modelowania agentowego jest sprzężenie indywidualnych i kolektywnych stopni swobody analizowanego systemu, czyli jego mikro- i makroskali. Pierwszy z nich reprezentowany jest przez poszczególnych agentów, drugi zaś przez system jako całość (lub jego makro części). Istotną kategorią modeli opisujących zachowanie rynków finansowych, a inspirowanych modelami zaczerpniętymi z fizyki, są przede wszystkim sieci złożone typu Isinga, których prominentnym przykładem jest numeryczny model Iori. Agent jest reprezentowany przez trzy stany wektora spin, gdzie stan +1 oznacza zakup akcji, -1 sprzedaż, podczas gdy 0 oznacza stan nieaktywny
dr hab. inż. Błażej WróbelAdiunkt na Wydziale Matematyki i Informatyki (Instytut Matematyki).
dr hab. Krzysztof GraczykProfesor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej, Zakład Fizyki Neutrin).
Wszystkie trzy tematy badawcze wiąże adoptowanie i rozwijanie modeli sieci neuronowych na potrzeby studiów systemów fizycznych. Jednak kontekst zastosowań jest różny. Przedmiotem pierwszego projektu jest bezmodelowa analiza pomiarów rozproszeniowych. Zatem jest to standardowy przykład użycia metod uczenia maszynowego. W przypadku drugiego tematu głębokie sieci neuronowe są wykorzystane do optymalizacji procesu obliczeniowego, którego celem jest uzyskanie podstawowych wielkości fizycznych charakteryzujących przepływy płynów w materiałach porowatych. Ostatni temat badawczy dotyczy poszukiwania związków pomiędzy głębokimi sieciami neuronowymi a układami z fizyki statystycznej oraz kwantowej teorii pola.
dr hab. Aneta Firlej-BuzonProfesor na Wydziale Filologicznym. Kierownik Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa oraz Zakładu Bibliografii i Informacji Naukowej.
Badania, początkowo ukierunkowane na naukoznawstwo, nabrały nowego znaczenia, gdy metody gromadzenia, przetwarzania i opracowania danych stały się powszechne w dobie cyfryzacji. Pracownicy instytutu interesują się m.in. problemami gromadzenia, opracowania, przetwarzania i analizowania danych w celu odczytania opisu zachodzących przemian, udostępniania oraz prezentowania coraz intensywniej przyrastających danych naukowych, kwestią digitalizowania danych archiwalnych oraz unikatowych zasobów piśmiennictwa naukowego, próbami określania i opracowania dużych zbiorów danych, problemem wizualizacji i prezentacji danych naukowych, wolumetrii zbieranych danych.
dr hab. Piotr Wnuk-LipińskiAdiunkt na Wydziale Matematyki i Informatyki (Zakład Inteligencji Obliczeniowej)
1. Modelowaniu systemów złożonych, w szczególności związanych z wielowymiarowymi szeregami czasowymi o wysokiej częstotliwości, z wykorzystaniem algorytmów ewolucyjnych i technik data mining.
2. Przetwarzaniu języka i mowy z wykorzystaniem nowoczesnych technik głębokiego uczenia.
Prowadzone przez zespół badania nad systemami złożonymi obejmują: wyszukiwanie częstych wzorców w danych czasowych (takich jak szeregi czasowe o ultrawysokiej częstotliwości), ulepszanie przewidywania wielowymiarowych szeregów czasowych za pomocą algorytmów ewolucyjnych oraz rozwiązywanie problemów optymalizacji wysokowymiarowej za pomocą algorytmów ewolucyjnych z usprawnieniami w zakresie redukcji wymiarowości.
dr hab. Tomasz KaliszProfesor na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii. Kierownik Katedry Prawa Karnego Wykonawczego.
Najnowszym efektem prac prof. Tomasza Kalisza oraz zespołu przez niego kierowanego jest stworzenie profesjonalnego „narzędzia” dydaktycznego w postaci Wirtualnej Sali Zbrodni. Wirtualna Sala Zbrodni jest częścią kompleksowego projektu rozwoju technologii wirtualnej rzeczywistości (VR) w edukacji. Wirtualna Sala Zbrodni oferuje najnowsze rozwiązania technologiczne i metodyczne, które można zastosować w procesie edukacyjnym. Jej głównym elementem jest symulator wydarzeń, odtwarzający różne warianty zabójstw, samobójstw i wypadków o zróżnicowanych śladach.
dr Ewa NiemczuraAdiunkt na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Astronomiczny)
W analizie widm pojawiają się nowe wyzwania. Jak tłumaczy dr Ewa Niemczura i Tomasz Różański ze względu na ich liczebność sięgającą milionów, ich „ręczna” analiza i wyciąganie wniosków stanowią coraz większe wyzwanie. Wraz z powstawaniem nowych obserwatoriów wyposażonych w spektrografy oraz prowadzonymi licznymi projektami naukowymi trend ten będzie się utrzymywał, a efektywna obróbka danych spektralnych nabierze jeszcze większego znaczenia.
Grupa naukowców z Instytutu Astronomicznego w pracy nad rozwiązaniem tych problemów wykorzystuje techniki uczenia maszynowego, w szczególności deep learning (pol. uczenie głębokie). Ta stosunkowo nowa dziedzina pojawiła się w związku z podobnym zalewem danych w dziedzinie przetwarzania obrazów i języka naturalnego oraz rozwojem wysoce równoległych procesorów graficznych (GPU), a teraz może okazać się kluczem do osiągnięcia nowych wyników w dziedzinie spektroskopii gwiazdowej.
Jednym z sukcesów astronomów z Uniwersytetu Wrocławskiego jest opracowanie skutecznej metody normalizacji widm gwiazdowych, opartej na głębokiej konwolwentowej sieci neuronowej. Normalizacja widm gwiazdowych jest niezbędnym krokiem do szczegółowej analizy widmowej, ale jest to zadanie czasochłonne. Opracowana przez badaczy metoda zapewnia wyniki wysokiej jakości i jest około 1000 razy szybsza w porównaniu z tą wykonywaną przez człowieka.
prof. dr hab. Adam Pawłowski Profesor na Wydziale Filologicznym (Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa). Kierownik Centrum Humanistyki Cyfrowej.
prof. dr hab. Adam Pawłowski Profesor na Wydziale Filologicznym (Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa). Kierownik Centrum Humanistyki Cyfrowej.
W swoim pierwszym projekcie „Metody i narzędzia lingwistyki korpusowej w badaniach bibliografii polskich wydawnictw zwartych z lat 1997-2017” naukowcy stworzyli korpus tytułów wydawnictw zwartych, a następnie przeprowadzili jego wieloaspektową analizę infrmatologiczną i stylostatystyczną.
Drugim projektem profesora Adama Pawłowskiego jest „bibliograficzna mapa satelitarna”. Każda wielka bibliograficzna baza danych składa się z setek tysięcy lub nawet milionów rekordów, które zawierają pole miejsca wydania. Pawłowski wraz ze swoim zespołem przeprowadzili eksperyment, w którym rekordom zostały przypisane współrzędne geograficzne, co w konsekwencji umożliwiło rzutowanie bibliografii na mapę (ws.clarin-pl.eu/public/geo/line1.html).
Trzecim projektem był „Rozkład płci autorów w ujęciu chronologicznym jako miara równouprawnienia”. Skalę wieloletnich i głębokich procesów prowadzących do równouprawnienia płci ujawniają analizy wielkich zbiorów danych, które w sposób spójny i syntetyczny oddają sytuację w długich okresach (podejście określane w historiografii kwantytatywnej jako longue durée).
HEALTH - FROM GENE ANALYSIS TO DRUG DESIGN
ZDROWIE - OD ANALIZY GENU DO OPRACOWANIA LEKU
Wydział Nauk Biologicznych
Pracownicy prowadzą interdyscyplinarne nauczanie na kierunkach takich jak biologia, biologia człowieka, genetyka i biologia eksperymentalna, mikrobiologia i zarządzanie środowiskiem przyrodniczym i ochrona środowisk
prof. dr hab. Dariusz RakusProfesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Zakładu Fizjologii Molekularnej i Neurobiologii.
Neurobiolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego odkryli mechanizm, dzięki któremu zaburzenie niemetabolicznej roli enzymu glikolitycznego ALDOA prowadzi do śmierci komórek nowotworowych. Ten sam efekt można osiągnąć poprzez stymulację nieenzymatycznej funkcji glukoneogennego enzymu FBP2. Naukowcy wykazali również, że odpowiedni sposób interakcji FBP2 z partnerami wiążącymi jest warunkiem koniecznym dla plastyczności synaptycznej. W obu przypadkach – komórek nowotworowych i neuronów– prawidłowy sposób oddziaływania FBP2 z partnerami wiążącymi (także z ALDOA) zależy od jego struktury czwartorzędowej, która jest regulowana przez sygnały metaboliczne wytwarzane przez sąsiednie komórki, nienowotworowe i nieneuronalne.
Ostatnio, we współpracy z naukowcami z Getyngi, Jeny i Kolonii, badacze z zespołu prof. dr hab. odkryli, że zaburzenia w prawidłowym ułożeniu struktury czwartorzędowej FBP2, a tym samym zdolności enzymu do interakcji z partnerami wiążącymi, powodują rozwój stanów patologicznych, takich jak leukodystrofia remitująca.
prof. dr hab. Artur Krężel Profesor na Wydziale Biotechnologii. Kierownik Katedry Chemii Biologicznej.
prof. dr hab. Artur Krężel Profesor na Wydziale Biotechnologii. Kierownik Katedry Chemii Biologicznej.
Habilitował się na podstawie zbioru prac zatytułowanych Jony metali przejściowych w układach biologicznych: homeostaza oraz zastosowanie w biotechnologii. Rok później został kierownikiem nowo powstałej Pracowni Chemii Biologicznej. W wieku 38 lat otrzymał tytuł profesora w zakresie nauk biologicznych.
Jego obecna praca badawcza koncentruje się na kilku obszarach biochemii nieorganicznej, biofizyki i biologii chemicznej. Szczególne zainteresowanie skupia się wokół zależnej od metali regulacji białek, ich struktury i stabilności. Prowadzona przez niego grupa badawcza chce odpowiedzieć na pytania, w jaki sposób metaloproteiny uzyskują swoje jony metali w warunkach komórkowych i jak te jony regulują ich działanie. Grupa ta skupia się również na opracowaniu nowych fluorescencyjnych narzędzi chemicznych do regioselektywnego i wielofunkcyjnego znakowania białek, nowych metod analitycznych do monitorowania fluktuacji jonów metali w komórce oraz metod badania stabilności metaloprotein. Badacze odpowiadają na podstawowe pytania przy użyciu kombinacji narzędzi i technik, w tym inżynierii białek, chemii syntetycznej, strukturalnej spektrometrii mas, analiz biofizycznych, biologii molekularnej i strukturalnej oraz metod obliczeniowych.
dr hab. Łukasz Opaliński Adiunkt na Wydziale Biotechnologii (Zakład Inżynierii Białka). Kierownik projektu First Team
dr hab. Łukasz Opaliński Adiunkt na Wydziale Biotechnologii (Zakład Inżynierii Białka). Kierownik projektu First Team
Białka są najważniejszymi makrocząsteczkami w organizmach żywych. Szacuje się, że pojedyncza komórka ludzka zawiera aż kilkadziesiąt tysięcy różnych białek, a te z kolei występują w wielu milionach kopii. W jednej komórce znajduje się ponad 100 miliardów cząsteczek białek. Biotechnolodzy uniwersyteccy koncentrują się na białkach FGF i FGFR. Zadaniem tych makromolekuł jest udział w procesach podziału, migracji i śmierci komórek w organizmach żywych. Są one również wykorzystywane przez komórki nowotworowe do niekontrolowanego pobudzania ich własnych podziałów i zwiększania ich zdolności do migracji. Objawia się to wzrostem guza i powstawaniem przerzutów.
Biotechnolodzy poszukują nowych białek partnerskich, które mogą regulować działanie układu FGF/FGFR. Wykorzystując techniki wysokiej wydajności, zidentyfikowali szereg takich białek i jednocześnie odkryli zupełnie nieznany wcześniej mechanizm, który wpływa na przekazywanie sygnałów przez FGFR i ich transport do komórek.
prof. dr hab. Gabriela Bugla-PłoskońskaProfesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Katedry Mikrobiologii.
Najbardziej znaczące projekty badawcze prowadzone dzięki dofinansowaniu z grantów badawczych:
1. Cytotoksyczność i przeciwbakteryjne działanie różnych związków wobec bakterii (tlenowych i beztlenowych) oraz surowic
.2. Bioróżnorodność mikroflory bakteryjnej (bakterie tlenowe i beztlenowe) izolowanej z różnych źródeł.
3. Analiza sposobu działania środków przeciwbakteryjnych (w tym nanomateriałów, takich jak nanoformulacje srebra, grafen oraz biocydów)
.4. Analiza mechanizmu oporności bakterii na środki przeciwbakteryjne (w tym nanomateriały, takie jak nanoformulacje srebra).
5. Badania z udziałem organizmu modelowego (Galleria mellonella).
6. Badanie udziału struktur powierzchniowych bakterii w odpowiedzi na czynniki środowiskowe.
7. Analiza proteomu i genomu wybranych mikroorganizmów.
8. Analiza czystości mikrobiologicznej produktów (płyny, kosmetyki i inne).
Efektem wspomnianych projektów są liczne publikacje naukowe oraz współpraca naukowa na arenie międzynarodowej i z krajowymi ośrodkami naukowymi. Zespół Zakładu Mikrobiologii tworzą dr Bartłomiej Dudek, dr Bożena Futoma-Kołoch, dr Katarzyna Guz-Regner, dr Anna Kędziora, dr Kamila Korzekwa, dr Aleksandra Pawlak oraz doktoranci.
dr hab. Dorota Nowak Profesor na Wydziale Biotechnologii (Zakład Patologii Komórki).
dr hab. Dorota Nowak Profesor na Wydziale Biotechnologii (Zakład Patologii Komórki).
Czerniak skóry stanowi jedynie 4% nowotworów skóry, ale uznawany jest za jeden z najbardziej zagrażających życiu. Jego badaniem zajmuje się zespół pod kierunkiem dr hab. Doroty Nowak, prof. UWr. Niska przeżywalność wśród chorych wynika z jego dużej zmienności, różnorodności oraz niezwykłej inwazyjności. I na tym ostatnim czynniku skupił się zespół prof. Doroty Nowak, który zajmuje się czerniakiem od 2015 roku. Wtedy otrzymał on ponad 600 tys. złotych w ramach grantu OPUS od Narodowego Centrum Nauki i przez trzy lata badał substancje ograniczające migrację komórek nowotworowych. Badaczki skupiły się na dwóch receptorach: EGFR – receptorze naskórkowego czynnika wzrostu, oraz c-Met – receptorze czynnika wzrostu hepatocytów, pod których wpływem powstają inwadopodia. Z danych literaturowych wynika, że ich podwyższony poziom często obserwowany jest w przypadku czerniaka.
W pracach nad mechanizmami oporności czerniaka wrocławski zespół odniósł już spore sukcesy. Badaczkom udało się wyprowadzić do dalszych badań bardzo ciekawą linię komórkową czerniaka o dużej lekooporności. Komórki te wykazują niektóre cechy nowotworowych komórek macierzystych, wyjątkowo inwazyjnych, stanowiących zwykle ok. 1-5 % populacji nowotworu. Potrafią przetrwać terapię nowotworową i pozostać w uśpieniu przez kolejne lata (jeśli po pięciu latach od ukończenia leczenia nowotwór nie powróci, pacjenta uznaje się za wyleczonego; jeśli dochodzi do nawrotu choroby, to najczęściej jest to nowotwór bardzo agresywny i postępujący
dr Joanna Piskorz Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Edukacji i Wychowania).
dr Joanna Piskorz Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Edukacji i Wychowania).
Pobieranie krwi i podawanie zastrzyków jest dla wielu dzieci (i nie tylko dla nich) bardzo stresującym, nieprzyjemnym, a czasem nawet traumatycznym przeżyciem. Mogą być one także wyzwaniem dla opiekunów i pracowników służby zdrowia, którzy z jednej strony chcieliby przeprowadzić zabieg, a z drugiej zminimalizować nieprzyjemności i nie zniechęcać dziecka do przyszłych procedur medycznych.
Na Uniwersytecie Wrocławskim, zanim przystąpiono do fazy testów klinicznych, najpierw przeprowadzono eksperymenty laboratoryjne nad bólem i zbadano mechanizmy powstawania bólu. Jednym z lepiej znanych mechanizmów radzenia sobie jest odwracanie uwagi od bólu, na czym właśnie skupili się badacze. Dzieciom, którym trzeba było podać krótko trwający, ale nieprzyjemny zastrzyk z igły, zaproponowano grę osadzoną w wirtualnej rzeczywistości. Pozostałym pozwolono obejrzeć filmik podobny do gry. Obie grupy odnotowały znaczne zmniejszenie stresu i bólu, przy czym osoby grające w grę zauważyły zmniejszenie bólu o około 60%, a stresu o ponad 70%.
Naukowcy planują dalsze testy gry również poza granicami Polski. W przyszłości chcieliby także skupić się na wykorzystaniu wirtualnej rzeczywistości do zmniejszenia długotrwałego bólu. Ponieważ percepcja bólu jest generowana w mózgu i nie wystarczy wyłączyć sygnałów bólowych w peryferiach ciała, aby przestać go odczuwać, będzie to jeszcze trudniejsze wyzwanie.
dr Barbara Maciejewska / dr Tomasz Olszak
Dr Tomasz Olszak jest specjalistą w dziedzinie mikrobiologii i biologii bakteriofagów. Jego praca badawcza dotyczy pojawienia się oporności fagowej w modelowym gatunku Pseudomonas aeruginosa. Zagadnienie to obejmuje ocenę zmienności genetycznej oraz fenotypowej, w tym wpływ oporności fagowej na wirulencję patogenu. Badania dr. Olszaka rzucają nowe światło na mechanizmy związane z współewolucją bakterii i fagów, a jednocześnie ujawniają złożoność procesów wpływających na skuteczność leczenia fagowego – atrakcyjnego narzędzia w sferze klinicznej i weterynaryjnej.
Wydział Biotechnologii
W kolejnych ocenach, nieprzerwanie od 2013 roku, Biotechnologia uzyskiwała prestiżową kategorię naukową A+. W latach 2014-2018 była liderem konsorcjum „Wrocławskie Centrum Biotechnologii”, które otrzymało status KNOW (Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący). W ramach Wydziału Biotechnologii funkcjonuje redakcja międzynarodowego czasopisma naukowego „Cellular and Mo- lecular Biology Letters” (CMBL), które posiada najwyższy impact factor wśród wszystkich czasopism naukowych wydawanych w Polsce. W rankingu portalu edukacyjnego „Perspektywy” w 2021 roku Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego zajął trzecie miejsce w Polsce, tuż za Uniwersytetem Warszawskim i Uniwersytetem Jagiellońskim.
MULTICULTURALISM - COOPERATION AND ITS STRUCTURES
WIELOKULTUROWOŚĆ - WSPÓŁPRACA I JEJ STRUKTURY
Wydział Filologiczny
Olga Tokarczuk
Jak tłumaczy Olga Tokarczuk: „Moim zadaniem jest szukanie nieoczywistych punktów widzenia, wystawianie głowy poza ten horyzont. Mam nadzieję, że to centrum, które się będzie nazywało Ex-centrum, na łonie Uniwersytetu Wrocławskiego pozwoli nam wystawić głowę poza sferę udeptanych poglądów i będzie z natury swojej ekscentryczne i będzie podejmowało takie tematy, o których nam się do tej pory nie śniło”.
Współpraca Fundacji z Uniwersytetem może mieć kluczowe znaczenie dla polskiej humanistyki. Ex-centrum Olgi Tokarczuk zgromadzi studentów i wykładowców, którzy chcą prowadzić badania nie tylko nad równością płci, prawami zwierząt i społeczno-kulturową przyczynowością literatury, ale zamierzają także skoncentrować się na jeszcze nieodkrytych, ekscentrycznych dziedzinach, wymagających niekonwencjonalnej perspektywy.
Akademickie Centrum Badawcze Ex-centrum Olgi Tokarczuk realizuje swoje cele m.in. poprzez indywidualny tutoring prowadzony przez Noblistkę, konferencje, programy badawcze, seminaria, projekty wydawnicze i tłumaczenia krytyczne, a także cykle kursów mistrzowskich prowadzonych przez gości i rezydentów Fundacji.
prof. dr hab. Marcin Wodziński Profesor na Wydziale Filologicznym. Kierownik Zakładu Studiów Żydowskich.
prof. dr hab. Marcin Wodziński Profesor na Wydziale Filologicznym. Kierownik Zakładu Studiów Żydowskich.
Praca ta jest pierwszą przestrzenną analizą chasydyzmu i w zasadzie pierwszą kartograficzną reprezentacją jakiegokolwiek religijnego ruchu mistycznego. Omawia powstanie i ekspansję chasydyzmu, jego formy instytucjonalne, dwudziestowieczną emigrację do Nowego Świata, kryzys dwóch wojen światowych i Holokaust, wreszcie odrodzenie chasydyzmu po 1945 roku Atlas to 74 wielkoformatowe, kolorowe mapy i towarzyszący im tekst, 99 ilustracji, wykresów i tabel przedstawiających przestrzenne, fizyczne i wizualne wymiary mistycznego ruchu chasydzkiego w atrakcyjnej wizualnie, łatwej do zrozumienia formie. Atlas pokazuje, w jaki sposób geografia wpłynęła na organizację społeczną chasydyzmu, a także na jego kulturę, duchowość i typy religijnego przywództwa. Nowatorskie jest przeniesienie punktu ciężkości analizy z przywódców na tysiące szeregowych wyznawców i zbadanie chasydyzmu w jego historycznej całości od powstania w XVIII wieku. aż do dzisiaj. Wykorzystuje on również bogatą i zróżnicowaną bazę źródłową oraz współczesne narzędzia GIS (Geographic Information System), aby uzyskać w pełni kompleksowy obraz chasydyzmu. Atlas jest fascynującą wizualnie i intelektualnie lekturą. Jak zauważył jeden z recenzentów, atlas „dowodzi, że zdjęcie jest warte tysiąc słów, a mapa milion”.
dr Anna KuźnikAdiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Romanistyki, Katedra Translatoryki).
Językoznawstwo, przekładoznawstwo teoretyczne i opisowe, przekładoznawstwo kognitywne; definicja i klasyfikacja tłumaczenia w ujęciu teoretycznym i praktycznym, rozumienie pojęcia tłumaczenia i różnicowanie wewnętrzne na typy dokonywane przez przedstawicieli dyscypliny przekładoznawczej i świata zawodowego, definicja i typologia usług tłumaczeniowych; tłumaczenie specjalistyczne; dydaktyka tłumaczenia w perspektywie zawodowej; socjologia pracy tłumaczy pisemnych i ustnych; metodologia badań empirycznych w przekładoznawstwie
prof. dr hab. Krzysztof NawotkaProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Historii).
Nawotka, wraz z zespołem badawczym, prowadzi prace nad inskrypcjami, przede wszystkim greckimi, ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego w starożytności z zastosowaniem metod ilościowych. Jest to największy i najbardziej złożony projekt tego typu w świecie, pokazujący znaczące fluktuacje chronologiczne w ilości wykonywanych średnio rocznie napisów w kamieniu, w różnych ich kategoriach, na obszarze od Morza Czarnego przez Grecję kontynentalną, po Azję Mniejszą i Lewant. Zmierza do prześledzenia przyczyn tego zjawiska, takich jak zmienność ustrojowa, wpływy kul- tur przedgreckich i ich tradycji kulturowej, wpływy monarchii terytorialnych na ewolucję miasta greckiego.
prof. dr hab. Dariusz AdamskiProfesor na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii. Kierownik Zakładu Europejskiego Prawa Zarządzania Gospodarczego
Polityki gospodarcze Unii Europejskiej, w tym ich aspekty ustrojowe i aspekty konstytucyjne.
prof. dr hab. Mirosław Kocur Profesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych.
prof. dr hab. Mirosław Kocur Profesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych.
Mirosław Kocur z powodzeniem integruje pracę naukową z artystyczną. Obecnie pracuje nad polską historią i teorią sztuk performatywnych, uwzględniającą zarówno przełomowe dokonania i odkrycia polskich artystów teatru w XX i XXI wieku jak i okres staropolski, kiedy Polacy rzadko pisali oryginalne dramaty, ale żyli teatrem na co dzień. Polskim wkładem do europejskiego teatru nie były wówczas teksty, ale strategie performatywne. Jest to obszar szczególnie zaniedbany we współczesnym piśmiennictwie naukowym, zdominowanym przez teorie i praktyki badaczy anglosaskich, mało użyteczne do interpretacji sztuki polskiej. Wstępne wyniki badań profesora Kocura zostaną opublikowane w roku 2022 przez Cambridge University Press (Staropolska: Theatres of Identity).
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii
Doskonałe warunki i możliwości nauczania skutkują od lat utrzymywaniem się Wydziału w ścisłej czołówce ogólnopolskich rankingów. Prestiżowa, najwyższa Kategoria A+ dla Wydziału to potwierdzenie utrzymującego się od lat wysokiego poziomu prowadzonej działalności naukowo-badawczej.
Wydział jest liderem w Polsce pod względem liczby corocznie publikowanych artykułów naukowych w czasopismach z listy JCR (Journal Citation Reports), czyli tzw. listy filadelfijskiej. Publikacje pracowników wydziału mają istotne znaczenie w zakresie umiędzynarodowienia wyników badań naukowych. Wydawanych jest tutaj kilkanaście czasopism naukowych. Wszystkie dostępne są online nieodpłatnie.
O szerokiej krajowej i międzynarodowej współpracy świadczy fakt, że WPAE podpisał ponad 100 umów z innymi wydziałami prawa w Polsce i zagranicą. Oprócz długoletnich umów z uniwersytetami zagranicznymi, między innymi z Cambridge, Groningen, Bari, Sofii, Moskwy, Lwowa, Buenos Aires, Chicago, Sankt Petersburga, Pragi, Grodna, Kolonii.
Wydział zatrudnia ponad 200 wybitnych pracowników naukowo-dydaktycznych, w tym znaczną liczbę profesorów. Wielu spośród nich pełni eksponowane funkcje w organach władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, a także prowadzi kancelarie. O renomie naszego Wydziału świadczy także to, że pracownicy WPAE UWr co roku pozyskują wiele grantów naukowo-badawczych zarówno krajowych jak i międzynarodowych.
Pracownicy wydziału nie zamykają się w murach uczelni. Stale współpracują ze szkołami podstawowymi, liceami, centrami kształcenia zawodowego oraz instytucjami życia kulturalnego. Popularyzują wiedzę m.in. w trakcie Drzwi Otwartych oraz Dolnośląskiego Festiwalu Nauki.
dr Karolina KremensAdiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii.
Porównawcza procedura karna, amerykańska procedura karna, ochrona praw jednostki w procesie karnym, w szczególności w zakresie ochrony prywatności, a także organizacji prokuratury i roli prokuratora w postępowaniu karnym.
prof. dr hab. Adam ChmielewskiProfesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Filozofii). Kierownik Zakładu Filozofii Społecznej i Politycznej.
Opublikował kilkanaście przekładów filozoficznych i literackich, w tym dzieł Karla Poppera, Bertranda Russella, Alasdaira MacIntyre’a, Richarda Shus- termana, Slavoja Žižka, D.H. Lawrence’a i Pearl S. Buck. Od 2005 roku pełni funkcję redaktora naczelnego kwartalnika „Studia Philosophica Wratislavien- sia”. Jest autorem zwycięskiej kandydatury Wrocławia do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury. Prowadzi blogi: Interwencje: Filozoficzne i Polityczne; Kontra- dykcje oraz Spotkania na mieście.
Chmielewski tłumaczy swoim studentom, że zajmuje się filozofią, ponieważ bycie filozofem daje swobodę myślenia, jakiej nie jest w stanie zaoferować żadna inna dyscyplina naukowa. Zarazem nakłada ona najsurowsze wymogi, które dyscyplinują nawet najbardziej swobodne idee. W pracy ze studentami ważne jest pobudzanie ich do samodzielnego wyboru problematyki badawczej oraz jej rozważania.
W swoich najnowszych pismach Adam Chmielewski porusza problemy post prawdy i negatywnych aspektów pandemii w życiu społecznym. Obecnie zajmuje się problemem relacji między estetyką polityczną a wykluczeniem społecznym.
dr hab. Dominik KopińskiProfesor na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii (Instytut Nauk Ekonomicznych).
Afryka Subsaharyjska, rola zasobów naturalnych w rozwoju, globalne dobra publiczne i organizacje międzynarodowe, stosunki chińsko-afrykańskie.
prof. dr hab. Przemysław WiszewskiProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Historii, Zakład Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki).
Jego szczególnym przedmiotem zainteresowania są zmiany kulturowe i społeczne w wieloetnicznych społeczeństwach pogranicza średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy Środkowej. Koordynuje prace polskiego zespołu projektu “Cuius Regio. An analysis of the cohesive and disruptive forces determining the attachment and commitment of (groups of) persons to and the cohesion within region” finansowanego przez European Science Foundation. Owocem tej pracy była składająca się z pięciu tomów synteza przemian tożsamości regionalnej i spójności regionalnej na Śląsku (X-XX wieku). Kierował projektem „Śląsk Ojczysty. Dzieje społeczności lokalnych w kontekście tożsamości regionalnej, państwowej i narodowej (XII-XXI wieku)”. Projekt skupiał się na analizie lokalnej historii kilku małych miast i okolicznych wsi celem prześledzenia różnic i podobieństw tych lokalnych trendów w historii wieloetnicznego regionu Śląska. Kieruje projektem Mechanisms of building cohesion in multi-ethnic communities, 10th-21st centuries z międzynarodowym zespołem badaczy z Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Wielkiej Brytanii, Czech, Rumunii, Węgier, Litwy, Rosji, Japonii i Polski, którego celem jest poszukiwanie przyczyn pokojowego istnienia wieloetnicznych wspólnot/państw politycznych „na peryferiach” średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy. Jego ostatnim projektem jest Leksykon śląskich artystów i rzemieślników/ Künstlerlexikon Schlesien – słowniki artystów-rzemieślników z wybranych gmin Dolnego Śląska wydane w języku polskim i niemieckim
dr hab. Patrycja Matusz Profesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Studiów Międzynarodowych, Zakład Studiów Strategicznych i Europejskich).
dr hab. Patrycja Matusz Profesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Studiów Międzynarodowych, Zakład Studiów Strategicznych i Europejskich).
Obecnie dr hab. Patrycja Matusz jest zaangażowana w dwa projekty Horyzont 2020. Pierwszy z nich to ADMIGOV (Advance Alternative Migration Governance). Ten międzynarodowy zespół badawczy poszukuje alternatywnych podejść do zarządzania migracją, które mogą być lepiej zaprojektowane i za- stosowane w praktyce. ADMIGOV bada rzeczywistość istniejących polityk i praktyk w terenie (praca w terenie w różnych lokalizacjach), aby poprawić zarządzanie migracją i zaproponować zalecenia na przyszłość.
Drugi projekt w ramach programu Horyzont 2020 – Whole-COMM (Exploring the Integration of Post-2014 Migrants in Small and Medium-Sized Towns and Rural Areas from a Whole of Community Perspective) – ma na celu rozwiązanie tych kwestii poprzez innowacyjne podejście badawcze Whole-of-Community, które pojmuje integrację migrantów jako proces tworzenia społeczności, odbywający się w specyficznych kontekstach lokalnych charakteryzujących się odrębnymi konfiguracjami czynników strukturalnych; jest wywołany interakcjami wielu aktorów z ich wielopoziomowymi i wielosytuacyjnymi relacjami; oraz ma charakter otwarty i może skutkować albo bardziej spójnymi, albo bardziej fragmentarycznymi relacjami społecznymi. Whole-COMM przyczynia się do wypełnienia poważnej luki w dotychczasowych badaniach i debatach politycznych, które dotyczyły przede wszystkim dużych miast.
Patrycja Matusz zajmuje się badaniem integracji migrantów w Polsce, głównie na poziomie miast. Obecnie pracuje dla różnych instytucji na poziomie lokalnym, krajowym i europejskim, realizując badania, tworząc i oceniając politykę i działania integracyjne.
dr hab. Tomasz Piekot Adiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Filologii Polskiej). Kierownik Pracowni Prostej Polszczyzny
dr hab. Tomasz Piekot Adiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Filologii Polskiej). Kierownik Pracowni Prostej Polszczyzny
Jezykoznawcy i komunikolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego przez kilka lat tworzyli założenia prostej polszczyzny. Testowali też ilościowo-jakościowe narzędzia, które pozwalają dokładnie ocenić komunikatywność tekstu. Opracowane zasady obejmują wiele wymiarów tekstu – wspierają percepcję, budują dobre relacje, ułatwiają zapamiętanie treści, porządkują strukturę informacji i zamieniają tekst w obiekt wizualny.
Model wypracowany w Pracowni Prostej Polszczyzny to zestaw sprawdzonych empirycznie strategii i techniki efektywnej komunikacji. Zasady obejmują wiele wymiarów tekstu – wspierają percepcję, budują dobre relacje, ułatwiają zapamiętanie treści, porządkują strukturę in- formacji i zamieniają tekst w obiekt wizualny
Pracownia prowadzi audyty prostego języka, certyfikuje uproszczone dokumenty, szkoli ekspertów. Świadczyła usługi dla takich podmiotów jak: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, Ministerstwo Finansów, Krajowa Administracja Skarbowa, Urząd m.st. Warszawy, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we Wrocławiu, bank Credit Agricole, ING Bank Śląski i wiele innych