UNIWERSYTET WROCŁAWSKI Uczelnia Badawcza
Kolejną kwestią o pierwszorzędnym znaczeniu jest wspieranie rozwoju kulturalnego i społecznego w naszym bliższym i dalszym otoczeniu. W ramach naszej misji prowadzimy ścisłą współpracę z muzeami, ośrodkami kultury i szkołami. Dbamy o powierzoną nam spuściznę poprzednich pokoleń, udostępniając zabytki architektury i sztuki, zarówno w świecie wirtualnym, jak i rzeczywistym. Współpracujemy z organizacjami społecznymi z naszego otoczenia, pozarządowymi i samorządowymi, mając na względzie wspieranie budowy racjonalnego, otwartego i demokratycznego społeczeństwa.
Wspomniane działania są nieodłącznie związane z naszą działalnością dydaktyczną. Studenci blisko współpracują z wykładowcami w ramach prowadzonych przez nich aktualnie badań. W rezultacie, pod kierunkiem swoich nauczycieli, zdobywają wiedzę wynikającą z kontaktu z najnowszymi technikami badawczymi. Co więcej, kładziemy jednocześnie nacisk na umożliwienie studentom zastosowania zdobytych umiejętności i wiedzy w zawodach, w których chcą oni pracować. W dydaktyce uniwersyteckiej najnowsze badania naukowe są punktem wyjścia do kształcenia młodych ludzi otwartych na przyszłość, znających świat i przygotowanych do pracy w nim dla dobra nas wszystkich.
Aspiracją Uniwersytetu Wrocławskiego jest rola uczelni badawczej, jednak wyłącznie w znaczeniu wskazanym powyżej: jako społeczności nastawionej na prowadzenie najwyższej jakości badań naukowych dla dobra całego środowiska. Zatem na naszej uczelni badania, nauczanie i współpraca z otoczeniem splatają się w wielobarwny obraz, będący odbiciem wielokulturowej i wieloenicznej przeszłości i teraźniejszości naszej społeczności.
Profesor Przemysław Wiszewski,
autor aplikacji Inicjatywa Doskonałości Uczelnia Badawcza i Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 2020-2022
Wspomniane działania są nieodłącznie związane z naszą działalnością dydaktyczną. Studenci blisko współpracują z wykładowcami w ramach prowadzonych przez nich aktualnie badań. W rezultacie, pod kierunkiem swoich nauczycieli, zdobywają wiedzę wynikającą z kontaktu z najnowszymi technikami badawczymi. Co więcej, kładziemy jednocześnie nacisk na umożliwienie studentom zastosowania zdobytych umiejętności i wiedzy w zawodach, w których chcą oni pracować. W dydaktyce uniwersyteckiej najnowsze badania naukowe są punktem wyjścia do kształcenia młodych ludzi otwartych na przyszłość, znających świat i przygotowanych do pracy w nim dla dobra nas wszystkich.
Aspiracją Uniwersytetu Wrocławskiego jest rola uczelni badawczej, jednak wyłącznie w znaczeniu wskazanym powyżej: jako społeczności nastawionej na prowadzenie najwyższej jakości badań naukowych dla dobra całego środowiska. Zatem na naszej uczelni badania, nauczanie i współpraca z otoczeniem splatają się w wielobarwny obraz, będący odbiciem wielokulturowej i wieloenicznej przeszłości i teraźniejszości naszej społeczności.
Profesor Przemysław Wiszewski,
autor aplikacji Inicjatywa Doskonałości Uczelnia Badawcza i Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 2020-2022
HUMAN - CITY - ENVIRONMENT
CZŁOWIEK ‒ MIASTO ‒ ŚRODOWISKO
Rozwój cywilizacji zmusza człowieka do mierzenia się z problemami gwałtownie kurczących się zasobów naturalnych, postępujących zmian klimatycznych i pogłębiającego się zanieczyszczenia środowiska. Zmiany środowiska mają często charakter zjawisk dynamicznych, w sposób szczególny dotykających miasta, ze względu na nieprzystosowaną infrastrukturę i koncentrację przestrzenną osób. Dotyczy to m.in. zagrożeń hydrologicznych, zanieczyszczeń gleby i powietrza, zjawisk meteorologicznych i naturalnych geozagrożeń. Konieczne jest kompleksowe podejście do relacji między zmieniającym się środowiskiem a jakością życia. W tym Obszarze badań szukamy odpowiedzi na kluczowe wyzwania programu Horyzont Europa, w tym zwiększenie odporności społeczeństwa i infrastruktury na zmiany klimatu i zanieczyszczenia środowiska’. W sposób systemowy i całościowy podejmuje efekty procesów, takich jak: zmiany klimatu, migracje, zmieniające się zasoby wodne, zanieczyszczenie gleby, jakość powietrza i hałas, z uwzględnieniem dziedzictwa kulturowego, i aspektów społecznych, dla procesu zrównoważonego rozwoju. Nasze zainteresowania badawcze dotyczą aktualnych, priorytetowych problemów naukowych mających charakter interdyscyplinarny, których rozwiązanie wymaga współpracy naukowców z nauk o Ziemi i środowisku oraz nauk społecznych. Ten obszar badań prowadzonych na Uniwersytecie Wrocławskim jest priorytetowy dla programu Horyzont Europa, ma olbrzymi potencjał publikacyjnym, jak i dał uniwersytetowi możliwość zdobycia wielu ‒ w tym międzynarodowych – ze względu na globalny i transgraniczny charakter poruszanych problemów.
dr hab. Sylwia DołzbłaszAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Katedra Gospodarki Przestrzennej).
OBSZAR BADAŃ:
Funkcjonowanie i wpływ granic politycznych, rozwój obszarów przygranicznych i współpracy transgranicznej, a także rozwój regionalny i lokalny.
Funkcjonowanie i wpływ granic politycznych, rozwój obszarów przygranicznych i współpracy transgranicznej, a także rozwój regionalny i lokalny.
dr hab. Mateusz StrzeleckiAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego). Kierownik Stacji Polarnej im. S. Baranowskiego na Spitsbergenie.
Ostatnie badania Strzeleckiego koncentrują się na wpływie fal tsunami i sztormów na paraglacjalne środowiska przybrzeżne regionów arktycznych i subarktycznych oraz na przewidywaniu, które miejsca będą w cieplejszej przyszłości najbardziej narażone na ich uderzenia. Te ambitne cele zaowocują najnowocześniejszymi badaniami nad ekstremalnymi procesami kształtującymi wybrzeża zimnych regionów oraz pomogą społecznościom arktycznym zamieszkującym strefę wybrzeża zmniejszyć negatywne skutki wystąpienia geozagrożeń.
Od czasu studiów licencjackich dr hab. Mateusz C. Strzelecki był ciekaw, jaką rolę w paraglacjalnych kaskadach osadowych na obszarach gwałtownie uwalnianych spod lodowców pełnią arktyczne strefy wybrzeża. W swojej pracy doktorskiej zawarł pierwszy szczegółowy opis ewolucji żwirowych systemów mierzejowych i barier od końca Małej Epoki Lodowej (MEL) na Svalbardzie. Był jednym ze współautorów jednej z najbardziej precyzyjnych krzywych holoceńskich zmian poziomu morza dla środkowego Spitsbergenu.
Ponadto jest uznawany za pioniera w badaniach procesów wietrzeniowych zachodzących na skalistych wybrzeżach Arktyki odsłoniętych przez cofające się lodowce. Jest ekspertem w badaniach nad wpływem gwałtownej deglacjacji na kształtowanie się barierowych wybrzeży Svalbardu. Należy do liderów badań nad ewolucją wybrzeży skalistych w klimatach polarnych. Prowadził badania na wyspach Skandynawii, Svalbardzie, Grenlandii i w rejonie Antarktyki, koncen trując się na procesach geomorfologicznych zachodzących na skalistych klifach i platformach abrazyjnych. Osiągnięcia w badaniach wybrzeży skalistych zaowocowały nominacją na stanowisko współprzewodniczącego Grupy Roboczej ds. Wybrzeży Skalistych Międzynarodowego Stowarzyszenia Geomorfologów.
Jego doświadczenie w zakresie polarnych systemów przybrzeżnych zaowocowało przyznaniem mu dziewięciu krajowych projektów badawczych, w których pełnił funkcję głównego badacza i nominacją na stanowisko kierownika naukowego Stacji Polarnej im. Stanisława Baranowskiego na Spitsbergenie, należącej do Uniwersytetu Wrocławskiego. Strzelecki jest też pomysłodawcą Programu Badań Regionów Zimnych im. Alfreda Jahna na Uniwersytecie Wrocławskim, mającego na celu m.in. wzmocnienie naszej doskonałości naukowej w badaniach nad zmarzliną i peryglacjałem.
Od czasu studiów licencjackich dr hab. Mateusz C. Strzelecki był ciekaw, jaką rolę w paraglacjalnych kaskadach osadowych na obszarach gwałtownie uwalnianych spod lodowców pełnią arktyczne strefy wybrzeża. W swojej pracy doktorskiej zawarł pierwszy szczegółowy opis ewolucji żwirowych systemów mierzejowych i barier od końca Małej Epoki Lodowej (MEL) na Svalbardzie. Był jednym ze współautorów jednej z najbardziej precyzyjnych krzywych holoceńskich zmian poziomu morza dla środkowego Spitsbergenu.
Ponadto jest uznawany za pioniera w badaniach procesów wietrzeniowych zachodzących na skalistych wybrzeżach Arktyki odsłoniętych przez cofające się lodowce. Jest ekspertem w badaniach nad wpływem gwałtownej deglacjacji na kształtowanie się barierowych wybrzeży Svalbardu. Należy do liderów badań nad ewolucją wybrzeży skalistych w klimatach polarnych. Prowadził badania na wyspach Skandynawii, Svalbardzie, Grenlandii i w rejonie Antarktyki, koncen trując się na procesach geomorfologicznych zachodzących na skalistych klifach i platformach abrazyjnych. Osiągnięcia w badaniach wybrzeży skalistych zaowocowały nominacją na stanowisko współprzewodniczącego Grupy Roboczej ds. Wybrzeży Skalistych Międzynarodowego Stowarzyszenia Geomorfologów.
Jego doświadczenie w zakresie polarnych systemów przybrzeżnych zaowocowało przyznaniem mu dziewięciu krajowych projektów badawczych, w których pełnił funkcję głównego badacza i nominacją na stanowisko kierownika naukowego Stacji Polarnej im. Stanisława Baranowskiego na Spitsbergenie, należącej do Uniwersytetu Wrocławskiego. Strzelecki jest też pomysłodawcą Programu Badań Regionów Zimnych im. Alfreda Jahna na Uniwersytecie Wrocławskim, mającego na celu m.in. wzmocnienie naszej doskonałości naukowej w badaniach nad zmarzliną i peryglacjałem.
Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska
Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska jest jednym z najmłodszych na Uniwersytecie Wrocławskim, ale czerpie z bogatych doświadczeń badań geograficznych i geologicznych, sięgających korzeniami przedwojennej Polski. Od chwili powstania podzielony jest na dwie główne jednostki, w ramach których realizowana jest misja naukowa i dydaktyczna – Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego oraz Instytut Nauk Geologicznych. Oferują kandydatom atrakcyjne studia na poziomie licencjackim, inżynierskim i magisterskim, obejmujące zarówno tradycyjne kierunki z zakresu nauk o Ziemi, jak i bardziej specjalistyczne, stanowiące odpowiedź na wyzwania współczesnego świata. Zaliczają się do nich geografia, geologia, inżynieria geologiczna, gospodarka przestrzenna czy turystyka. Ponadto Wydział ma w swojej ofercie dwie specjalności na studiach drugiego stopnia, realizowane w całości w języku angielskim – Tourism and Hospitality oraz Applied Geoscience. Z każdym rokiem przyciągają coraz większą liczbę studentów z całego świata.
Wydział w szerokim zakresie współpracuje z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Corocznie przedstawiciele przedsiębiorców są zapraszani na cykl wykładów poświęconych największym wyzwaniom w zakresie gospodarki i polityki surowcowej oraz ochrony i kształtowania środowiska. Wydział ponadto prowadzi intensywną współpracę z czołowymi pracodawcami w zakresie praktyk zawodowych studentów.
Wydział w szerokim zakresie współpracuje z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Corocznie przedstawiciele przedsiębiorców są zapraszani na cykl wykładów poświęconych największym wyzwaniom w zakresie gospodarki i polityki surowcowej oraz ochrony i kształtowania środowiska. Wydział ponadto prowadzi intensywną współpracę z czołowymi pracodawcami w zakresie praktyk zawodowych studentów.
prof. dr hab. Tomasz NiedzielskiProfesor na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego). Kierownik Pracowni Systemów Informacji Geograficznej.
OBSZAR BADAWCZY:
Bezzałogowe statki powietrzne, fotogrametria bliskiego zasięgu i teledetekcja, geoinformatyka, analiza obrazów lotniczych, geoinformatyka.
Bezzałogowe statki powietrzne, fotogrametria bliskiego zasięgu i teledetekcja, geoinformatyka, analiza obrazów lotniczych, geoinformatyka.
dr Adam Rajsz Adiunkt na Wydziale Nauk Biologicznych (Katedra Ekologii, Biogeochemii i Ochrony Środowiska).
dr Adam Rajsz Adiunkt na Wydziale Nauk Biologicznych (Katedra Ekologii, Biogeochemii i Ochrony Środowiska).
Fullscreen
Łaźnia wodna to urządzenie obecne w niemal każdym profesjonalnym laboratorium, niezbędne w wielu analizach chemicznych i biologicznych. Dr Adam Rajsz opracował właśnie jego przenośną wersję.
Biolodzy dr Adam Rajsz i dr hab. Bronisław Wojtuń z Zakładu Ekologii Biogeochemii i Ochrony Środowiska na Wydziale Nauk Biologicznych badają ekologię zbiorowisk roślinnych w ekosystemach wysokogórskich Karkonoszy. Prace badawcze prowadzą nie tylko w laboratorium lecz także in situ – bezpośrednio w terenie. Podczas wykonywania pomiarów aktywności jednego z enzymów zaangażowanych w metabolizm azotanów u roślin – reduktazy azotanowej, zachodzi potrzeba inkubacji fragmentów tkanek badanej rośliny w probówce z buforem w ściśle określonej temperaturze i ciemności.
Łaźnia wodna skonstruowana przez Adama Rajsza wygląda na pierwszy rzut oka jak sześcienny sejf z wyświetlaczem i klawiszami na jednej ze ścian. Prezentowana konstrukcja jest jednak dobrze przemyślana i składa się z modułów. Moduł główny zawiera dwulitrowy zbiornik ze stali nierdzewnej oraz sterownik elektroniczny i niewielką pompę wodną. Moduł zasilający zawiera W celu przetestowania swojego pomysłu w warunkach naturalnych, wynalazek zainstalowano na specjalnie do tego celu przystosowanym plecaku i przeprowadzono szereg pomiarów aktywności reduktazy azotanowej w wysokogórskich ekosystemach Karkonoskich. Pomiary wykonywane były w kilku lokalizacjach oddalonych od siebie o co najmniej trzy kilometry. Prób- ki inkubowane były w łaźni wodnej przez dwie godziny w temperaturze 26°C. Następnie przeprowadzano reakcję diazowania w celu uzyskania stabilnego zabarwienia w próbkach. Było wystarczająco dużo czasu, aby wrócić do laboratorium i zmierzyć absorbancję próbek. Otrzymane w ten sposób wyniki nie wykazywały istotnych odchyleń – mimo zmieniających się podczas prowadzenia inkubacji warunków pogodowych. Tym sposobem dowiedziono pełnej użyteczności urządzenia. Czy prototyp z Uniwersytetu Wrocławskiego przejdzie do produkcji? Nie wiadomo, jakkolwiek napływają zapytania od kolegów-biologów jak taką przenośną łaźnię samodzielnie zbudować
Biolodzy dr Adam Rajsz i dr hab. Bronisław Wojtuń z Zakładu Ekologii Biogeochemii i Ochrony Środowiska na Wydziale Nauk Biologicznych badają ekologię zbiorowisk roślinnych w ekosystemach wysokogórskich Karkonoszy. Prace badawcze prowadzą nie tylko w laboratorium lecz także in situ – bezpośrednio w terenie. Podczas wykonywania pomiarów aktywności jednego z enzymów zaangażowanych w metabolizm azotanów u roślin – reduktazy azotanowej, zachodzi potrzeba inkubacji fragmentów tkanek badanej rośliny w probówce z buforem w ściśle określonej temperaturze i ciemności.
Łaźnia wodna skonstruowana przez Adama Rajsza wygląda na pierwszy rzut oka jak sześcienny sejf z wyświetlaczem i klawiszami na jednej ze ścian. Prezentowana konstrukcja jest jednak dobrze przemyślana i składa się z modułów. Moduł główny zawiera dwulitrowy zbiornik ze stali nierdzewnej oraz sterownik elektroniczny i niewielką pompę wodną. Moduł zasilający zawiera W celu przetestowania swojego pomysłu w warunkach naturalnych, wynalazek zainstalowano na specjalnie do tego celu przystosowanym plecaku i przeprowadzono szereg pomiarów aktywności reduktazy azotanowej w wysokogórskich ekosystemach Karkonoskich. Pomiary wykonywane były w kilku lokalizacjach oddalonych od siebie o co najmniej trzy kilometry. Prób- ki inkubowane były w łaźni wodnej przez dwie godziny w temperaturze 26°C. Następnie przeprowadzano reakcję diazowania w celu uzyskania stabilnego zabarwienia w próbkach. Było wystarczająco dużo czasu, aby wrócić do laboratorium i zmierzyć absorbancję próbek. Otrzymane w ten sposób wyniki nie wykazywały istotnych odchyleń – mimo zmieniających się podczas prowadzenia inkubacji warunków pogodowych. Tym sposobem dowiedziono pełnej użyteczności urządzenia. Czy prototyp z Uniwersytetu Wrocławskiego przejdzie do produkcji? Nie wiadomo, jakkolwiek napływają zapytania od kolegów-biologów jak taką przenośną łaźnię samodzielnie zbudować
prof. dr hab. Aleksandra Samecka-CymermanProfesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Katedry Ekologii, Biogeochemii i Ochrony Środowiska.
Naukowcy z Zakładu Ekologii, Biogeochemii i Ochrony Środowiska, pod kierunkiem prof. dr hab. Aleksandry Sameckiej-Cymerman, badają zjawiska ekolgiczne pospolitych i zagrożonych roślin wodnych i lądowych. Metody stosowane w projektach obejmują biotesty, bioindykację i modele ekotoksykologiczne stosowane w odniesieniu do najbardziej efektywnych bioindykatorów zanieczyszczenia środowiska. Wyniki chemicznych i ekologicznych badań roślin są oceniane za pomocą zaawansowanych programów statystycznych (sieci neuronowe, eksploracja danych, wielowymiarowe techniki eksploracyjne), a także publikowane w międzynarodowych czasopismach indeksowanych i stosowane w praktyce ochrony środowiska.
Zmiany w środowisku wynikające z zanieczyszczeń chemicznych mogą być oceniane dzięki danym (wartości tła dla metali w mszakach) zebranym z obszarów stosunkowo wolnych od zanieczyszczeń, takich jak Svalbard, Szwajcaria, Hiszpania i Holandia. Zarówno podczas badań terenowych, jak i eksperymentów laboratoryjnych naukowcy badają gatunki pospolite, inwazyjne, rzadkie i zagrożone, przyczyniając się do poszerzenia wiedzy na temat ich biogeochemii, a także wymagań siedliskowych i tolerancji. Wyniki ich badań są następnie obliczane z wykorzystaniem zaawansowanych analiz statystycznych (takich jak sieci neuronowe, eksploracja danych, wielowymiarowe techniki eksploracyjne, analiza redundancji) oraz modelowania ekologicznego. Ponadto, interesują się oni testowaniem i rozwojem nowych wskaźników i modeli statystycznych. Niektóre z uzyskanych wyników mogą mieć praktyczne zastosowanie i być wyko rzystane w biomonitoringu zanieczyszczeń metalami śladowymi, jak również w zastosowaniu makrofitów w fitoremediacji. Stanowią one również podstawę do skutecznych działań w ochronie środowiska.
Zmiany w środowisku wynikające z zanieczyszczeń chemicznych mogą być oceniane dzięki danym (wartości tła dla metali w mszakach) zebranym z obszarów stosunkowo wolnych od zanieczyszczeń, takich jak Svalbard, Szwajcaria, Hiszpania i Holandia. Zarówno podczas badań terenowych, jak i eksperymentów laboratoryjnych naukowcy badają gatunki pospolite, inwazyjne, rzadkie i zagrożone, przyczyniając się do poszerzenia wiedzy na temat ich biogeochemii, a także wymagań siedliskowych i tolerancji. Wyniki ich badań są następnie obliczane z wykorzystaniem zaawansowanych analiz statystycznych (takich jak sieci neuronowe, eksploracja danych, wielowymiarowe techniki eksploracyjne, analiza redundancji) oraz modelowania ekologicznego. Ponadto, interesują się oni testowaniem i rozwojem nowych wskaźników i modeli statystycznych. Niektóre z uzyskanych wyników mogą mieć praktyczne zastosowanie i być wyko rzystane w biomonitoringu zanieczyszczeń metalami śladowymi, jak również w zastosowaniu makrofitów w fitoremediacji. Stanowią one również podstawę do skutecznych działań w ochronie środowiska.
Wydział Nauk Społecznych
Wydział Nauk Społecznych, składający się z czterech instytutów i dwóch katedr, jest jednym z największych wydziałów Uniwersytetu Wrocławskiego. Ma długą historię prowadzenia studiów licencjackich, magisterskich i doktoranckich, nie tylko w języku polskim, ale również w języku angielskim. Wśród oferowanych programów znajdują się programy Erasmus Mundus: Global Studies – the European Perspective oraz MITRA, a także szereg programów podwójnego dyplomu realizowanych wspólnie z zagranicznymi uczelniami partnerskimi.
Badania na Wydziale Nauk Społecznych prowadzone są przez naukowców w czterech instytutach – w Instytucie Studiów Międzynarodowych, Instytucie Nauk Politycznych, Instytucie Socjologii oraz Instytucie Filozofii, i dwóch katedrach – Katedrze Studiów Europejskich oraz Katedrze Logiki i Metodologii Nauk. Obejmują one szeroki zakres nauk społecznych, tj. badania z zakresu politologii, polityki społecznej, stosunków międzynarodowych, bezpieczeństwa międzynarodowego, studiów globalnych, studiów europejskich oraz komunikacji międzynarodowej. W dziedzinie socjologii empirycznej i teoretycznej prowadzone są badania dotyczące różnych problemów socjologii. W dyscyplinie filozofii nacisk kładziony jest na filozofię chrześcijańską, nowożytną, klasyczną, niemiecką i współczesną.
Badania na Wydziale Nauk Społecznych prowadzone są przez naukowców w czterech instytutach – w Instytucie Studiów Międzynarodowych, Instytucie Nauk Politycznych, Instytucie Socjologii oraz Instytucie Filozofii, i dwóch katedrach – Katedrze Studiów Europejskich oraz Katedrze Logiki i Metodologii Nauk. Obejmują one szeroki zakres nauk społecznych, tj. badania z zakresu politologii, polityki społecznej, stosunków międzynarodowych, bezpieczeństwa międzynarodowego, studiów globalnych, studiów europejskich oraz komunikacji międzynarodowej. W dziedzinie socjologii empirycznej i teoretycznej prowadzone są badania dotyczące różnych problemów socjologii. W dyscyplinie filozofii nacisk kładziony jest na filozofię chrześcijańską, nowożytną, klasyczną, niemiecką i współczesną.
Dr hab. Katarzyna KajdanekProfesor na Wydziale Nauk Społecznych ( Zakład Socjologii Miasta i Wsi)
W obrębie zainteresowań prof. Katarzyny Kajdanek są społeczne aspekty procesów urbanizacyjnych na obszarach miejskich i wiejskich. Badała suburbanizację, odradzanie się obszarów wiejskich i reurbanizację z perspektywy porównawczej Europy Środkowo-Wschodniej. Analizuje urbanizację jako proces podejmowania decyzji przez ludzi w zmieniających się warunkach, definiowanych przez strategie zarządzania gmin i aktorów rynkowych odpowiedzialnych za zapewnienie mieszkań. Skupia się na równoczesnym charakterze suburbanizacji i reurbanizacji oraz wskazuje na rolę jakości życia miejskiego i podmiejskiego jako istotnych czynników wyzwalających decyzję o przeprowadzce do lub z miasta oraz jako podstawę do formułowania określonych oczekiwań wobec życia w mieście i na przedmieściach. Stosując metody jakościowe w swoich badaniach, oferuje perspektywę porównawczą indywidualnych historii życia i procesów makrostrukturalnych w miastach w różnych kontekstach społeczno-kulturowych i ekonomicznych.
dr hab. Marek KasprzakAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego)
W badania strefy peryglacjalnej i permafrostu wpisują się działania geografa geomorfologa dr. hab. Marka Kasprzaka. W swojej pracy wykorzystuje nowoczesne urządzenia geofizyczne, w tym aparaturę do tomografii elektrooporowej gruntu (ERT– ang. electrical resistivity tomography). Pomiary metodą ERT, polegające na określaniu oporności elektrycznej ośrodka skalnego, umożliwiają trafne określenie przestrzennego zasięgu permafrostu i głębokości letniego rozmarzania gruntu, wspomagając rozpoznanie termiczne podłoża tradycyjnie prowadzone punktowo w nielicznych otworach wiertniczych. Zmienia to perspektywę po strzegania permafrostu jako przemarzniętego monolitu. Możliwe stało się także określenie jego kształtu w strefie wybrzeża morskiego, gdzie na ląd oddziału- je latem stosunkowo ciepła woda morska. Stwierdzona w ten sposób intruzja wód morskich w głąb lądu ma istotne znaczenie dla tajania spągu (dolnej części) permafrostu, co jak dotąd nie było w literaturze naukowej dyskutowane wobec braku miarodajnych obserwacji. Może być także rozpatrywane w kontekście bezpieczeństwa nabrzeżnej infrastruktury. Badaniom polarnym naukowców z Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego sprzyjają pozyskiwane granty oraz fakt posiadania własnej stacji polarnej im. Baranowskiego na Spitsbergenie.
prof. dr hab. Mariusz Orion JędrysekProfesor na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Nauk Geologicznych). Kierownik Zakładu Geologii Stosowanej, Geochemii i Zarządzania Środowiskiem.
Zespół kierowany przez prof. dr hab. Mariusza Jędryska analizuje wpływ różnych czynników, między innymi stopnia dojrzałości biomasy, zawartości włókna oraz sposobu wstępnej obróbki biomasy na uzysk biogazu i zawartość metanu. Są oni autorami patentu dotyczącego sposobu przygotowania biomasy łąkowej do produkcji biogazu (PAT.231362). Wykorzystują również podejście izotopowe do ilościowego i jakościowego badania dynamiki gazów cieplarnianych emitowanych z łąk w odniesieniu do aktywności mikrobiologicznej gleby. Laboratorium geologów jest dobrze wyposażone w: kilka bioreaktorów o różnych pojemnościach i 30 małych reaktorów porcjowych do badań fermentacyjnych; analizatory Picarro do badania składu stabilnych izotopów węgla w CO2, CH4 i materii organicznej oraz O i H w wodzie oraz IRMS do bardziej precyzyjnej analizy stabilnych izotopów; GC i GC-IRMS do analizy gazów; zestaw do pomiaru respiracji gleby WTW Oxitop. Naukowcy mają duże doświadczenie w analizie składu izotopowego pierwiastków lekkich: C, N, O, H w materii organicznej, gazach i wodzie
prof. dr hab. Adam MrozowickiProfesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Socjologii). Kierownik Zakładu Socjologii Ogólnej.
Dr hab. Adam Mrozowicki, jest kierownikiem projektu „COV-WORK: Świadomość społeczno-ekonomiczna, doświadczenia pracy i strategie radzenia sobie Polaków w kontekście kryzysu post-pandemicznego” finansowanego przez: Narodowe Centrum Nauki (konkurs OPUS, 19. edycja). W projekcie badane będą społeczno-ekonomiczne konsekwencje pandemii COVID-19 i postpandemicznego kryzysu dla świata pracy w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem perspektywy pracowników. Socjologowie i socjo-ekonomiści analizują świadomość społeczno-ekonomiczną Polaków w sytuacji (post-)pandemicznej, doświadczenia biograficzne i strategie radzenia sobie pracowników oświaty, opieki zdrowotnej, pomocy społecznej i logistyki, a także konflikty i dialog społeczny oraz sposoby przedstawiania pandemii w dyskursie medialnym w trakcie i po pandemii.
Zainteresowania badawcze samego Mrozowickiego obejmują socjologię pracy, socjologię gospodarki, badania porównawcze zbiorowych stosunków pracy, badania nad prekaryzacją, krytyczny społeczny realizm oraz metodologię badań biograficznych. W ostatnich latach koncentrował się na obszarze porównawczych stosunków przemysłowych w Europie Środkowo-Wschodniej, a jego zakończony niedawno projekt badawczy NCN PREWORK dotyczył młodych pracowników prekaryjnych w Polsce i w Niemczech.
Zainteresowania badawcze samego Mrozowickiego obejmują socjologię pracy, socjologię gospodarki, badania porównawcze zbiorowych stosunków pracy, badania nad prekaryzacją, krytyczny społeczny realizm oraz metodologię badań biograficznych. W ostatnich latach koncentrował się na obszarze porównawczych stosunków przemysłowych w Europie Środkowo-Wschodniej, a jego zakończony niedawno projekt badawczy NCN PREWORK dotyczył młodych pracowników prekaryjnych w Polsce i w Niemczech.
dr hab. inż. Małgorzata WernerProfesor na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery).
Dr hab. Małgorzata Werner jest członkiem zespołu, który opracował zaawansowany system modelowania i monitorowania procesów atmosferycznych.
System ten jest zintegrowanym narzędziem, zoptymalizowanym do analizy procesów zachodzących w warstwie granicznej atmosfery, ze szczególnym uwzględnieniem stężeń zanieczyszczenia powietrza. Wykorzystujemy nowoczesne chemiczne modele transportu zanieczyszczeń do realizacji prognoz jakości powietrza, które udostępniamy szerokiej społeczności poprzez otwarty portal internetowy prognozy.uni.wroc.pl. Modelowanie w wysokiej rozdzielczości przestrzennej rzędu dziesiątek metrów, modelowanie bioalergenów oraz asymilacja danych z obserwacji powierzchniowych i satelitarnych to najpilniejsze zadania badawcze, które są obecnie podejmowane przez zespół w Zakładzie. Intensywna współpraca zespołu z decydentami i lekarzami pozwala lepiej zrozumieć ich potrzeby i wspiera tworzenie narzędzi, które mogą być wykorzystywane do zarządzania jakością powietrza.
System monitoringu obejmuje pomiary stacjonarne i mobilne (dron i samochód elektryczny) parametrów meteorologicznych i zanieczyszczeń powietrza. Dron jest wyposażona w głowicę środowiskową, która może mierzyć stężenie zanieczyszczeń powietrza (np. pyłu zawieszonego, ozonu), a także parametry meteorologiczne, takie jak temperatura powietrza, wilgotność i ciśnienie atmosferyczne. Ważnym elementem systemu monitoringu są pomiary teledetekcyjne z wykorzystaniem sodaru (a w niedalekiej przyszłości także lidaru, fotometrów słonecznych i księżycowych)
System ten jest zintegrowanym narzędziem, zoptymalizowanym do analizy procesów zachodzących w warstwie granicznej atmosfery, ze szczególnym uwzględnieniem stężeń zanieczyszczenia powietrza. Wykorzystujemy nowoczesne chemiczne modele transportu zanieczyszczeń do realizacji prognoz jakości powietrza, które udostępniamy szerokiej społeczności poprzez otwarty portal internetowy prognozy.uni.wroc.pl. Modelowanie w wysokiej rozdzielczości przestrzennej rzędu dziesiątek metrów, modelowanie bioalergenów oraz asymilacja danych z obserwacji powierzchniowych i satelitarnych to najpilniejsze zadania badawcze, które są obecnie podejmowane przez zespół w Zakładzie. Intensywna współpraca zespołu z decydentami i lekarzami pozwala lepiej zrozumieć ich potrzeby i wspiera tworzenie narzędzi, które mogą być wykorzystywane do zarządzania jakością powietrza.
System monitoringu obejmuje pomiary stacjonarne i mobilne (dron i samochód elektryczny) parametrów meteorologicznych i zanieczyszczeń powietrza. Dron jest wyposażona w głowicę środowiskową, która może mierzyć stężenie zanieczyszczeń powietrza (np. pyłu zawieszonego, ozonu), a także parametry meteorologiczne, takie jak temperatura powietrza, wilgotność i ciśnienie atmosferyczne. Ważnym elementem systemu monitoringu są pomiary teledetekcyjne z wykorzystaniem sodaru (a w niedalekiej przyszłości także lidaru, fotometrów słonecznych i księżycowych)
dr Sylwester Kołomański Doktor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Astronomii, Zakład Heliofizyki i Fizyki Kosmosu).
dr Sylwester Kołomański Doktor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Astronomii, Zakład Heliofizyki i Fizyki Kosmosu).
Fullscreen
Zanieczyszczenie światłem jest jednym z obszarów badawczych i popularyzatorskich w Instytucie Astronomicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Do tego zadania stworzono sieć automatycznych stacji, nazwaną ALPS All-sky Light Pollution Survey.
ALPS jest siecią automatycznych stacji zaprojektowanych, zbudowanych i obsługiwanych przez Instytut Astronomiczny, przeznaczonych do ciągłego monitorowania nieba. Dane zbierane z każdej stacji pozwalają naukowcom określić poziom jasności nieba (z uwzględnieniem warunków meteorologicznych) oraz śledzić zmiany i źródła zanieczyszczenia światłem. Obecnie funkcjonują cztery stacje ALPS, a dwie kolejne są w przygotowaniu. Większość stacji znajduje się w polskich obserwatoriach astronomicznych, gdzie monitorowanie zanieczyszczenia światłem i jakości nocnego nieba ma kluczowe znaczenie.
ALPS jest siecią automatycznych stacji zaprojektowanych, zbudowanych i obsługiwanych przez Instytut Astronomiczny, przeznaczonych do ciągłego monitorowania nieba. Dane zbierane z każdej stacji pozwalają naukowcom określić poziom jasności nieba (z uwzględnieniem warunków meteorologicznych) oraz śledzić zmiany i źródła zanieczyszczenia światłem. Obecnie funkcjonują cztery stacje ALPS, a dwie kolejne są w przygotowaniu. Większość stacji znajduje się w polskich obserwatoriach astronomicznych, gdzie monitorowanie zanieczyszczenia światłem i jakości nocnego nieba ma kluczowe znaczenie.
dr Piotr WojtulekAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Nauk Geologicznych).
OBSZAR BADAWCZY:
Geologia gospodarcza, surowce mineralne.
Geologia gospodarcza, surowce mineralne.
prof. dr hab. Jakub KierczakProfesor na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Nauk Geologicznych, Zakład Petrologii Eksperymentalnej)
OBSZAR BADAŃ:
Nauki o Ziemi i środowisku, mineralogia i geochemia środowiska, zanieczyszczenia gleb, badania petrograficzne skał i materiałów syntetycznych, archeometria.
Nauki o Ziemi i środowisku, mineralogia i geochemia środowiska, zanieczyszczenia gleb, badania petrograficzne skał i materiałów syntetycznych, archeometria.
FUNCTIONAL MATERIALS
Wydział Chemii
Jednym z najważniejszych celów Wydziału Chemii jest dążenie do doskonałości zarówno w badaniach, jak i nauczaniu. Kształcenie studentów oparte jest na wynikach współczesnych badań naukowych i umożliwia korzystanie z najlepszych narzędzi badawczych. Naszą misją jest zapewnienie studentom studiów wszystkich stopni możliwości zdobycia specjalistycznej wiedzy z zakresu chemii oraz rozwijania umiejętności krytycznego, samodzielnego myślenia. Dlatego też zajęcia specjalizacyjne zostały opracowane z uwzględnieniem tematyki badawczej prowadzonej na wydziale, co gwarantuje wysoki poziom naukowy zajęć i silne powiązanie z badaniami naukowymi.
Przy opracowywaniu i okresowej weryfikacji programów uwzględniono opinie i sugestie przedstawicieli otoczenia społeczno-gospodarczego współpracujących z wydziałem. Przekłada się to na zatrudnienie absolwentów Wydziału Chemii przez lokalne firmy i przedsiębiorstwa w szeroko rozumianym przemyśle chemicznym. Program studiów obejmuje lektoraty języka angielskiego oraz moduły zajęć w języku angielskim. Ponadto studenci mają możliwość uczestniczenia w wykładach prowadzonych przez wykładowców z zagranicy. Wszystkie te działania pomagają w przygotowaniu studentów do podjęcia studiów w ośrodkach zagranicznych w ramach programów wymiany międzynarodowej, a także otwierają przed absolwentami możliwość podjęcia pracy zawodowej za granicą. Program kształcenia przewiduje również możliwość udziału studentów w specjalistycznych kursach organizowanych przez firmy zewnętrzne, dzięki którym możliwe jest uzyskanie dodatkowych kompetencji ważnych w przyszłej pracy zawodowej.
Przy opracowywaniu i okresowej weryfikacji programów uwzględniono opinie i sugestie przedstawicieli otoczenia społeczno-gospodarczego współpracujących z wydziałem. Przekłada się to na zatrudnienie absolwentów Wydziału Chemii przez lokalne firmy i przedsiębiorstwa w szeroko rozumianym przemyśle chemicznym. Program studiów obejmuje lektoraty języka angielskiego oraz moduły zajęć w języku angielskim. Ponadto studenci mają możliwość uczestniczenia w wykładach prowadzonych przez wykładowców z zagranicy. Wszystkie te działania pomagają w przygotowaniu studentów do podjęcia studiów w ośrodkach zagranicznych w ramach programów wymiany międzynarodowej, a także otwierają przed absolwentami możliwość podjęcia pracy zawodowej za granicą. Program kształcenia przewiduje również możliwość udziału studentów w specjalistycznych kursach organizowanych przez firmy zewnętrzne, dzięki którym możliwe jest uzyskanie dodatkowych kompetencji ważnych w przyszłej pracy zawodowej.
Przed budynkami Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego od strony Odry stoi wykonana z betonu rzeźba „Atom”. Odsłonięto ją w 1975 roku, a jej autorem jest Roman Pawelski, absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu, późniejszy profesor na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej.
MATERIAŁY FUNKCJONALNE
Badania naukowe w Obszarze Badawczym „Materiały Funkcjonalne” obejmują szeroki zakres nowoczesnej chemii i fizyki. Ich wyniki stwarzają podstawy do projektowania nowych materiałów. Tematyka realizowana w ostatnich latach to:
• Badania struktury molekularnej i krystalicznej oraz re-aktywności związków koordynacyjnych, metaloorganicznych, organicznych, bioorganicznych i bionieorganicznych. Prace w tym obszarze są podstawą projektowania nowych materiałów supramolekularnych i materiałów o cechach spin-crossover.
• Badania chemii i stereochemii związków organicznych obejmujące syntezę, reaktywność i strukturę molekularną porfiryn i porfirynoidów, związków aromatycznych i heterocyklicznych, peptydów i protein, peptydomimetyków, biokoniugatów, poliynów i halogenopoliynów, bis- i poliazoli, poliynów i halogenopoliynów.
• Projektowanie i badania katalizatorów homogenicznych, heterogenizowanych i nanocząstkowych, reakcje z udziałem cieczy jonowych i stopionych soli.
• Projektowanie, obliczenia teoretyczne i synteza związków biologicznie aktywnych m.in. leków, peptydów, aminocukrów i ich pochodnych. Badania roli jonów metali w układach biologicznych i oddziaływań jonów metali z substancjami huminowymi. Badania kompleksów metali jako potencjalnych terapeutyków oraz potranslacyjnych i chemicznych modyfikacji białek.
• Otrzymywanie i charakterystyka właściwości nowych materiałów luminoforowych, ferroelektryków, magnetyków, kryształów molekularnych, molekularno-jonowych i ciekłych kryształów. Synteza i właściwości hybrydowych materiałów makroporowatych i substancji powierzchniowo czynnych.
• Badania struktury molekularnej i krystalicznej oraz re-aktywności związków koordynacyjnych, metaloorganicznych, organicznych, bioorganicznych i bionieorganicznych. Prace w tym obszarze są podstawą projektowania nowych materiałów supramolekularnych i materiałów o cechach spin-crossover.
• Badania chemii i stereochemii związków organicznych obejmujące syntezę, reaktywność i strukturę molekularną porfiryn i porfirynoidów, związków aromatycznych i heterocyklicznych, peptydów i protein, peptydomimetyków, biokoniugatów, poliynów i halogenopoliynów, bis- i poliazoli, poliynów i halogenopoliynów.
• Projektowanie i badania katalizatorów homogenicznych, heterogenizowanych i nanocząstkowych, reakcje z udziałem cieczy jonowych i stopionych soli.
• Projektowanie, obliczenia teoretyczne i synteza związków biologicznie aktywnych m.in. leków, peptydów, aminocukrów i ich pochodnych. Badania roli jonów metali w układach biologicznych i oddziaływań jonów metali z substancjami huminowymi. Badania kompleksów metali jako potencjalnych terapeutyków oraz potranslacyjnych i chemicznych modyfikacji białek.
• Otrzymywanie i charakterystyka właściwości nowych materiałów luminoforowych, ferroelektryków, magnetyków, kryształów molekularnych, molekularno-jonowych i ciekłych kryształów. Synteza i właściwości hybrydowych materiałów makroporowatych i substancji powierzchniowo czynnych.
prof. dr hab. Eugeniusz Zych Profesor na Wydziale Chemii. Kierownik Zespołu Badań Materiałów Luminescencyjnych oraz Zakładu Podstaw Chemii.
prof. dr hab. Eugeniusz Zych Profesor na Wydziale Chemii. Kierownik Zespołu Badań Materiałów Luminescencyjnych oraz Zakładu Podstaw Chemii.
Fullscreen
Badania chemików z Uniwersytetu Wrocławskiego pod kierownictwem prof. Eugeniusza Zycha zmierzają w kierunku stworzenia nieinwazyjnej metody niszczenia komórek rakowych! Wszystko dzięki wykorzystaniu promieniowania z zakresu tzw. ultrafioletu C (UV-C), czyli najbardziej energetycznej części nadfioletu.
Prof. Eugeniusz Zych zajmuje się światłem, a konkretniej materiałami konwertującymi jeden rodzaj promieniowania na inny rodzaj promieniowania, który zwykle jest światłem widzialnym dla ludzkiego oka.
Aby prawidłowo ocenić potencjał materiałów, które są wytwarzane w wydziałowych laboratoriach, potrzeba ciemności. W specjalnych komorach chłodzących próbki są schładzane do temperatury 10 K (-263°C). Obserwowane w dalszej kolejności na wykresie widma w skali 300-750 nanometrów wskazują, jaki rodzaj promieniowania generowany jest przez używane materiały. Przedział ten obejmuje fragment promieniowania nadfioletowego i całe promieniowanie widzialne. Badane materiały są w stanie również emitować promieniowanie bardziej energetyczne, czyli jeszcze bardziej nadfioletowe, jak również podczerwone.
Jednym z zastosowań promieniowania jest precyzyjny pomiar temperatury zmienionych nowotworowo tkanek oraz pojedynczych komórek. Ze względu na dużą przemianę materii, która w nich zachodzi, komórki nowotworowe mają podwyższoną temperaturę. W chwili obecnej opracowywana jest metodologia lokalnego zwiększenia temperatury tych komórek do takiej wartości, która zjada komórki (np. 60°C), nie uszkadzając zdrowych komórek znajdujących się w sąsiedztwie tych chorych
Prof. Eugeniusz Zych zajmuje się światłem, a konkretniej materiałami konwertującymi jeden rodzaj promieniowania na inny rodzaj promieniowania, który zwykle jest światłem widzialnym dla ludzkiego oka.
Aby prawidłowo ocenić potencjał materiałów, które są wytwarzane w wydziałowych laboratoriach, potrzeba ciemności. W specjalnych komorach chłodzących próbki są schładzane do temperatury 10 K (-263°C). Obserwowane w dalszej kolejności na wykresie widma w skali 300-750 nanometrów wskazują, jaki rodzaj promieniowania generowany jest przez używane materiały. Przedział ten obejmuje fragment promieniowania nadfioletowego i całe promieniowanie widzialne. Badane materiały są w stanie również emitować promieniowanie bardziej energetyczne, czyli jeszcze bardziej nadfioletowe, jak również podczerwone.
Jednym z zastosowań promieniowania jest precyzyjny pomiar temperatury zmienionych nowotworowo tkanek oraz pojedynczych komórek. Ze względu na dużą przemianę materii, która w nich zachodzi, komórki nowotworowe mają podwyższoną temperaturę. W chwili obecnej opracowywana jest metodologia lokalnego zwiększenia temperatury tych komórek do takiej wartości, która zjada komórki (np. 60°C), nie uszkadzając zdrowych komórek znajdujących się w sąsiedztwie tych chorych
prof. dr hab. Lechosław Latos-Grażyński Profesor na Wydziale Chemii (Zakład Chemii Porfiryn i Metaloporfiryn).
prof. dr hab. Lechosław Latos-Grażyński Profesor na Wydziale Chemii (Zakład Chemii Porfiryn i Metaloporfiryn).
Dziś zespół Latosa-Grażyńskiego bada układy, w których pary porfiryn łączą się ze sobą, aby przenieść elektrony lub fotony światła
Fullscreen
Latos-Grażyński otrzymał prestiżową nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Nagrodę im. Marii Skłodowskiej-Curie Polskiej Akademii Nauk, Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za osiągnięcia naukowe oraz Nagrodę za Całokształt Dorobku Naukowego przyznaną w 2021 r. przez Ministra Edukacji i Nauki za osiągnięcia naukowe. Jest członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Badań Strukturalnych i Niskich Temperatur PAN oraz rad naukowych dwóch instytutów badawczych Polskiej Akademii Nauk. Był także członkiem Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów Naukowych.
Kariera naukowa Latosa-Grażyńskiego jest ściśle związana z Wydziałem Chemii, gdzie w 1991 roku uzyskał tytuł profesora. Ważną rolę w jego działalności naukowej od ponad dwudziestu lat odgrywa współpraca z Wydziałem Chemii Uniwersytetu Kalifornijskiego. Jest jednym z najczęściej cytowanych chemików pracujących w Polsce. Jego badania weszły do kanonu światowej literatury naukowej, a on sam został uhonorowany przez społeczność międzynarodową licznymi nagrodami: m.in. Alexander von Humboldt Research Award (2005) oraz Japan Society for the Promotion of Science Invitation Fellowship for Research in Japan (2010). W 2014 roku Polskie Towarzystwo Chemiczne przyznało mu Medal im. Jędrzeja Śniadeckiego, który jest przyznawany za wybitne osiągnięcia naukowe o znaczeniu światowym w dziedzinie chemii.
Kariera naukowa Latosa-Grażyńskiego jest ściśle związana z Wydziałem Chemii, gdzie w 1991 roku uzyskał tytuł profesora. Ważną rolę w jego działalności naukowej od ponad dwudziestu lat odgrywa współpraca z Wydziałem Chemii Uniwersytetu Kalifornijskiego. Jest jednym z najczęściej cytowanych chemików pracujących w Polsce. Jego badania weszły do kanonu światowej literatury naukowej, a on sam został uhonorowany przez społeczność międzynarodową licznymi nagrodami: m.in. Alexander von Humboldt Research Award (2005) oraz Japan Society for the Promotion of Science Invitation Fellowship for Research in Japan (2010). W 2014 roku Polskie Towarzystwo Chemiczne przyznało mu Medal im. Jędrzeja Śniadeckiego, który jest przyznawany za wybitne osiągnięcia naukowe o znaczeniu światowym w dziedzinie chemii.
dr hab. Bartosz SzyszkoAdiunkt na Wydziale Chemii (Zakład Chemii Organicznej). Kierownik Laboratorium Zaawansowanych Metod Syntezy.
Dr hab. Bartosz Szyszko obronił pracę doktorską w 2014 roku, pracując w Zespole Chemii Porfiryn pod opieką prof. Lechosława Latosa-Grażyńskiego. Jego ówczesne badania dotyczyły konstrukcji cząsteczek łączących cechy strukturalne dwóch podstawowych klas cząsteczek organicznych, tj. porfiryn i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Ta nietypowa budowa doprowadziła do powstania grupy fascynujących związków nazywanych acenoporfirynoidami, które wykazują nietypowe właściwości i ulegają reakcjom niespotykanym w przypadku ich elementów składowych.
Uderzającym przykładem takiej osobliwej reaktywności była reakcja kontrakcji benzenu przebiegająca w przypadku kompleksów palladu(II) i złota(III) p-benziporfiryny i 1,4-naftiporfiryny. Dwa artykuły opisujące tę tzw. „magiczną kontrakcję” wyróżniono na okładkach wiodących czasopism chemicznych, tj. „Angewand- te Chemie” oraz „Chemistry ‒ A European Journal”.
Po ukończeniu studiów doktoranckich, w 2015 roku dr Szyszko przeniósł się na Uniwersytet Cambridge, gdzie odbył staż podoktorski w grupie prof. Jonathana Nitschke, światowej sławy eksperta w dziedzinie chemii supramolekularnej. Po powrocie do Wrocławia skupił się na konstruowaniu dużych analogów porfiryn, zawierających w swoich wnękach atomy węgla. Do najważniejszych wyników tej linii badawczej należy synteza helicenofiryn – hybryd helicenów (helikalnych węglowodorów aromatycznych) i porfiryn oraz difenantrioktafiryn – stanowiących przykład niezwykle rzadkich cząsteczek organicznych, które mogą występować w dwóch bardzo stabilnych konformacjach (kształtach), wykazujących silnie zróżnicowane właściwości stereochemiczne.
Dziś dr hab. Szyszko rozpoczyna poczyna program badawczy, którego głównym zadaniem będzie zastosowanie metody samoasocjacji z subkomponentów do konstrukcji splotów i węzłów – fascynujących związków, które można traktować jako molekularne odpowiedniki węzłów żeglarskich
Uderzającym przykładem takiej osobliwej reaktywności była reakcja kontrakcji benzenu przebiegająca w przypadku kompleksów palladu(II) i złota(III) p-benziporfiryny i 1,4-naftiporfiryny. Dwa artykuły opisujące tę tzw. „magiczną kontrakcję” wyróżniono na okładkach wiodących czasopism chemicznych, tj. „Angewand- te Chemie” oraz „Chemistry ‒ A European Journal”.
Po ukończeniu studiów doktoranckich, w 2015 roku dr Szyszko przeniósł się na Uniwersytet Cambridge, gdzie odbył staż podoktorski w grupie prof. Jonathana Nitschke, światowej sławy eksperta w dziedzinie chemii supramolekularnej. Po powrocie do Wrocławia skupił się na konstruowaniu dużych analogów porfiryn, zawierających w swoich wnękach atomy węgla. Do najważniejszych wyników tej linii badawczej należy synteza helicenofiryn – hybryd helicenów (helikalnych węglowodorów aromatycznych) i porfiryn oraz difenantrioktafiryn – stanowiących przykład niezwykle rzadkich cząsteczek organicznych, które mogą występować w dwóch bardzo stabilnych konformacjach (kształtach), wykazujących silnie zróżnicowane właściwości stereochemiczne.
Dziś dr hab. Szyszko rozpoczyna poczyna program badawczy, którego głównym zadaniem będzie zastosowanie metody samoasocjacji z subkomponentów do konstrukcji splotów i węzłów – fascynujących związków, które można traktować jako molekularne odpowiedniki węzłów żeglarskich
dr inż. Sławomir PotockiAdiunkt na Wydziale Chemii (Zespół Badawczy Biologicznej Chemii Nieorganicznej, Zakład Chemii Biologicznej i Medycznej).
Znaczący wzrost antybiotykoodpornych szczepów bakteryjnych stał się jednym z głównych problemów zdrowotnych współczesnego świata. Dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) są alarmujące: w 2016 roku 10,4 miliona ludzi zachorowało na gruźlicę (tuberculosis), z czego 1,8 miliona ludzi zmarło. Brak nowych, skutecznych antybiotykoterapii skłania środowisko naukowe do poszukiwania nowych strategii przeciwbakteryjnych – jedną z nich jest wykorzystanie antybakteryjnych właściwości metali, czym zajmuje się dr inż. Sławomir Potocki.
Celem naukowym projektu jest wyjaśnienie, na poziomie molekularnym, oddziaływania jonów Zn(II) z bakteryjnym białkiem SmtB z rodziny ArsR (Mycobacterium tuberculosis), będącym regulatorem transkrypcyjnym indukowanym przez toksyczne stężenie cynku. Prątek gruźlicy (łac. Mycobacterium tuberculosis) to słabo Gram-dodatnia bakteria, która jest czynnikiem etiologicznym groźnej choroby zakaźnej – gruźlicy. Nasz projekt skupia się na białku SmtB, ale również na BigR4 – niedawno zidentyfikowanym przez nas ho- mologu z M. smegmatis –modelowym organizmie niepatogennym, powszechnie używanym do badań biologicznych. Głównym celem jest odpowiedź na pytania: jak mutacje w domenie wiążącej cynk białka SmtB wpływają na samo białko, jego możliwości wiązania cynku oraz wiązania się do bakteryjnego DNA?
Celem naukowym projektu jest wyjaśnienie, na poziomie molekularnym, oddziaływania jonów Zn(II) z bakteryjnym białkiem SmtB z rodziny ArsR (Mycobacterium tuberculosis), będącym regulatorem transkrypcyjnym indukowanym przez toksyczne stężenie cynku. Prątek gruźlicy (łac. Mycobacterium tuberculosis) to słabo Gram-dodatnia bakteria, która jest czynnikiem etiologicznym groźnej choroby zakaźnej – gruźlicy. Nasz projekt skupia się na białku SmtB, ale również na BigR4 – niedawno zidentyfikowanym przez nas ho- mologu z M. smegmatis –modelowym organizmie niepatogennym, powszechnie używanym do badań biologicznych. Głównym celem jest odpowiedź na pytania: jak mutacje w domenie wiążącej cynk białka SmtB wpływają na samo białko, jego możliwości wiązania cynku oraz wiązania się do bakteryjnego DNA?
Fullscreen
W naszych badaniach użyjemy zarówno domen wiążących cynk, jak i białek natywnych, aby określić termodynamiczne właściwości kompleksów cynku, strukturalno-dynamiczne zachowanie się białka pod wpływem cynku, jak i miejsca wiązania się białka SmtB do bakteryjnego chromosomu (DNA). To prawdziwie interdyscyplinarne podejście pozwoli nam na opisanie w sposób szczegółowy procesów towarzyszących utrzymaniu homeostazy cynku w szczepach Mycobacterium. Nasz projekt zaczniemy od badań nad kompleksami cynkowymi z domenami wiążącymi, aby skrupulatnie opisać ich właściwości termodynamiczne. Kolejnym etapem będzie skupienie się nad ekspresją białek SmtB/BigR4 przy wykorzystaniu szczepów E. coli; będą one (białka) wykorzystane zarówno w badaniach termodynamicznych, jak i w badaniach NMR. Dzięki wynikom spektroskopii rezonansu magnetycznego mamy nadzieję otrzymać pierwszą, nigdy wcześniej nieopublikowaną, strukturę białka SmtB (bądź BigR4, w zależności od tego, które po procesie optymalizacji okaże się bardziej stabilne). Ostatnim etapem będą badania mikrobiologiczne z wykorzystaniem genetycznie zmodyfikowanych szczepów M. smegmatis. W celu zapewnienia tak skomponowane- mu projektowi pełnej wykonalności będzie on realizowany w ścisłej współpracy z Wydziałem Biotechnologii UWr oraz Uniwersytetem Warwick. Wykorzystanie w projekcie różnych dziedzin nauki (ale w pełni komplementarnych) pozwoli nam otrzymać pełny opis systemu SmtB/BigR4 u groźnego patogenu ludzkiego, jakim jest Mycobacterium tuberculosis.
dr Nurbey Gulia Adiunkt na Wydziale Chemii (Zespół Badań Chemii Organometalicznej i Materiałów Funkcjonalnych, Katedra Chemii Nieorganicznej).
dr Nurbey Gulia Adiunkt na Wydziale Chemii (Zespół Badań Chemii Organometalicznej i Materiałów Funkcjonalnych, Katedra Chemii Nieorganicznej).
Fullscreen
Synteza nowych związków chemicznych jest zawsze dużym wyzwaniem. Proste na pierwszy rzut oka struktury molekularne często wymagają wieloetapowej syntezy. Dla związków organicznych tak bogatych w wiązania C-H jego bezpośrednia modyfikacja jest bez wątpienia najkrótszą możliwą drogą prowadzącą do jego funkcjonalizacji. W tym świetle zastąpienie klasycznych metod sprzęgania wymagających użycia związków uprzednio zmodyfikowanych przez funkcjonalizację C-H wydaje się być naturalną drogą ewolucji syntezy organicznej.
Obiektem zainteresowania dr. Gulia jest rzadko spotykana reakcja funkcjonalizacji wiązania C-H w beta pozycji alifatycznych amin. Motyw strukturalny posiadający grupy funkcyjne (np. fenylowa, hydroksylowa) w tej pozycji często występuje w związkach o dużym znaczeniu farmaceutycznym. Wykorzystując bezpośrednią funkcjonalizację C-H, tego typu związki można otrzymać z prostych amin alifatycznych, jak na przykład efedryna i amfetamina z izopropyloaminy, salbutamol i synefryna z etyloaminy.
Głównym celem naszych badań jest opracowanie ogólnej metody funkcjonalizacji C-H pierwszorzędowych amin alifatycznych w beta pozycji. Metoda nie jest skierowana na zastąpienie stosowanych od lat tradycyjnych metod otrzymywania znanych farmaceutyków. Opracowywana metodologia otwiera unikatową drogę syntetyczną prowadzącą do bogactwa nowych związków o wysokiej różnorodności motywów strukturalnych, co może mieć istotne znaczenie w kontekście poszukiwania nowych leków.
Obiektem zainteresowania dr. Gulia jest rzadko spotykana reakcja funkcjonalizacji wiązania C-H w beta pozycji alifatycznych amin. Motyw strukturalny posiadający grupy funkcyjne (np. fenylowa, hydroksylowa) w tej pozycji często występuje w związkach o dużym znaczeniu farmaceutycznym. Wykorzystując bezpośrednią funkcjonalizację C-H, tego typu związki można otrzymać z prostych amin alifatycznych, jak na przykład efedryna i amfetamina z izopropyloaminy, salbutamol i synefryna z etyloaminy.
Głównym celem naszych badań jest opracowanie ogólnej metody funkcjonalizacji C-H pierwszorzędowych amin alifatycznych w beta pozycji. Metoda nie jest skierowana na zastąpienie stosowanych od lat tradycyjnych metod otrzymywania znanych farmaceutyków. Opracowywana metodologia otwiera unikatową drogę syntetyczną prowadzącą do bogactwa nowych związków o wysokiej różnorodności motywów strukturalnych, co może mieć istotne znaczenie w kontekście poszukiwania nowych leków.
prof. dr hab. Tobias FischerProfesor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej, Zakład Teorii Cząstek).
Uwagę świata nauki Fischer przyciągnął badaniem „Massive star explosion as signals of extreme states of matter”. Opracowanie nowego, uniwersalnego równania stanu gorącej i gęstej materii do zastosowań astrofizycznych, uwzględniającego przejście fazowe materii hadronkwark, doprowadziło do odkrycia nowego mechanizmu eksplozji masywnych gwiazd; sygnał neutrinowy z takich eksplozji supernowych postrzegamy jako sygnał w postaci „dymiącego pistoletu” na obecność materii kwarkowej przy dużych gęstościach, komplementarny z sygnałem fal grawitacyjnych z fuzji binarnych gwiazd neutronowych.
Fischer zajmował się wcześniej, przez trzy lata, grantem badawczym pt.: „Probing massive star explosions with neutrinos”. Dzięki opracowaniu zaktualizowanych wskaźników oddziaływań słabych, z modyfikacjami ośrodka wiodącego rzędu, istotnymi dla badań astrofizycznych, możliwe stało się systematyczne badanie długoterminowej ewolucji zapadających się supernowych i wynikającej z niej nukleosyntezy, ze szczególnym uwzględnieniem fizyki wykraczającej poza model standardowy, takiej jak oscylacje smaku neutrin i emisja aksjonów.
Fischer zajmuje się obecnie przede wszystkim rozwojem metod obliczeniowych dla wielowymiarowego transportu neutrin, w tym całki zderzeniowej; równaniami stanu dla gorącej i gęstej materii z przejściem fazowym QCD i wreszcie, co nie mniej ważne, aspektami fizyki jądrowej dla rozwoju współczynników oddziaływań słabych zgodnych z jądrowym równaniem stanu
Fischer zajmował się wcześniej, przez trzy lata, grantem badawczym pt.: „Probing massive star explosions with neutrinos”. Dzięki opracowaniu zaktualizowanych wskaźników oddziaływań słabych, z modyfikacjami ośrodka wiodącego rzędu, istotnymi dla badań astrofizycznych, możliwe stało się systematyczne badanie długoterminowej ewolucji zapadających się supernowych i wynikającej z niej nukleosyntezy, ze szczególnym uwzględnieniem fizyki wykraczającej poza model standardowy, takiej jak oscylacje smaku neutrin i emisja aksjonów.
Fischer zajmuje się obecnie przede wszystkim rozwojem metod obliczeniowych dla wielowymiarowego transportu neutrin, w tym całki zderzeniowej; równaniami stanu dla gorącej i gęstej materii z przejściem fazowym QCD i wreszcie, co nie mniej ważne, aspektami fizyki jądrowej dla rozwoju współczynników oddziaływań słabych zgodnych z jądrowym równaniem stanu
prof. dr hab. David BlaschkeProfesor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej, Zakład Teorii Cząstek).
David Blaschke o sobie samym: „Moją drogę życiową wyznacza dążenie do odkrycia podstawowych praw i zasad rządzących zjawiskami wyglądu materii, a w szczególności przewidywanie przejść fazowych w układzie, które mogą zachodzić w odpowiedzi na ekstremalne warunki, np. temperatury, gęstości i silne pola, panujące w eksperymentalnych warunkach laboratoryjnych lub w kosmosie.
Obecnie Blaschke zajmuje się projektem, który dotyczy materii jądrowej w ekstremalnych warunkach przy energiach NICA. Projekt poświęcony jest badaniom materii w ekstremalnych warunkach w zderzeniach ciężkich jonów oraz we wnętrzach gwiazd zwartych. W ramach projektu badacze skonstruują modele kwarkowo-hadronowego równania stanu materii, zbadają ich własności i charakterystyczne efekty obserwacyjne dla eksperymentów przy energiach osiągalnych przy kompleksie NICA.
Blaschke jest obecnie szczególnie zaangażowany w realizację projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki „Neutron stars: birth, structure and mergers”. Celem tego projektu jest zrozumienie podstawowych własności gwiazd neutronowych, od ich narodzin do samego końca, w łącznym kontekście astrofizyki, fundamentalnych oddziaływań i najnowszych danych eksperymentalnych.
Obecnie główne obszary zainteresowań badawczych profesora to kwantowa teoria pola dla materii w ekstremalnych warunkach wysokich temperatur, gęstości i silnych pól; powstanie i dysocjacja (efekt Motta) stanów związanych i kondensatów kwantowych w ekstremalnych warunkach; badanie diagramu fazowego gęstej materii hadronowej i przejść fazowych QCD w zderzeniach ciężkich jonów i w astrofizyce, a także produkcja par (mechanizm Schwingera) w silnych polach i zastosowania w laserach wysokiej intensywności.
Obecnie Blaschke zajmuje się projektem, który dotyczy materii jądrowej w ekstremalnych warunkach przy energiach NICA. Projekt poświęcony jest badaniom materii w ekstremalnych warunkach w zderzeniach ciężkich jonów oraz we wnętrzach gwiazd zwartych. W ramach projektu badacze skonstruują modele kwarkowo-hadronowego równania stanu materii, zbadają ich własności i charakterystyczne efekty obserwacyjne dla eksperymentów przy energiach osiągalnych przy kompleksie NICA.
Blaschke jest obecnie szczególnie zaangażowany w realizację projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki „Neutron stars: birth, structure and mergers”. Celem tego projektu jest zrozumienie podstawowych własności gwiazd neutronowych, od ich narodzin do samego końca, w łącznym kontekście astrofizyki, fundamentalnych oddziaływań i najnowszych danych eksperymentalnych.
Obecnie główne obszary zainteresowań badawczych profesora to kwantowa teoria pola dla materii w ekstremalnych warunkach wysokich temperatur, gęstości i silnych pól; powstanie i dysocjacja (efekt Motta) stanów związanych i kondensatów kwantowych w ekstremalnych warunkach; badanie diagramu fazowego gęstej materii hadronowej i przejść fazowych QCD w zderzeniach ciężkich jonów i w astrofizyce, a także produkcja par (mechanizm Schwingera) w silnych polach i zastosowania w laserach wysokiej intensywności.
Wydział Fizyki i Astronomii
W 1945 r. utworzono Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii. W 1995 r. został on podzielony na dwa wydziały: Wydział Chemii oraz Wydział Matematyki i Fizyki. Z jego struktury w 1996 r. wyodrębniono Instytut Matematyczny i Instytut Informatyki, tworząc Wydział Matematyki i Informatyki. Po wydzieleniu tych instytutów dawny Wydział Matematyki i Fizyki został przemianowany na Wydział Fizyki i Astronomii.
Badania prowadzone na Wydziale Fizyki i Astronomii są zorganizowane wokół trzech dziedzin: astronomii, fizyki doświadczalnej i fizyki teoretycznej.
Tematyka badań naukowych w Instytucie Astronomicznym obejmuje heliofizykę (dotyczącą Słońca) oraz astrofizykę (dotyczącą innych gwiazd). Projekty badawcze obejmują sondowanie wnętrz gwiazd metodami asterosejsmicznymi, analizę big data z wykorzystaniem sieci neuronowych oraz monitorowanie zanieczyszczenia światłem i jego wpływu na ekosystemy w ramach projektu ALPS (All-sky Light Pollution Survey). Uniwersytet Wrocławski nawiązał niedawno współpracę z Europejską Agencją Kosmiczną, co stwarza nowe możliwości rozwoju technologicznego w tej dziedzinie.
Badania prowadzone w Instytucie Fizyki Teoretycznej obejmują szeroki zakres tematów od fizyki atomowej i jądrowej, poprzez fizykę materii skondensowanej, kosmologię, grawitację i czarne dziury, do fenomenologii cząstek elementarnych i pól. Symulacje komputerowe są bardzo ważne w tego typu badaniach, ponieważ pomagają modelować i przewidywać rozwój procesów fizycznych.
Badania prowadzone na Wydziale Fizyki i Astronomii są zorganizowane wokół trzech dziedzin: astronomii, fizyki doświadczalnej i fizyki teoretycznej.
Tematyka badań naukowych w Instytucie Astronomicznym obejmuje heliofizykę (dotyczącą Słońca) oraz astrofizykę (dotyczącą innych gwiazd). Projekty badawcze obejmują sondowanie wnętrz gwiazd metodami asterosejsmicznymi, analizę big data z wykorzystaniem sieci neuronowych oraz monitorowanie zanieczyszczenia światłem i jego wpływu na ekosystemy w ramach projektu ALPS (All-sky Light Pollution Survey). Uniwersytet Wrocławski nawiązał niedawno współpracę z Europejską Agencją Kosmiczną, co stwarza nowe możliwości rozwoju technologicznego w tej dziedzinie.
Badania prowadzone w Instytucie Fizyki Teoretycznej obejmują szeroki zakres tematów od fizyki atomowej i jądrowej, poprzez fizykę materii skondensowanej, kosmologię, grawitację i czarne dziury, do fenomenologii cząstek elementarnych i pól. Symulacje komputerowe są bardzo ważne w tego typu badaniach, ponieważ pomagają modelować i przewidywać rozwój procesów fizycznych.
HUMANS BETWEEN NATURE AND CULTURE
CZŁOWIEK MIĘDZY NATURĄ I KULTURĄ
Interrelacja pomiędzy naturą i kulturą u człowieka ‒ na różnych poziomach i z różnych perspektyw dyscyplinarnych, od komórek do społeczeństw i od biologii po psychologię. Jeszcze do niedawna nauka opierała się na założeniu, że pewne aspekty życia ludzi są domeną wyłącznie natury, inne zaś kultury, oraz że metody badawcze właściwe badaniu aspektów przynależnych do jednej z tych sfer są nieodpowiednie do badania aspektów przynależnych do drugiej. Obecnie założenia takie są nie do utrzymania, a interdyscyplinarna nauka wymaga przekraczania wąskodziedzinowych ujęć teoretycznych i właściwych pojedynczym dziedzinom metodologii. Obszar Badawczy Humans Between Nature and Culture przyczynia się do tego, pokazując interrelacje kultury i natury w takich podstawowych wymiarach życia człowieka, jak percepcja zmysłowa (chemosensoryczna), seksualność, moralność, kreatywność, komunikacja, edukacja czy literatura i sztuka. Uwzględniając koncepcje ewolucji kulturowej i biologicznej czy ewolucji kulturowo-genetycznej, POB pokazuje te interrelacje na różnych poziomach i z różnych perspektyw dyscyplinarnych, od komórek przez jednostki do grup społecznych i całych społeczeństw i od biologii przez psychologię po literaturoznawstwo.
prof. dr hab. Zuzanna Drulis-Kawa Profesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Instytutu Genetyki i Mikrobiologii (Zakład Biologii Patogenów i Immunologii).
prof. dr hab. Zuzanna Drulis-Kawa Profesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Instytutu Genetyki i Mikrobiologii (Zakład Biologii Patogenów i Immunologii).
Fullscreen
Zespół pod kierownictwem prof. dr hab. Zuzanny Drulis-Kawy zajmuje się najistotniejszymi z klinicznego punktu widzenia aspektami lekooporności patogenów bakteryjnych. Członkowie Zakładu prowadzą badania w obszarach mikrobiologii, immunologii i wirusologii, obejmujące biologię niebezpiecznych gatunków bakterii z grupy ESKAPE oraz potencjalne metody ich zwalczania, ze szczególnym uwzględnieniem bakteriofagów i innych nietradycyjnych środków przeciwdrobnoustrojowych.
Obecnie w zespole prof. dr hab. Drulis Kawy trwają prace nad przeciwbakteryjnym działaniem pochodzących od fagów enzymów, takich jak endolizyny i depolimerazy, które mogą zabijać bakterie w ciągu kilku sekund (lub skutecznie „rozbroić” patogeny), pomagając ludzkiemu układowi odpornościowemu w zwalczaniu infekcji. Co więcej, fagi i ich enzymy mogą być stosowane z powodzeniem łącznie z tradycyjnymi antybiotykami, co potwierdzają eksperymentalne terapie, które zostały już wdrożone.
W Zakładzie prowadzone są również badania mające na celu lepsze zrozumienie interakcji drapieżnik – ofiara oraz pasożyt – gospodarz, rzucające nowe światło na mechanizmy biorące udział we współewolucji fagów, bakterii i układu odpornościowego
Obecnie w zespole prof. dr hab. Drulis Kawy trwają prace nad przeciwbakteryjnym działaniem pochodzących od fagów enzymów, takich jak endolizyny i depolimerazy, które mogą zabijać bakterie w ciągu kilku sekund (lub skutecznie „rozbroić” patogeny), pomagając ludzkiemu układowi odpornościowemu w zwalczaniu infekcji. Co więcej, fagi i ich enzymy mogą być stosowane z powodzeniem łącznie z tradycyjnymi antybiotykami, co potwierdzają eksperymentalne terapie, które zostały już wdrożone.
W Zakładzie prowadzone są również badania mające na celu lepsze zrozumienie interakcji drapieżnik – ofiara oraz pasożyt – gospodarz, rzucające nowe światło na mechanizmy biorące udział we współewolucji fagów, bakterii i układu odpornościowego
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych
Wydział jest jednostką, która skupia instytuty i katedry prowadzące działalność naukowo-badawczą i dydaktyczną w zakresie kulturowych i psychologicznych podstaw funkcjonowania społeczeństwa oraz sposobów kształtowania światopoglądu jego członków poprzez edukację. W centrum zainteresowania pracowników naukowych i studentów Wydziału zawsze znajdował się człowiek jako jednostka i członek społeczeństwa. Otwarte, antropologiczne i humanistyczne spojrzenie na otaczający świat jest wartością, którą Wydział ma obowiązek promować na Uniwersytecie i w społeczeństwie.
Misją Wydziału jest wspieranie racjonalnego poszukiwania prawdy o przeszłości człowieka, a także o psychologicznych i kulturowych uwarunkowaniach jego aktywności, rozwoju i edukacji oraz współuczestniczenie w kształtowaniu kultury w celu wspierania zrównoważonego rozwoju społecznego. Podstawową wartością realizowaną w toku badań i kształcenia jest wolność badań, nauczania i wyrażania opinii, nieograniczona względami politycznymi czy religijnymi. Wydział wspiera badania naukowe najwyższej jakości, indywidualne i zespołowe, interdyscyplinarne i międzynarodowe, dysponuje kadrą naukowo-dydaktyczną najwyższej jakości, zapewniając odpowiednie warunki do jej rozwoju, prowadzi kształcenie poprzez bliski kontakt studentów z najwyższej klasy pracownikami naukowymi, podkreślając znaczenie jedności nauki i kształcenia, aktywnie włącza się w życie społeczne i kulturalne społeczności lokalnej, krajowej i światowej.
Misją Wydziału jest wspieranie racjonalnego poszukiwania prawdy o przeszłości człowieka, a także o psychologicznych i kulturowych uwarunkowaniach jego aktywności, rozwoju i edukacji oraz współuczestniczenie w kształtowaniu kultury w celu wspierania zrównoważonego rozwoju społecznego. Podstawową wartością realizowaną w toku badań i kształcenia jest wolność badań, nauczania i wyrażania opinii, nieograniczona względami politycznymi czy religijnymi. Wydział wspiera badania naukowe najwyższej jakości, indywidualne i zespołowe, interdyscyplinarne i międzynarodowe, dysponuje kadrą naukowo-dydaktyczną najwyższej jakości, zapewniając odpowiednie warunki do jej rozwoju, prowadzi kształcenie poprzez bliski kontakt studentów z najwyższej klasy pracownikami naukowymi, podkreślając znaczenie jedności nauki i kształcenia, aktywnie włącza się w życie społeczne i kulturalne społeczności lokalnej, krajowej i światowej.
dr hab. Maciej KarwowskiProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii). Kierownik Zakładu Psychologii Twórczości.
Zainteresowania i dokonania naukowe dr hab. Macieja Karwowskiego koncentrują się na psychologii twórczości, zwłaszcza zaś studiach pokazujących znaczenie przekonań na temat własnych możliwości twórczych dla podejmowania (lub porzucania) aktywności twórczej. Karwowski nie tylko jest autorem często wykorzystywanych narzędzi pozwalających na pomiar przekonań na temat własnej twórczości i metaanaliz pokazujących relacje między obrazem siebie w zakresie twórczości a osobowością. Przede wszystkim jednak jest twórcą teoretyczne go modelu ujmującego twórczość jako aktywność sprawczą. Drugim obszarem badań w tym zakresie są studia nad znaczeniem inteligencji dla działań twórczych, zwłaszcza zaś empiryczne wykazanie, że zdolności intelektualne pełnią rolę koniecznego warunku faktycznych osiągnięć twórczych. Trzecim obszarem dokonań naukowych Karwowskiego jest analiza roli od- grywanej przez zdolności twórcze w funkcjonowaniu w warunkach szkolnych. Czwartym obszarem aktywności i dokonań naukowych Macieja Karwowskiego w ramach psychologii twórczości są studia nad możliwościami rozwijania zdolności twórczych dzieci i młodzieży.
dr Dominika GrzesikAdiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych.
OBSZAR BADAWCZY:
Grecka kultura epigraficzna i zwyczaj rzeźbiarski.
Grecka kultura epigraficzna i zwyczaj rzeźbiarski.
prof. dr hab. Bogusław PawłowskiProfesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Katedry Biologii Człowieka.
OBSZAR BADAWCZY:
Ewolucyjne podejście do morfologii, zachowań i preferencji człowieka. Badania nad fizjologicznymi aspektami kondycji/jakości biologicznej człowieka w kontekście doboru płciowego, tj. potencjalnych sygnałów cech fizycznych postrzeganych jako atrakcyjne.
Ewolucyjne podejście do morfologii, zachowań i preferencji człowieka. Badania nad fizjologicznymi aspektami kondycji/jakości biologicznej człowieka w kontekście doboru płciowego, tj. potencjalnych sygnałów cech fizycznych postrzeganych jako atrakcyjne.
dr hab. Piotr SorokowskiProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii). Kierownik Zakładu Eksperymentalnej Psychologii Społecznej.
Dr hab. Piotr Sorokowski specjalizuje się w ewolucji kulturowej i metodologii nauki. Opublikował ponad 100 artykułów naukowych związanych z psychologią ewolucyjną, kulturową, biologiczną i społeczną, etologią człowieka, antropologią i interakcjami człowiek-komputer. Jako jeden z nielicznych psychologów prowadzi cykliczne badania kultur tradycyjnych w Afryce (2008, 2014, 2015, 2017), Amazonii (2012), Papui Zachodniej (2009, 2016, 2019) i regionie Pacyfiku (2013, 2018). Jego badania terenowe w społeczeństwach nieprzemysłowych (Hadza i Datoga w Tanzanii, Tsimané w Boliwii, Yali w Papui) koncentrowały się na związkach między kulturowymi i indywidualnymi wyznacznikami różnych mechanizmów psychologicznych. Wyniki jego badań rzuciły nowe światło na wzajemne oddziaływanie ewolucji i kultury na sukces społeczny i reprodukcyjny (m.in. publikacja w: „Psychonomic Bulletin & Review”, „Science of the Total Environment”, „Evolution and Human Behavior”). Wraz z Agnieszką Sorokowską jest współzałożycielem i liderem Cross-Cultural Research Group– jednej z największych międzykulturowych grup badawczych na świecie; współpracownicy z 70 krajów, w tym publikacje w: „Psychological Science”,„Proceedings of Royal Society B”, „Journal of Sex Research”).
dr hab. Agnieszka Sorokowska Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii). Kierownik Pracowni Badań Węchu i Smaku.
dr hab. Agnieszka Sorokowska Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii). Kierownik Pracowni Badań Węchu i Smaku.
Fullscreen
Dr hab. Agnieszka Sorokowska jest profesorem w Instytucie Psychologii, gdzie prowadzi Laboratorium Badań Węchu i Smaku. Wcześniej związana była m.in. z Technische Universität Dresden i Uniwersytetem Sztokholmskim. Jest autorką lub współautorką 105 publikacji w międzynarodowych czasopismach naukowych (m.in. „Nature", „Cognition", „Personality and Social Psychology Bulletin" oraz „Psychological Science" Indeks H Scopus: 22). Agnieszka Sorokowska została niedawno wpisana na listę Uniwersytetu Stanford 2% najczęściej cytowanych naukowców na świecie.
Multidyscyplinarny program badawczy Agnieszki Sorokowskiej i jej zespołu w głównej mierze skupia się na percepcji sensorycznej, psychologii międzykulturowej i poznawczej, choć wiele z jej badań łączy także inne dyscypliny, takie jak antropologia czy neurobiologia. Sorokowska prowadziła badania w Papui Zachodniej, boliwijskiej Amazonii oraz na wyspach Pacyfiku. Wraz z Piotrem Sorokowskim jest liderką Cross-Cultural Research Group, która skupia ponad 100 naukowców z całego świata i regularnie publikuje wyniki swoich badań w najlepszych czasopismach naukowych. Jednym z jej największych osiągnięć naukowych jest zakończona niedawno seria badań nad kompensacją sensoryczną i ślepotą. Sorokowska zaprojektowała i przeprowadziła szereg badań dotyczących wrażliwości węchowej osób niewidomych w porównaniu z osobami widzącymi, oraz porównała te dwie grupy w kontekście przetwarzania informacji niewizualnych potencjalnie istotnych dla funkcjonowania społecznego.
Multidyscyplinarny program badawczy Agnieszki Sorokowskiej i jej zespołu w głównej mierze skupia się na percepcji sensorycznej, psychologii międzykulturowej i poznawczej, choć wiele z jej badań łączy także inne dyscypliny, takie jak antropologia czy neurobiologia. Sorokowska prowadziła badania w Papui Zachodniej, boliwijskiej Amazonii oraz na wyspach Pacyfiku. Wraz z Piotrem Sorokowskim jest liderką Cross-Cultural Research Group, która skupia ponad 100 naukowców z całego świata i regularnie publikuje wyniki swoich badań w najlepszych czasopismach naukowych. Jednym z jej największych osiągnięć naukowych jest zakończona niedawno seria badań nad kompensacją sensoryczną i ślepotą. Sorokowska zaprojektowała i przeprowadziła szereg badań dotyczących wrażliwości węchowej osób niewidomych w porównaniu z osobami widzącymi, oraz porównała te dwie grupy w kontekście przetwarzania informacji niewizualnych potencjalnie istotnych dla funkcjonowania społecznego.
dr hab. Filip DuszyńskiAdiunkt na Wydziale Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego).
OBSZAR BADAŃ:
Ewolucja geomorficzna piaskowcowych obszarów stołowych.
Ewolucja geomorficzna piaskowcowych obszarów stołowych.
dr Izabela Lebuda Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Twórczości).
dr Izabela Lebuda Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Twórczości).
Fullscreen
W swoich badaniach dr Izabela Lebuda, adiunkt w Zakładzie Psychologii Twórczości, skupia się na determinantach twórczego rozwoju i osiągnięć. Jest autorką wielu artykułów i rozdziałów poświęconych kreatywności oraz współredaktorką The Palgrave Handbook of Social Creativity Research.
Izabela Lebuda może poszczycić się znaczącym osiągnięciami w zakresie finansowania badań, w tym wieloma projektami uwieńczonymi sukcesem oraz dorobkiem publikacyjnym. Niedawno otrzymała stypendium postdoktoranckie im. Marii Skłodowskiej-Curie od Komisji Europejskiej w programie Horyzont 2020. W ramach projektu dr Lebuda planuje badać dokładność twórczego metapoznania i jego aspekty regulacyjne z perspektywy behawioralnej i neuronaukowej. Badania nad twórczym metapoznaniem wykorzystujące zaawansowane techniki mogą rzucić nowe światło na wybrane zagadnienia oraz przyczynić się do poszerzenia tematyki badawczej w neuronauce twórczości.
Izabela Lebuda może poszczycić się znaczącym osiągnięciami w zakresie finansowania badań, w tym wieloma projektami uwieńczonymi sukcesem oraz dorobkiem publikacyjnym. Niedawno otrzymała stypendium postdoktoranckie im. Marii Skłodowskiej-Curie od Komisji Europejskiej w programie Horyzont 2020. W ramach projektu dr Lebuda planuje badać dokładność twórczego metapoznania i jego aspekty regulacyjne z perspektywy behawioralnej i neuronaukowej. Badania nad twórczym metapoznaniem wykorzystujące zaawansowane techniki mogą rzucić nowe światło na wybrane zagadnienia oraz przyczynić się do poszerzenia tematyki badawczej w neuronauce twórczości.
dr Anna OleszkiewiczAdiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Twórczości).
Celem pracy dr Anny Oleszkiewicz jest zrozumienie funkcji węchowej człowieka w zdrowiu i chorobie. Szereg badań naukowych potwierdził ogromne znaczenie ludzkiego węchu, najstarszego filogenetycznie zmysłu, dla prawidłowego funkcjonowania fizycznego, psychicznego i społecznego człowieka. Podstawową przesłanką dla tego związku jest neuroanatomia. Sygnały węchowe są zmieniane z bodźców chemicznych w elektryczne na poziomie nabłonka nosowego i dalej poprzez opuszkę węchową docierają do kory gruszkowatej, a także do ciała migdałowatego (odpowiedzialnego za procesy emocjonalne człowieka) i hipokampu (pamięć). Psychologiczne skutki utraty węchu są bardzo dotkliwe – osoby z deficytami węchowymi częściej cierpią na depresję, skarżą się na pogorszenie jakości życia i relacji interpersonalnych. Utrata węchu jest też wczesnym sygnałem chorób neurodegeneracyjnych: Alzheimera i Parkinsona.
Praca badawcza Oleszkiewicz ma na celu uzupełnienie tej luki w wiedzy na temat układu węchowego i klinicznych sposobów jego rehabilitacji. Jej wysiłki badawcze nabierają szczególnego znaczenia w post-pandemicznej rzeczywistości, w której będziemy się mierzyć z długotrwałymi zaburzeniami percepcji zapachów na niespotykaną skalę, dzisiaj wciąż jeszcze trudną do oszacowania. Aby przyspieszyć badania nad treningiem węchowym jako metodą rehabilitacji węchu o potencjalne korzystnego oddziaływania na procesy poznawcze i emocjonalne człowieka, Anna Oleszkiewicz zdobyła grant Narodowego Centrum Nauki.
Praca badawcza Oleszkiewicz ma na celu uzupełnienie tej luki w wiedzy na temat układu węchowego i klinicznych sposobów jego rehabilitacji. Jej wysiłki badawcze nabierają szczególnego znaczenia w post-pandemicznej rzeczywistości, w której będziemy się mierzyć z długotrwałymi zaburzeniami percepcji zapachów na niespotykaną skalę, dzisiaj wciąż jeszcze trudną do oszacowania. Aby przyspieszyć badania nad treningiem węchowym jako metodą rehabilitacji węchu o potencjalne korzystnego oddziaływania na procesy poznawcze i emocjonalne człowieka, Anna Oleszkiewicz zdobyła grant Narodowego Centrum Nauki.
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego (CSNE)
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego (CSNE)
Fullscreen
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego (CSNE) jest międzywydziałową i interdyscyplinarną placówką Uniwersytetu Wrocławskiego powstałą w 2002 roku jako wspólny projekt UWr i Niemieckiej Centrali Wymiany Akademickiej (DAAD). Najważniejszym celem CSNE jest inicjowanie, organizowanie oraz popularyzowanie badań nad problematyką niemiecką, europejską i relacjami polsko-niemieckimi. CSNE jest częścią globalnej sieci 20 instytutów badawczych wspieranych przez DAAD.
Działalność CSNE opiera się na trzech filarach, które się nawzajem przenikają i uzupełniają. Są to: badania, dydaktyka oraz działalność publiczna. Badania koncentrują się na pięciu zakresach tematycznych: wizje Europy w XIX i XX wieku; nacjonalizm, religie i integracja europejska; kultura, literatura i pamięć w stosunkach polsko-niemieckich; historia Niemiec i kontrowersje polsko-niemieckie oraz Polska i Niemcy w zjednoczonej Europie.
Wrocławska placówka pozyskała liczne granty krajowe i zagraniczne, zorganizowała wiele konferencji, dyskusji panelowych. Uczestniczy w rozwiniętej sieci współpracujących ze sobą instytutów uniwersyteckich i pozauniwersyteckich. Wyniki badań Centrum publikowane są w kilku seriach wydawniczych w kraju i zagranicą.
Dowodem znaczenia Centrum jest zapraszanie pracowników do licznych rad naukowych fundacji, muzeów, stowarzyszeń oraz instytutów badawczych. Są także często powoływani jako eksperci do oceny projektów badawczych oraz ewaluacji naukowej instytutów uniwersyteckich i pozauniwersyteckich.
Działalność CSNE opiera się na trzech filarach, które się nawzajem przenikają i uzupełniają. Są to: badania, dydaktyka oraz działalność publiczna. Badania koncentrują się na pięciu zakresach tematycznych: wizje Europy w XIX i XX wieku; nacjonalizm, religie i integracja europejska; kultura, literatura i pamięć w stosunkach polsko-niemieckich; historia Niemiec i kontrowersje polsko-niemieckie oraz Polska i Niemcy w zjednoczonej Europie.
Wrocławska placówka pozyskała liczne granty krajowe i zagraniczne, zorganizowała wiele konferencji, dyskusji panelowych. Uczestniczy w rozwiniętej sieci współpracujących ze sobą instytutów uniwersyteckich i pozauniwersyteckich. Wyniki badań Centrum publikowane są w kilku seriach wydawniczych w kraju i zagranicą.
Dowodem znaczenia Centrum jest zapraszanie pracowników do licznych rad naukowych fundacji, muzeów, stowarzyszeń oraz instytutów badawczych. Są także często powoływani jako eksperci do oceny projektów badawczych oraz ewaluacji naukowej instytutów uniwersyteckich i pozauniwersyteckich.
prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz Profesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Historyczny) oraz dyrektor i kierownik Katedry Historii Najnowszej w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta
prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz Profesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Historyczny) oraz dyrektor i kierownik Katedry Historii Najnowszej w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta
Fullscreen
Krzysztof Ruchniewicz jest historykiem, zajmuje się historią Niemiec i stosunkami polsko-niemieckimi w XX i XXI wieku, historią integracji europejskiej, kulturami pamięci i polityką historyczną, Visual History i Public History, problematyką migracji, międzynarodowymi badaniami podręcznikowymi. Jest członkiem licznych rad naukowych w kraju i za granicą.
W ostatnich latach realizował kilka projektów międzynarodowych. W 2020 r. zakończył realizację projektu edukacyjnego "ODRA Ordering, Interpreting, Correcting, Approaching" (we współpracy z partnerami z Niemiec i Szwajcarii). Obecnie kieruje realizacją międzynarodowego wieloletniego projektu badawczego pt. "Forced Migration in the European Landscape of Memory (XX-XXI)". Celem tego projektu jest m.in. stworzenie leksykonu europejskich miejsc pamięci związanych z przymusowymi migracjami w XX-XXI wieku w Europie.
Prof. Ruchniewicz brał udział w ewaluacji niemieckich uczelni i instytutów, w zespołach do rozstrzygnięcia konkursów międzynarodowych na projekty w zakresie historii. Jest także blogerem, podcasterem i vlogerem. Wspólny projekt z prof. Przemysławem Wiszewskim podcastu #2historykow1mikrofon otrzymał dofinansowanie z Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu "Społeczna Odpowiedzialność Nauki". Cieszy się znacznych zainteresowaniem. Projektowi towarzyszy strona internetowa. W ramach zajęć dydaktycznych prof. Krzysztof Ruchniewicz podejmuje tematy nowych mediów, jego studenci tworzą m.in. własne projekty podcastów. Jest także autorem i kuratorem wystaw. Łączenie wiedzy i doświadczenia historyka z popularyzacją historii za pomocą nowych mediów uważa za ważne zadanie współczesnego naukowca. Od kilku lat jest współwydawcą międzynarodowego pisma internetowego „Public History Weekly”.
W ostatnich latach realizował kilka projektów międzynarodowych. W 2020 r. zakończył realizację projektu edukacyjnego "ODRA Ordering, Interpreting, Correcting, Approaching" (we współpracy z partnerami z Niemiec i Szwajcarii). Obecnie kieruje realizacją międzynarodowego wieloletniego projektu badawczego pt. "Forced Migration in the European Landscape of Memory (XX-XXI)". Celem tego projektu jest m.in. stworzenie leksykonu europejskich miejsc pamięci związanych z przymusowymi migracjami w XX-XXI wieku w Europie.
Prof. Ruchniewicz brał udział w ewaluacji niemieckich uczelni i instytutów, w zespołach do rozstrzygnięcia konkursów międzynarodowych na projekty w zakresie historii. Jest także blogerem, podcasterem i vlogerem. Wspólny projekt z prof. Przemysławem Wiszewskim podcastu #2historykow1mikrofon otrzymał dofinansowanie z Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu "Społeczna Odpowiedzialność Nauki". Cieszy się znacznych zainteresowaniem. Projektowi towarzyszy strona internetowa. W ramach zajęć dydaktycznych prof. Krzysztof Ruchniewicz podejmuje tematy nowych mediów, jego studenci tworzą m.in. własne projekty podcastów. Jest także autorem i kuratorem wystaw. Łączenie wiedzy i doświadczenia historyka z popularyzacją historii za pomocą nowych mediów uważa za ważne zadanie współczesnego naukowca. Od kilku lat jest współwydawcą międzynarodowego pisma internetowego „Public History Weekly”.
dr hab. Mirosław MasojćProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Pracownia Archeologii Pozaeuropejskiej).
We wschodniej części Sahary, w Sudanie, zespół badawczy dr hab. Mirosława Masojcia z Instytutu Archeologii odkrył liczne narzędzia kamienne wykonane i używane przez Homo erectus. Mogą one liczyć nawet ponad 700 tysięcy lat. Tak dawnych dowodów obecności człowieka w tym regionie dotychczas nie odkryto .
W kopalniach odkrywkowych w Afryce ludzie poszukują dziś złota. Odsłaniając kolejne warstwy, górnicy natrafili na masywne kamienie o poprzecznie „zaostrzonej” krawędzi. Są to typowe zabytki prehistoryczne znane z obecnych obszarów Etiopii i Kenii. Miejsce odkrycia prawdopodobnie było stanowiskiem, gdzie narzędzia te były wykonywane setki tysięcy lat temu. Masojć i współpracownicy znaleźli zarówno gotowe „produkty”, jak i drzazgi powstałe podczas ich wykonywania. Są to ślady obecności afrykańskiego gatunku Homo erectus – przodka człowieka współczesnego (Homo sapiens), który pojawił się w Afryce ok. 1,8 mln lat temu.
Osady, w których odkryto zabytki, zostały przebadane metodą optycznie stymulowanej luminescencji (OSL). Okazało się, że pochodzą one sprzed 400 tys. lat. Jednak na podstawie stylu wykonania narzędzi ustalono, że mogą one być znacznie starsze, nawet do 700 tys. lat
W kopalniach odkrywkowych w Afryce ludzie poszukują dziś złota. Odsłaniając kolejne warstwy, górnicy natrafili na masywne kamienie o poprzecznie „zaostrzonej” krawędzi. Są to typowe zabytki prehistoryczne znane z obecnych obszarów Etiopii i Kenii. Miejsce odkrycia prawdopodobnie było stanowiskiem, gdzie narzędzia te były wykonywane setki tysięcy lat temu. Masojć i współpracownicy znaleźli zarówno gotowe „produkty”, jak i drzazgi powstałe podczas ich wykonywania. Są to ślady obecności afrykańskiego gatunku Homo erectus – przodka człowieka współczesnego (Homo sapiens), który pojawił się w Afryce ok. 1,8 mln lat temu.
Osady, w których odkryto zabytki, zostały przebadane metodą optycznie stymulowanej luminescencji (OSL). Okazało się, że pochodzą one sprzed 400 tys. lat. Jednak na podstawie stylu wykonania narzędzi ustalono, że mogą one być znacznie starsze, nawet do 700 tys. lat
dr hab. Dorota LeszczynaProfesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Filozofii, Zakład Filozofii Współczesnej).
OBSZAR BADAWCZY:
XIX i XX-wieczna filozofia hiszpańska i jej interakcje z filozofią niemiecką, filozofia hiszpańska i jej interakcje z filozofią niemiecką, która ma swoje źródło w transcendentalizmie i krytycyzmie Immanuela Kanta.
XIX i XX-wieczna filozofia hiszpańska i jej interakcje z filozofią niemiecką, filozofia hiszpańska i jej interakcje z filozofią niemiecką, która ma swoje źródło w transcendentalizmie i krytycyzmie Immanuela Kanta.
dr Marta Kondracka-Szala Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Pedagogiki). P/o Kierownika w Zakładzie Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej w Instytucie Pedagogiki UWr
dr Marta Kondracka-Szala Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Pedagogiki). P/o Kierownika w Zakładzie Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej w Instytucie Pedagogiki UWr
Fullscreen
Dotychczasowe działania badawcze prowadzone przez dr Kondracką-Szalę koncentrują się na innowacyjnym podejściu do edukacji dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym oraz ich nauczycieli. Działania realizowane są w dwóch obszarach: edukacji muzycznej młodszych dzieci oraz edukacji dla przedsiębiorczości jako umiejętności kluczowej w przedszkolu i na I etapie kształcenia (we współpracy z dr Joanną Malinowską).
Warto podkreślić, że dr Kondracka-Szala zrealizowała grant Miniatura 3 Narodowe Centrum Nauki, nr rejestracyjny 2019/03/X/HS6/00858 pt. Muzyka popularna w formalnych praktykach edukacyjnych dzieci w wieku przedszkolnym - polsko-amerykańskie studium porównawcze.
Obecnie dr Kondracka-Szala bada preferencje dzieci dotyczące muzyki popularnej, reakcje małych odbiorców, a także postrzeganie przez nich tej muzyki – dzieci opowiadają o muzyce, rysują i tańczą do niej. Badania będą pomocne m.in. w tworzeniu innowacyjnych programów edukacji muzycznej dzieci w wieku przedszkolnym oraz w kształceniu przyszłych nauczycieli opartym nie tylko na muzyce klasycznej. Badanie ma również pomóc w szukaniu odpowiedzi na temat różnic w odbiorze muzyki między dziećmi z Polski i USA.W ramach realizowanych badań dr Szala współpracuje z naukowcami i nauczycielami ze Stanów Zjednoczonych (w tym również polonijnymi).Ogromny potencjał badawczy stanowi również stworzona w Instytucie Pedagogiki Pracownia Muzyczna, w której planowana jest realizacja badań z udziałem studentów i dzieci.
Warto podkreślić, że dr Kondracka-Szala zrealizowała grant Miniatura 3 Narodowe Centrum Nauki, nr rejestracyjny 2019/03/X/HS6/00858 pt. Muzyka popularna w formalnych praktykach edukacyjnych dzieci w wieku przedszkolnym - polsko-amerykańskie studium porównawcze.
Obecnie dr Kondracka-Szala bada preferencje dzieci dotyczące muzyki popularnej, reakcje małych odbiorców, a także postrzeganie przez nich tej muzyki – dzieci opowiadają o muzyce, rysują i tańczą do niej. Badania będą pomocne m.in. w tworzeniu innowacyjnych programów edukacji muzycznej dzieci w wieku przedszkolnym oraz w kształceniu przyszłych nauczycieli opartym nie tylko na muzyce klasycznej. Badanie ma również pomóc w szukaniu odpowiedzi na temat różnic w odbiorze muzyki między dziećmi z Polski i USA.W ramach realizowanych badań dr Szala współpracuje z naukowcami i nauczycielami ze Stanów Zjednoczonych (w tym również polonijnymi).Ogromny potencjał badawczy stanowi również stworzona w Instytucie Pedagogiki Pracownia Muzyczna, w której planowana jest realizacja badań z udziałem studentów i dzieci.
dr hab. Piotr Plichta Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Pedagogiki).
dr hab. Piotr Plichta Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Pedagogiki).
Fullscreen
Dr hab. Piotr Plichta z Zakładu Edukacji Osób z Niepełnosprawnością w Instytucie Pedagogiki zajmuje się zagadnieniem wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych we wspieraniu osób z niepełnosprawnościami i edukacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Piotr Plichta jest m.in. współautorem pierwszego w Polsce podręcznika (darmowego) stanowiącego odpowiedź na wyzwania zdalnej edukacji ("Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele", red. J. Pyżalski). Wydany został tuż po wybuchu pandemii, w kwietniu 2020 r., przez EduAkcję. Piotr Plichta był również członkiem dużego międzynarodowego zespołu, kierowanego przez badaczy z Uniwersytetu Wiedeńskiego, zajmującego się badaniem potrzeb edukacyjnych i psychologicznych uczniów oraz studentów podczas pandemii (wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie PLOS ONE). Zainteresowania badawcze dr hab. Piotra Plichty dotyczą także innych kontekstów społecznych związanych z korzystaniem z nowych technologii (np. cyberprzemoc). Współpracuje z różnymi instytucjami edukacyjnymi m.in. Centrum Edukacji Obywatelskiej oraz jest członkiem międzynarodowych sieci naukowych COST.
„Nowe media w edukacji i rehabilitacji dają ogromną szansę nie tylko dzieciom, lecz także starszym osobom niepełnosprawnym. Stosowane przez refleksyjnych praktyków, mogą odpowiadać na specjalne potrzeby edukacyjne, takie jak niepełnosprawność intelektualna. Z jednej strony to szansa na wyeliminowanie nierówności i ograniczenie wykluczenia cyfrowego. Z drugiej strony, nowe technologie niosą ze sobą również wyzwania i ryzykowne sytuacje, które należy rozpoznać i którym należy skutecznie przeciwdziałać”– wyjaśnia Piotr Plichta
Piotr Plichta jest m.in. współautorem pierwszego w Polsce podręcznika (darmowego) stanowiącego odpowiedź na wyzwania zdalnej edukacji ("Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele", red. J. Pyżalski). Wydany został tuż po wybuchu pandemii, w kwietniu 2020 r., przez EduAkcję. Piotr Plichta był również członkiem dużego międzynarodowego zespołu, kierowanego przez badaczy z Uniwersytetu Wiedeńskiego, zajmującego się badaniem potrzeb edukacyjnych i psychologicznych uczniów oraz studentów podczas pandemii (wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie PLOS ONE). Zainteresowania badawcze dr hab. Piotra Plichty dotyczą także innych kontekstów społecznych związanych z korzystaniem z nowych technologii (np. cyberprzemoc). Współpracuje z różnymi instytucjami edukacyjnymi m.in. Centrum Edukacji Obywatelskiej oraz jest członkiem międzynarodowych sieci naukowych COST.
„Nowe media w edukacji i rehabilitacji dają ogromną szansę nie tylko dzieciom, lecz także starszym osobom niepełnosprawnym. Stosowane przez refleksyjnych praktyków, mogą odpowiadać na specjalne potrzeby edukacyjne, takie jak niepełnosprawność intelektualna. Z jednej strony to szansa na wyeliminowanie nierówności i ograniczenie wykluczenia cyfrowego. Z drugiej strony, nowe technologie niosą ze sobą również wyzwania i ryzykowne sytuacje, które należy rozpoznać i którym należy skutecznie przeciwdziałać”– wyjaśnia Piotr Plichta
dr hab. Wojciech Małecki Adiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Filologii Polskiej).
dr hab. Wojciech Małecki Adiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Filologii Polskiej).
Fullscreen
Dr hab. Wojciech Małecki jest adiunktem w Zakładzie Teorii Literatury Instytutu Filologii Polskiej. Jego zainteresowania badawcze dotyczą wpływu różnorodnych form komunikacji, a w szczególności narracji, na zmianę postaw, wyobrażeń i zachowań społecznych związanych z kwestiami istotnymi z punktu widzenia społeczeństwa.
Dla przykładu, szereg różnych badaczy, aktywistów i pisarzy – w tym tacy wybitni jak Thomas Hardy i Lew Tołstoj – twierdzi od dziesięcioleci, iż literatura może sprawić, że zainteresujemy się bardziej zwierzętami innymi niż ludzie oraz ich dobrostanem. Z myślą o sprawdzeniu tego twierdzenia, Wojciech Małecki wraz z zespołem badaczy reprezentujących tak różne dziedziny, jak psychologia społeczna (Piotr Sorokowski, Anna Oleszkiewicz), antropologia biologiczna (Bogusław Pawłowski) i historia literatury (Marcin Cieński) przeprowadził serię kilkunastu badań opartych na wielu tekstach literackich reprezentujących różne gatunki i literatury narodowe, z udziałem kilku tysięcy uczestników. Wyniki tych badań opublikowano w czasopismach o międzynarodowej renomie, takich jak „Poetics” i „PLOS ONE”, oraz w książce Human Minds and Animal Stories: How Narratives Make Us Care about Other Species (Routledge 2019).
Dla przykładu, szereg różnych badaczy, aktywistów i pisarzy – w tym tacy wybitni jak Thomas Hardy i Lew Tołstoj – twierdzi od dziesięcioleci, iż literatura może sprawić, że zainteresujemy się bardziej zwierzętami innymi niż ludzie oraz ich dobrostanem. Z myślą o sprawdzeniu tego twierdzenia, Wojciech Małecki wraz z zespołem badaczy reprezentujących tak różne dziedziny, jak psychologia społeczna (Piotr Sorokowski, Anna Oleszkiewicz), antropologia biologiczna (Bogusław Pawłowski) i historia literatury (Marcin Cieński) przeprowadził serię kilkunastu badań opartych na wielu tekstach literackich reprezentujących różne gatunki i literatury narodowe, z udziałem kilku tysięcy uczestników. Wyniki tych badań opublikowano w czasopismach o międzynarodowej renomie, takich jak „Poetics” i „PLOS ONE”, oraz w książce Human Minds and Animal Stories: How Narratives Make Us Care about Other Species (Routledge 2019).
dr hab. Tomasz PłonkaProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Archeologii).
OBSZAR BADAŃ:
Archeologia paleolitu i mezolitu, kultura symboliczna społeczeństw zbieracko-łowieckich.
Archeologia paleolitu i mezolitu, kultura symboliczna społeczeństw zbieracko-łowieckich.
dr Paweł DumaAdiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Archeologii, Zakład Archeologii Historycznej).
OBSZAR BADAWCZY:
Archeologia późnego średniowiecza, archeologia nowożytna.
Archeologia późnego średniowiecza, archeologia nowożytna.
WORKING WITH BIG DATA - FROM ALGORITHMS AND LOGIC TO DATA SCIENCE AND AI
OPEROWANIE NA WIELKICH DANYCH: OD ASPEKTÓW ALGORYTMICZNYCH I LOGICZNYCH DO DATA SCIENCE I SZTUCZNEJ INTELIGENCJI
Zakres tematyczny tego obszaru badawczego naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego obejmuje fundamentalne badania informatyczne związane z operowaniem na danych. Przy czym słowo „fundamentalne” należy rozumieć dość swobodnie: odległość od badań podstawowych do zastosowań jest w informatyce mniejsza niż w jakiejkolwiek innej dyscyplinie nauki, a potęga firmy Google zaczęła się od jednego czysto teoretycznego algorytmu. W ostatnich dwudziestu latach UWr uzyskał silną międzynarodową rozpoznawalność w algorytmice oraz logicznych podstawach informatyki. Ale chcąc nadążać za przemianami wewnątrz informatyki, musi (nie tracąc pozycji tam, gdzie ją już osiągnął) rozbudować kompetencje również w działach najbardziej nowoczesnych, data science i sztucznej inteligencji.
prof. dr hab. Małgorzata BogdanProfesor na Wydziale Matematyki i Informatyki (Instytut Matematyki).
Zespół Data Science z Wydziału Matematyki i informatyki, kierowany przez prof. dr hab. Małgorzatę Bogdan, zajmuje się opracowaniem nowatorskich metod statystycznych do analizy danych wysokowymiarowych. Zespół skupia się w szczególności na zróżnicowanych technikach redukcji wymiarowości nadzorowanego i nienadzorowanego uczenia się. Naukowcy opracowali szereg technik umożliwiających identyfikację ważnych wzorców w danych wysokowymiarowych, przy jednoczesnej kontroli liczby fałszywych odkryć, tj. wzorców losowych, które powstają z powodu wysokiej wymiarowości danych. Do analizy nowych metod badacze wykorzystują teorie matematyczne, symulacje komputerowe i przykłady z życia.
Opracowują również publicznie dostępne oprogramowanie, w którym wdrażają swoje metody, co nierzadko wymaga rozwiązania trudnych problemów optymalizacyjnych. Wśród najnowszych osiągnięć zespołu jest:
1. Nowatorska technika regularyzacji SLOPE (Sorted L-One Penalized Estimator), którą naukowcy wykorzystują do identyfikacji ważnych predyktorów w dużych bazach danych.
2. Identyfikacja obserwacji odstających i szacowanie nienadzorowanych modeli graficznych do opisu relacji między zmiennymi w dużych bazach danych.
3. Wykorzystanie algorytmu VARCLUST do grupowania zmiennych w podprzestrzeniach niskowymiarowych oraz Rank LASSO (Rank Least Absolute Shrinkage and Selection Operator) – wydajnego narzędzia do analizy solidnej regresji.
Opracowują również publicznie dostępne oprogramowanie, w którym wdrażają swoje metody, co nierzadko wymaga rozwiązania trudnych problemów optymalizacyjnych. Wśród najnowszych osiągnięć zespołu jest:
1. Nowatorska technika regularyzacji SLOPE (Sorted L-One Penalized Estimator), którą naukowcy wykorzystują do identyfikacji ważnych predyktorów w dużych bazach danych.
2. Identyfikacja obserwacji odstających i szacowanie nienadzorowanych modeli graficznych do opisu relacji między zmiennymi w dużych bazach danych.
3. Wykorzystanie algorytmu VARCLUST do grupowania zmiennych w podprzestrzeniach niskowymiarowych oraz Rank LASSO (Rank Least Absolute Shrinkage and Selection Operator) – wydajnego narzędzia do analizy solidnej regresji.
Wydział Matematyki i Informatyki
Choć Wydział Matematyki i Informatyki powstał w 1996 roku, jego historiasięga 1702 roku, a więc początków Uniwersytetu. Obecnie jest to interdy- scyplinarna jednostka zatrudniająca ponad 120 naukowców afiliowanych w dwóch instytutach.
Zaintersowania badawcze pracowników Instytutu Informatyki rozciągają się od klasycznych zagadnień takich jak algorytmy, logika czy teoria baz danych aż po pionierskie badania dotyczące sztucznej inteligencji i dużych zbiorów danych.
Badania dotyczące algorytmów i struktur danych umożliwiają projektowanie efektywnych rozwiązań trudnych problemów obliczeniowych. Nasi pracownicy zajmują się m.in. algorytmami rozproszonymi, aproksymacyjnymi, online czy algorytmami zrandomizowanymi, które pozwalają na rozwiązywanie praktycznych problemów występujących w sieciach komputerowych (w tym w sieciach bezprzewodowych), przydzielaniu zasobów, szeregowaniu zadań. Ważną grupę problemów stanowią zagadnienia pojawiające się przy przetwarzaniu dużych zbiorów danych, takie jak streaming czy sketching, które wymagają stosowania wielkoskalowych algorytmów rozproszonych.
Logika informatyczna skupia się na problemach związanych z projektowaniem i analizą formalnych systemów wnioskowania, m. in. ich wyrażalnością czy rozstrzygalnością. Semantyka i metody formalne to dziedziny pokrewne, w których projektuje się i analizuje złożone systemy informatyczne. Wyniki badań w tych dziedzinach znajdują zastosowania w projektowaniu i badaniu własności języków programowania, ale także są wykorzystywane do formalnej weryfikacji poprawności sprzętu i oprogramowania, którego niezawodność jest szczególnie istotna dla bezpieczeństwa ludzi i środowiska.
Badania w dziedzinie teorii baz danych mają na celu rozwiązywanie problemów związanych z przechowywaniem i przetwarzaniem danych, w szczególności dużych danych, z użyciem modeli relacyjnych i grafowych.
Zaintersowania badawcze pracowników Instytutu Informatyki rozciągają się od klasycznych zagadnień takich jak algorytmy, logika czy teoria baz danych aż po pionierskie badania dotyczące sztucznej inteligencji i dużych zbiorów danych.
Badania dotyczące algorytmów i struktur danych umożliwiają projektowanie efektywnych rozwiązań trudnych problemów obliczeniowych. Nasi pracownicy zajmują się m.in. algorytmami rozproszonymi, aproksymacyjnymi, online czy algorytmami zrandomizowanymi, które pozwalają na rozwiązywanie praktycznych problemów występujących w sieciach komputerowych (w tym w sieciach bezprzewodowych), przydzielaniu zasobów, szeregowaniu zadań. Ważną grupę problemów stanowią zagadnienia pojawiające się przy przetwarzaniu dużych zbiorów danych, takie jak streaming czy sketching, które wymagają stosowania wielkoskalowych algorytmów rozproszonych.
Logika informatyczna skupia się na problemach związanych z projektowaniem i analizą formalnych systemów wnioskowania, m. in. ich wyrażalnością czy rozstrzygalnością. Semantyka i metody formalne to dziedziny pokrewne, w których projektuje się i analizuje złożone systemy informatyczne. Wyniki badań w tych dziedzinach znajdują zastosowania w projektowaniu i badaniu własności języków programowania, ale także są wykorzystywane do formalnej weryfikacji poprawności sprzętu i oprogramowania, którego niezawodność jest szczególnie istotna dla bezpieczeństwa ludzi i środowiska.
Badania w dziedzinie teorii baz danych mają na celu rozwiązywanie problemów związanych z przechowywaniem i przetwarzaniem danych, w szczególności dużych danych, z użyciem modeli relacyjnych i grafowych.
dr hab. Dariusz BiernackiAdiunkt na Wydziale Matematyki i Informatyki (Instytut Informatyki).
Dr hab. Dariusz Biernacki jest informatykiem, którego badania koncentrują się wokół teorii i zastosowania języków programowania. Uzyskał doktorat z informatyki na Uniwersytecie w Aarhus (BRICS School). Dariusz Biernacki przebywał na długoterminowych pobytach badawczych w wiodących instytucjach badawczych, takich jak Carnegie-Mellon University i Inria Futurs.
Jego projekty badawcze koncentrują się wokół zastosowań logiki matematycznej w formalnej semantyce współczesnych języków programowania wyższego rzędu, których praktycznym celem jest rozwój dziedziny i poprawa jakości analizy, transformacji i weryfikacji programów, a przez to usprawnienie budowy bezpiecznego i odpornego oprogramowania. Dariusz Biernacki jest współautorem szeregu prac naukowych prezentowanych na najbardziej prestiżowych konferencjach międzynarodowych, w tym na dorocznym „Symposium on Principles of Programming Languages”. Jego prace były publikowane w międzynarodowych czasopismach poświęconych teorii języków programowania. Jest również współzałożycielem jednego z najbardziej aktywnych zespołów badawczych w dziedzinie języków programowania w Polsce, o ugruntowanej i stale rosnącej pozycji międzynarodowej. Prowadzi aktywną współpracę międzynarodową z instytucjami badawczymi w Europie, przede wszystkim z francuską firmą Inria.
Jego projekty badawcze koncentrują się wokół zastosowań logiki matematycznej w formalnej semantyce współczesnych języków programowania wyższego rzędu, których praktycznym celem jest rozwój dziedziny i poprawa jakości analizy, transformacji i weryfikacji programów, a przez to usprawnienie budowy bezpiecznego i odpornego oprogramowania. Dariusz Biernacki jest współautorem szeregu prac naukowych prezentowanych na najbardziej prestiżowych konferencjach międzynarodowych, w tym na dorocznym „Symposium on Principles of Programming Languages”. Jego prace były publikowane w międzynarodowych czasopismach poświęconych teorii języków programowania. Jest również współzałożycielem jednego z najbardziej aktywnych zespołów badawczych w dziedzinie języków programowania w Polsce, o ugruntowanej i stale rosnącej pozycji międzynarodowej. Prowadzi aktywną współpracę międzynarodową z instytucjami badawczymi w Europie, przede wszystkim z francuską firmą Inria.
dr Przemysław UznańskiAdiunkt na Wydziale Matematyki i Informatyki (Instytut Informatyki, Zakład Złożoności Obliczeniowej i Algorytmów).
OBSZAR BADAWCZY:
Projektowanie algorytmów, przetwarzanie big data.
Projektowanie algorytmów, przetwarzanie big data.
prof. dr hab. Dariusz Grech Adiunkt na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej).
prof. dr hab. Dariusz Grech Adiunkt na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej).
Fullscreen
Odkrycie Mantegny otworzyło oczy społeczności fizyków na procesy niegaussowskie na rynkach finansowych, w szczególności dotyczące wielkoskalowych i wolnych od skali właściwości systemów złożonych, takich jak rynki finansowe. Dokładniej, wiemy teraz, że centralne twierdzenie graniczne jest obecne na rynku finansowym z dala od krachu, podczas gdy twierdzenie to nie ma zastosowania do szeregów czasowych zawierających krach. Zamiast tego, w tym drugim przypadku obserwuje się niezmienność skali lub załamanie danych, ponieważ statystyka gaussowska została zastąpiona rozkładem bezskalowym, tj. prawem potęgowym. Najwyraźniej początki współczesnej ekonofizyki są bezpośrednio związane z fizyczną analizą rynków finansowych skoncentrowaną na nie-Brownianowych lub nie-Wienerowskich spacerach losowych. Obecnie prawie wszystkie główne czasopisma fizyczne już akceptują prace ekonofizyczne. Ruszyła lawina publikacji ekonofizycznych.
Istnieje wiele bardzo atrakcyjnych możliwości badań nad nieliniowymi zjawiskami na rynku finansowym inspirowanych fizyką statystyczną i naukami o złożoności. Należą do nich m.in. niezmienniczość skali, multiskalowalność i multifraktalność danych, podejście macierzy losowych do badania własności statystycznych big data, zjawiska oscylacji loperiodycznych czy analiza sieci złożonych. Obecnie coraz większą rolę w zrozumieniu zjawisk zachodzących w systemach złożonych odgrywa symulacja numeryczna na siatce nieliniowych oddziaływań wnikających w system złożony i przepływ informacji w nim. Głównym celem modelowania rynku (modelowania opartego na agentach) jest ujawnienie praw i procesów leżących u podstaw zachowania rynku, dostarczając (jako jeden z wyników) pewnych sygnatur lub ostrzeżeń o nadchodzących ekstremalnych wydarzeniach lub krachach. Cechą charakterystyczną modelowania agentowego jest sprzężenie indywidualnych i kolektywnych stopni swobody analizowanego systemu, czyli jego mikro- i makroskali. Pierwszy z nich reprezentowany jest przez poszczególnych agentów, drugi zaś przez system jako całość (lub jego makro części). Istotną kategorią modeli opisujących zachowanie rynków finansowych, a inspirowanych modelami zaczerpniętymi z fizyki, są przede wszystkim sieci złożone typu Isinga, których prominentnym przykładem jest numeryczny model Iori. Agent jest reprezentowany przez trzy stany wektora spin, gdzie stan +1 oznacza zakup akcji, -1 sprzedaż, podczas gdy 0 oznacza stan nieaktywny
Istnieje wiele bardzo atrakcyjnych możliwości badań nad nieliniowymi zjawiskami na rynku finansowym inspirowanych fizyką statystyczną i naukami o złożoności. Należą do nich m.in. niezmienniczość skali, multiskalowalność i multifraktalność danych, podejście macierzy losowych do badania własności statystycznych big data, zjawiska oscylacji loperiodycznych czy analiza sieci złożonych. Obecnie coraz większą rolę w zrozumieniu zjawisk zachodzących w systemach złożonych odgrywa symulacja numeryczna na siatce nieliniowych oddziaływań wnikających w system złożony i przepływ informacji w nim. Głównym celem modelowania rynku (modelowania opartego na agentach) jest ujawnienie praw i procesów leżących u podstaw zachowania rynku, dostarczając (jako jeden z wyników) pewnych sygnatur lub ostrzeżeń o nadchodzących ekstremalnych wydarzeniach lub krachach. Cechą charakterystyczną modelowania agentowego jest sprzężenie indywidualnych i kolektywnych stopni swobody analizowanego systemu, czyli jego mikro- i makroskali. Pierwszy z nich reprezentowany jest przez poszczególnych agentów, drugi zaś przez system jako całość (lub jego makro części). Istotną kategorią modeli opisujących zachowanie rynków finansowych, a inspirowanych modelami zaczerpniętymi z fizyki, są przede wszystkim sieci złożone typu Isinga, których prominentnym przykładem jest numeryczny model Iori. Agent jest reprezentowany przez trzy stany wektora spin, gdzie stan +1 oznacza zakup akcji, -1 sprzedaż, podczas gdy 0 oznacza stan nieaktywny
dr hab. inż. Błażej WróbelAdiunkt na Wydziale Matematyki i Informatyki (Instytut Matematyki).
W Instytucie Matematycznym dr hab. inż Błażej Wróbel i jego współpracownicy zajmują się zagadnieniami związanymi z problemami wysokowymiarowymi w analizie matematycznej. Część ich prac była prowadzona wspólnie z gigantami współczesnej matematyki z Princeton — Jeanem Bourgain i Eliasem M. Steinem. Wspólną cechą ich matematycznych odkryć są tzw. oszacowania niezależne od wymiaru. Okazuje się, że wiele interesujących obiektów w analizie matematycznej (a w szczególności w analizie harmonicznej) pozostaje stosunkowo małych nawet wtedy, gdy wymiar rośnie do nieskończoności. W ten sposób dla takich obiektów zostaje złamane przekleństwo wymiarowości
dr hab. Krzysztof GraczykProfesor na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Fizyki Teoretycznej, Zakład Fizyki Neutrin).
Doskonałym przykładem zastosowania sztucznej inteligencji w fizyce są trzy projekty dr. hab. Krzysztofa Graczyka: zastosowanie metod bayesowskich w analizie danych z rozpraszania lepton-jądro i lepton-jądro, badanie własności dynamiki płynów z wykorzystaniem systemów głębokiego uczenia się oraz badanie związków między systemami głębokiego uczenia się a kwantowymi modelami teoretycznymi pola.
Wszystkie trzy tematy badawcze wiąże adoptowanie i rozwijanie modeli sieci neuronowych na potrzeby studiów systemów fizycznych. Jednak kontekst zastosowań jest różny. Przedmiotem pierwszego projektu jest bezmodelowa analiza pomiarów rozproszeniowych. Zatem jest to standardowy przykład użycia metod uczenia maszynowego. W przypadku drugiego tematu głębokie sieci neuronowe są wykorzystane do optymalizacji procesu obliczeniowego, którego celem jest uzyskanie podstawowych wielkości fizycznych charakteryzujących przepływy płynów w materiałach porowatych. Ostatni temat badawczy dotyczy poszukiwania związków pomiędzy głębokimi sieciami neuronowymi a układami z fizyki statystycznej oraz kwantowej teorii pola.
Wszystkie trzy tematy badawcze wiąże adoptowanie i rozwijanie modeli sieci neuronowych na potrzeby studiów systemów fizycznych. Jednak kontekst zastosowań jest różny. Przedmiotem pierwszego projektu jest bezmodelowa analiza pomiarów rozproszeniowych. Zatem jest to standardowy przykład użycia metod uczenia maszynowego. W przypadku drugiego tematu głębokie sieci neuronowe są wykorzystane do optymalizacji procesu obliczeniowego, którego celem jest uzyskanie podstawowych wielkości fizycznych charakteryzujących przepływy płynów w materiałach porowatych. Ostatni temat badawczy dotyczy poszukiwania związków pomiędzy głębokimi sieciami neuronowymi a układami z fizyki statystycznej oraz kwantowej teorii pola.
dr hab. Aneta Firlej-BuzonProfesor na Wydziale Filologicznym. Kierownik Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa oraz Zakładu Bibliografii i Informacji Naukowej.
Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa to nowoczesna placówka specjalizująca się m.in. w badaniach nad informacją naukową. Tradycja badawcza we Wrocławiu związana jest z unikatową specjalizacją dokumentacyjno-informacyjną uruchomioną w połowie lat 70. XX wieku. Obejmowała ona prace nad projektem makrosystemu informacyjnego badań nad książką i informacją naukową w ówczesnych krajach socjalistycznych.
Badania, początkowo ukierunkowane na naukoznawstwo, nabrały nowego znaczenia, gdy metody gromadzenia, przetwarzania i opracowania danych stały się powszechne w dobie cyfryzacji. Pracownicy instytutu interesują się m.in. problemami gromadzenia, opracowania, przetwarzania i analizowania danych w celu odczytania opisu zachodzących przemian, udostępniania oraz prezentowania coraz intensywniej przyrastających danych naukowych, kwestią digitalizowania danych archiwalnych oraz unikatowych zasobów piśmiennictwa naukowego, próbami określania i opracowania dużych zbiorów danych, problemem wizualizacji i prezentacji danych naukowych, wolumetrii zbieranych danych.
Badania, początkowo ukierunkowane na naukoznawstwo, nabrały nowego znaczenia, gdy metody gromadzenia, przetwarzania i opracowania danych stały się powszechne w dobie cyfryzacji. Pracownicy instytutu interesują się m.in. problemami gromadzenia, opracowania, przetwarzania i analizowania danych w celu odczytania opisu zachodzących przemian, udostępniania oraz prezentowania coraz intensywniej przyrastających danych naukowych, kwestią digitalizowania danych archiwalnych oraz unikatowych zasobów piśmiennictwa naukowego, próbami określania i opracowania dużych zbiorów danych, problemem wizualizacji i prezentacji danych naukowych, wolumetrii zbieranych danych.
dr hab. Piotr Wnuk-LipińskiAdiunkt na Wydziale Matematyki i Informatyki (Zakład Inteligencji Obliczeniowej)
Grupa Badawcza Inteligencji Obliczeniowej pod kierownictwem dr hab. Piotra Wnuk-Lipińskiego zajmuje się rozwiązywaniem problemów z wykorzystaniem podejścia opartego na danych. Naukowcy specjalizują się w dwóch obszarach:
1. Modelowaniu systemów złożonych, w szczególności związanych z wielowymiarowymi szeregami czasowymi o wysokiej częstotliwości, z wykorzystaniem algorytmów ewolucyjnych i technik data mining.
2. Przetwarzaniu języka i mowy z wykorzystaniem nowoczesnych technik głębokiego uczenia.
Prowadzone przez zespół badania nad systemami złożonymi obejmują: wyszukiwanie częstych wzorców w danych czasowych (takich jak szeregi czasowe o ultrawysokiej częstotliwości), ulepszanie przewidywania wielowymiarowych szeregów czasowych za pomocą algorytmów ewolucyjnych oraz rozwiązywanie problemów optymalizacji wysokowymiarowej za pomocą algorytmów ewolucyjnych z usprawnieniami w zakresie redukcji wymiarowości.
1. Modelowaniu systemów złożonych, w szczególności związanych z wielowymiarowymi szeregami czasowymi o wysokiej częstotliwości, z wykorzystaniem algorytmów ewolucyjnych i technik data mining.
2. Przetwarzaniu języka i mowy z wykorzystaniem nowoczesnych technik głębokiego uczenia.
Prowadzone przez zespół badania nad systemami złożonymi obejmują: wyszukiwanie częstych wzorców w danych czasowych (takich jak szeregi czasowe o ultrawysokiej częstotliwości), ulepszanie przewidywania wielowymiarowych szeregów czasowych za pomocą algorytmów ewolucyjnych oraz rozwiązywanie problemów optymalizacji wysokowymiarowej za pomocą algorytmów ewolucyjnych z usprawnieniami w zakresie redukcji wymiarowości.
dr hab. Tomasz KaliszProfesor na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii. Kierownik Katedry Prawa Karnego Wykonawczego.
Dr hab. Tomasz Kalisz jest kierownikiem Centrum Technologii Wirtualnej Rzeczywistości działającego na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii. Tomasz Kalisz oraz zespół współpracowników: Damian Mroczyński, Karol Greinert, dr Rafał Cieśla, dr Sylwia Skubisz-Ślusarczyk, dr Iwona Zieniewicz zajmują się profesjonalnym zastosowaniem wirtualnej rzeczywistości w różnych obszarach, takich jak: edukacja, podwyższanie umiejętności manualnych, symulacja sytuacji i zdarzeń ekstremalnych oraz wykorzystanie sztucznej inteligencji do zarządzania danymi procesowymi i informacją prawniczą.
Najnowszym efektem prac prof. Tomasza Kalisza oraz zespołu przez niego kierowanego jest stworzenie profesjonalnego „narzędzia” dydaktycznego w postaci Wirtualnej Sali Zbrodni. Wirtualna Sala Zbrodni jest częścią kompleksowego projektu rozwoju technologii wirtualnej rzeczywistości (VR) w edukacji. Wirtualna Sala Zbrodni oferuje najnowsze rozwiązania technologiczne i metodyczne, które można zastosować w procesie edukacyjnym. Jej głównym elementem jest symulator wydarzeń, odtwarzający różne warianty zabójstw, samobójstw i wypadków o zróżnicowanych śladach.
Najnowszym efektem prac prof. Tomasza Kalisza oraz zespołu przez niego kierowanego jest stworzenie profesjonalnego „narzędzia” dydaktycznego w postaci Wirtualnej Sali Zbrodni. Wirtualna Sala Zbrodni jest częścią kompleksowego projektu rozwoju technologii wirtualnej rzeczywistości (VR) w edukacji. Wirtualna Sala Zbrodni oferuje najnowsze rozwiązania technologiczne i metodyczne, które można zastosować w procesie edukacyjnym. Jej głównym elementem jest symulator wydarzeń, odtwarzający różne warianty zabójstw, samobójstw i wypadków o zróżnicowanych śladach.
dr Ewa NiemczuraAdiunkt na Wydziale Fizyki i Astronomii (Instytut Astronomiczny)
Spektroskopia stanowi najbogatsze źródło informacji na temat obiektów astrofizycznych emitujących promieniowanie elektromagnetyczne. Dzięki jej rozwojowi możliwe było stwierdzenie, że cały wszechświat zbudowany jest z tych samych pierwiastków i związków chemicznych. Spektroskopia okazała się pomocna w zrozumieniu ewolucji chemicznej naszej galaktyki oraz odnalezieniu wielu znanych egzoplanet. Naukowcy spodziewają się również, że metody spektroskopowe staną się podstawą odkryć dotyczących sygnatur biologicznych na egzoplanetach.
W analizie widm pojawiają się nowe wyzwania. Jak tłumaczy dr Ewa Niemczura i Tomasz Różański ze względu na ich liczebność sięgającą milionów, ich „ręczna” analiza i wyciąganie wniosków stanowią coraz większe wyzwanie. Wraz z powstawaniem nowych obserwatoriów wyposażonych w spektrografy oraz prowadzonymi licznymi projektami naukowymi trend ten będzie się utrzymywał, a efektywna obróbka danych spektralnych nabierze jeszcze większego znaczenia.
Grupa naukowców z Instytutu Astronomicznego w pracy nad rozwiązaniem tych problemów wykorzystuje techniki uczenia maszynowego, w szczególności deep learning (pol. uczenie głębokie). Ta stosunkowo nowa dziedzina pojawiła się w związku z podobnym zalewem danych w dziedzinie przetwarzania obrazów i języka naturalnego oraz rozwojem wysoce równoległych procesorów graficznych (GPU), a teraz może okazać się kluczem do osiągnięcia nowych wyników w dziedzinie spektroskopii gwiazdowej.
Jednym z sukcesów astronomów z Uniwersytetu Wrocławskiego jest opracowanie skutecznej metody normalizacji widm gwiazdowych, opartej na głębokiej konwolwentowej sieci neuronowej. Normalizacja widm gwiazdowych jest niezbędnym krokiem do szczegółowej analizy widmowej, ale jest to zadanie czasochłonne. Opracowana przez badaczy metoda zapewnia wyniki wysokiej jakości i jest około 1000 razy szybsza w porównaniu z tą wykonywaną przez człowieka.
W analizie widm pojawiają się nowe wyzwania. Jak tłumaczy dr Ewa Niemczura i Tomasz Różański ze względu na ich liczebność sięgającą milionów, ich „ręczna” analiza i wyciąganie wniosków stanowią coraz większe wyzwanie. Wraz z powstawaniem nowych obserwatoriów wyposażonych w spektrografy oraz prowadzonymi licznymi projektami naukowymi trend ten będzie się utrzymywał, a efektywna obróbka danych spektralnych nabierze jeszcze większego znaczenia.
Grupa naukowców z Instytutu Astronomicznego w pracy nad rozwiązaniem tych problemów wykorzystuje techniki uczenia maszynowego, w szczególności deep learning (pol. uczenie głębokie). Ta stosunkowo nowa dziedzina pojawiła się w związku z podobnym zalewem danych w dziedzinie przetwarzania obrazów i języka naturalnego oraz rozwojem wysoce równoległych procesorów graficznych (GPU), a teraz może okazać się kluczem do osiągnięcia nowych wyników w dziedzinie spektroskopii gwiazdowej.
Jednym z sukcesów astronomów z Uniwersytetu Wrocławskiego jest opracowanie skutecznej metody normalizacji widm gwiazdowych, opartej na głębokiej konwolwentowej sieci neuronowej. Normalizacja widm gwiazdowych jest niezbędnym krokiem do szczegółowej analizy widmowej, ale jest to zadanie czasochłonne. Opracowana przez badaczy metoda zapewnia wyniki wysokiej jakości i jest około 1000 razy szybsza w porównaniu z tą wykonywaną przez człowieka.
prof. dr hab. Adam Pawłowski Profesor na Wydziale Filologicznym (Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa). Kierownik Centrum Humanistyki Cyfrowej.
prof. dr hab. Adam Pawłowski Profesor na Wydziale Filologicznym (Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa). Kierownik Centrum Humanistyki Cyfrowej.
Fullscreen
Dobrym przykładem użycia metod cyfrowych w humanistyce są trzy projekty prowadzone przez prof. dr hab. Adama Pawłowskiego i jego zespół z Wydziału Filologicznego, w których wykorzystana została technika głębokiego uczenia, sztuczna inteligencja oraz big data.
W swoim pierwszym projekcie „Metody i narzędzia lingwistyki korpusowej w badaniach bibliografii polskich wydawnictw zwartych z lat 1997-2017” naukowcy stworzyli korpus tytułów wydawnictw zwartych, a następnie przeprowadzili jego wieloaspektową analizę infrmatologiczną i stylostatystyczną.
Drugim projektem profesora Adama Pawłowskiego jest „bibliograficzna mapa satelitarna”. Każda wielka bibliograficzna baza danych składa się z setek tysięcy lub nawet milionów rekordów, które zawierają pole miejsca wydania. Pawłowski wraz ze swoim zespołem przeprowadzili eksperyment, w którym rekordom zostały przypisane współrzędne geograficzne, co w konsekwencji umożliwiło rzutowanie bibliografii na mapę (ws.clarin-pl.eu/public/geo/line1.html).
Trzecim projektem był „Rozkład płci autorów w ujęciu chronologicznym jako miara równouprawnienia”. Skalę wieloletnich i głębokich procesów prowadzących do równouprawnienia płci ujawniają analizy wielkich zbiorów danych, które w sposób spójny i syntetyczny oddają sytuację w długich okresach (podejście określane w historiografii kwantytatywnej jako longue durée).
W swoim pierwszym projekcie „Metody i narzędzia lingwistyki korpusowej w badaniach bibliografii polskich wydawnictw zwartych z lat 1997-2017” naukowcy stworzyli korpus tytułów wydawnictw zwartych, a następnie przeprowadzili jego wieloaspektową analizę infrmatologiczną i stylostatystyczną.
Drugim projektem profesora Adama Pawłowskiego jest „bibliograficzna mapa satelitarna”. Każda wielka bibliograficzna baza danych składa się z setek tysięcy lub nawet milionów rekordów, które zawierają pole miejsca wydania. Pawłowski wraz ze swoim zespołem przeprowadzili eksperyment, w którym rekordom zostały przypisane współrzędne geograficzne, co w konsekwencji umożliwiło rzutowanie bibliografii na mapę (ws.clarin-pl.eu/public/geo/line1.html).
Trzecim projektem był „Rozkład płci autorów w ujęciu chronologicznym jako miara równouprawnienia”. Skalę wieloletnich i głębokich procesów prowadzących do równouprawnienia płci ujawniają analizy wielkich zbiorów danych, które w sposób spójny i syntetyczny oddają sytuację w długich okresach (podejście określane w historiografii kwantytatywnej jako longue durée).
HEALTH - FROM GENE ANALYSIS TO DRUG DESIGN
ZDROWIE - OD ANALIZY GENU DO OPRACOWANIA LEKU
Zakres tematyczny tego Priorytetowego Obszaru Ba- dawczego obejmuje zaawansowane technologie biomedyczne, czyli badania na poziomie molekularnym, których celem jest poznanie podstawowych mechanizmów odpowiedzialnych za procesy prowadzące do zaburzenia zdrowia człowieka, wytypowanie celów molekularnych, a następnie wykorzystanie tej wiedzy do opracowania nowych metod diagnostycznych oraz terapeutycznych. Badania z zakresu m.in. biologii molekularnej, biologii komórki, biochemii, genetyki, mikrobiologii molekularnej, inżynierii biomedycznej będą obejmowały charakterystykę molekularnych podstaw chorób człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem rzadkich chorób o podłożu genetycznym, chorób układowych, nowotworów, chorób o podłożu infekcyjnym i immunologicznym. Ich wyniki mogą zostać wykorzystane do opracowania nowych strategii terapeutycznych, stosowanych w leczeniu m.in. nowotworów, cukrzycy, rzadkich chorób o podłożu genetycznym, infekcyjnym i immunologicznym, chorób neurodegeneracyjnych. Badania z zakresu m.in. chemii biologicznej, biologii komórki, biochemii, mikrobiologii będą skoncentrowane na opracowaniu nowych leków oraz nośników tych leków oraz poznaniu mechanizmu ich działania. Dogłębne poznanie podstaw chorób człowieka powinno także pozwolić na opracowanie nowych kierunków w diagnostyce medycznej, pozwalających na skuteczną ocenę i poprawę zdrowia człowieka.
Wydział Nauk Biologicznych
Perspektywicznymi obszarami działalności Wydziału są badania naukowe i dydaktyka. Dbałość o ich najwyższą jakość jest celem zarówno władz, jak i całej społeczności Wydziału. Wszystkie wymienione obszary powinny odpowiadać swoim poziomem trendom światowym tak, aby pracownicy naukowi, doktoranci i studenci mogli być traktowani jako równoprawni członkowie uniwersalnej wspólnoty naukowej i uniwersyteckiej. Troska o umiędzynarodowienie badań i kształcenia idzie w parze z zacieśnieniem związków z Wrocławiem, regionem i krajem, dla których Wydział jest otwartym i inspirującym ośrodkiem życia naukowego i intelektualnego. Ten aspekt naszej działalności wpisuje się w program budowy oświeconego, obywatelskiego państwa i społeczeństwa opartego na wiedzy.
Wydział charakteryzuje się przede wszystkim renomowaną i zróżnicowaną wiekowo kadrą naukową, szerokim wachlarzem dyscyplin naukowych umożliwiających prowadzenie badań interdyscyplinarnych, wysoką jakością badań i kształcenia, unikatowymi jednostkami wchodzącymi w skład Wydziału (Muzeum Przyrodnicze, Muzeum Człowieka, Ogród Botaniczny, Stacja Ekologiczna w Karpaczu, Stacja Ornitologiczna w Rudzie Milickiej), dobrymi relacjami z interesariuszami zewnętrznymi, a także bogatą ofertą edukacyjną. Naukowcy prowadzą badania z zakresu biologii człowieka, biogeochemii, biologii środowiska, biologii konserwatorskiej, ekologii, genetyki, immunologii, mikrobiologii, parazytologii, biologii rozwoju, botaniki, mikologii, zoologii, paleozoologii, neurobiologii i fizjologii.
Pracownicy prowadzą interdyscyplinarne nauczanie na kierunkach takich jak biologia, biologia człowieka, genetyka i biologia eksperymentalna, mikrobiologia i zarządzanie środowiskiem przyrodniczym i ochrona środowisk
Pracownicy prowadzą interdyscyplinarne nauczanie na kierunkach takich jak biologia, biologia człowieka, genetyka i biologia eksperymentalna, mikrobiologia i zarządzanie środowiskiem przyrodniczym i ochrona środowisk
prof. dr hab. Dariusz RakusProfesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Zakładu Fizjologii Molekularnej i Neurobiologii.
Badania prowadzone w Zakładzie Fizjologii i Neurobiologii Molekularnej dotyczą mechanizmów molekularnych, za pomocą których enzymy podstawowych przemian metabolicznych wpływają na plastyczność mózgu i biologię komórek nowotworowych. Niektóre enzymy glikolizy i glukoneogenezy nie tylko katalizują reakcje enzymatyczne, ale także regulują w sposób niemetaboliczny, poprzez interakcje z innymi składnikami komórki, szereg istotnych zjawisk biologicznych, takich jak proliferacja komórek, migracja, odpowiedź na bodźce stresowe i tworzenie połączeń synaptycznych.
Neurobiolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego odkryli mechanizm, dzięki któremu zaburzenie niemetabolicznej roli enzymu glikolitycznego ALDOA prowadzi do śmierci komórek nowotworowych. Ten sam efekt można osiągnąć poprzez stymulację nieenzymatycznej funkcji glukoneogennego enzymu FBP2. Naukowcy wykazali również, że odpowiedni sposób interakcji FBP2 z partnerami wiążącymi jest warunkiem koniecznym dla plastyczności synaptycznej. W obu przypadkach – komórek nowotworowych i neuronów– prawidłowy sposób oddziaływania FBP2 z partnerami wiążącymi (także z ALDOA) zależy od jego struktury czwartorzędowej, która jest regulowana przez sygnały metaboliczne wytwarzane przez sąsiednie komórki, nienowotworowe i nieneuronalne.
Ostatnio, we współpracy z naukowcami z Getyngi, Jeny i Kolonii, badacze z zespołu prof. dr hab. odkryli, że zaburzenia w prawidłowym ułożeniu struktury czwartorzędowej FBP2, a tym samym zdolności enzymu do interakcji z partnerami wiążącymi, powodują rozwój stanów patologicznych, takich jak leukodystrofia remitująca.
Neurobiolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego odkryli mechanizm, dzięki któremu zaburzenie niemetabolicznej roli enzymu glikolitycznego ALDOA prowadzi do śmierci komórek nowotworowych. Ten sam efekt można osiągnąć poprzez stymulację nieenzymatycznej funkcji glukoneogennego enzymu FBP2. Naukowcy wykazali również, że odpowiedni sposób interakcji FBP2 z partnerami wiążącymi jest warunkiem koniecznym dla plastyczności synaptycznej. W obu przypadkach – komórek nowotworowych i neuronów– prawidłowy sposób oddziaływania FBP2 z partnerami wiążącymi (także z ALDOA) zależy od jego struktury czwartorzędowej, która jest regulowana przez sygnały metaboliczne wytwarzane przez sąsiednie komórki, nienowotworowe i nieneuronalne.
Ostatnio, we współpracy z naukowcami z Getyngi, Jeny i Kolonii, badacze z zespołu prof. dr hab. odkryli, że zaburzenia w prawidłowym ułożeniu struktury czwartorzędowej FBP2, a tym samym zdolności enzymu do interakcji z partnerami wiążącymi, powodują rozwój stanów patologicznych, takich jak leukodystrofia remitująca.
prof. dr hab. Artur Krężel Profesor na Wydziale Biotechnologii. Kierownik Katedry Chemii Biologicznej.
prof. dr hab. Artur Krężel Profesor na Wydziale Biotechnologii. Kierownik Katedry Chemii Biologicznej.
Fullscreen
Prof. dr hab Artur Krężel jest profesorem biochemii specjalizującym się w biochemii nieorganicznej, biologii chemicznej i biochemii analitycznej. Podczas stażu podoktorskiego na University of Texas Medical Branch w Galveston pracował z prof. Wolfgangiem Maretem nad mechanizmami komórkowej homeostazy cynku, co doprowadziło do odkrycia właściwości metalotionein buforujących jony cynku, które są kluczowe dla zrozumienia roli tych białek regulatorowych. Jednocześnie był konsultantem naukowym w firmie NeuroBioTex Incorporation, gdzie współtworzył zminiaturyzowany sprzęt do pomiaru stężenia wolnego cynku w mózgu i płynach biologicznych.
Habilitował się na podstawie zbioru prac zatytułowanych Jony metali przejściowych w układach biologicznych: homeostaza oraz zastosowanie w biotechnologii. Rok później został kierownikiem nowo powstałej Pracowni Chemii Biologicznej. W wieku 38 lat otrzymał tytuł profesora w zakresie nauk biologicznych.
Jego obecna praca badawcza koncentruje się na kilku obszarach biochemii nieorganicznej, biofizyki i biologii chemicznej. Szczególne zainteresowanie skupia się wokół zależnej od metali regulacji białek, ich struktury i stabilności. Prowadzona przez niego grupa badawcza chce odpowiedzieć na pytania, w jaki sposób metaloproteiny uzyskują swoje jony metali w warunkach komórkowych i jak te jony regulują ich działanie. Grupa ta skupia się również na opracowaniu nowych fluorescencyjnych narzędzi chemicznych do regioselektywnego i wielofunkcyjnego znakowania białek, nowych metod analitycznych do monitorowania fluktuacji jonów metali w komórce oraz metod badania stabilności metaloprotein. Badacze odpowiadają na podstawowe pytania przy użyciu kombinacji narzędzi i technik, w tym inżynierii białek, chemii syntetycznej, strukturalnej spektrometrii mas, analiz biofizycznych, biologii molekularnej i strukturalnej oraz metod obliczeniowych.
Habilitował się na podstawie zbioru prac zatytułowanych Jony metali przejściowych w układach biologicznych: homeostaza oraz zastosowanie w biotechnologii. Rok później został kierownikiem nowo powstałej Pracowni Chemii Biologicznej. W wieku 38 lat otrzymał tytuł profesora w zakresie nauk biologicznych.
Jego obecna praca badawcza koncentruje się na kilku obszarach biochemii nieorganicznej, biofizyki i biologii chemicznej. Szczególne zainteresowanie skupia się wokół zależnej od metali regulacji białek, ich struktury i stabilności. Prowadzona przez niego grupa badawcza chce odpowiedzieć na pytania, w jaki sposób metaloproteiny uzyskują swoje jony metali w warunkach komórkowych i jak te jony regulują ich działanie. Grupa ta skupia się również na opracowaniu nowych fluorescencyjnych narzędzi chemicznych do regioselektywnego i wielofunkcyjnego znakowania białek, nowych metod analitycznych do monitorowania fluktuacji jonów metali w komórce oraz metod badania stabilności metaloprotein. Badacze odpowiadają na podstawowe pytania przy użyciu kombinacji narzędzi i technik, w tym inżynierii białek, chemii syntetycznej, strukturalnej spektrometrii mas, analiz biofizycznych, biologii molekularnej i strukturalnej oraz metod obliczeniowych.
dr hab. Łukasz Opaliński Adiunkt na Wydziale Biotechnologii (Zakład Inżynierii Białka). Kierownik projektu First Team
dr hab. Łukasz Opaliński Adiunkt na Wydziale Biotechnologii (Zakład Inżynierii Białka). Kierownik projektu First Team
Fullscreen
Co jest przyczyną szybkiego namnażania się komórek nowotworowych? Jaką rolę w tym procesie odgrywają poszczególne białka? Jak zwiększyć skuteczność celowanych terapii przeciwnowotworowych? Odpowiedzi szukają biotechnolodzy z Zakładu Inżynierii Białka. Wyniki ich badań mogą zrewolucjonizować wiedzę na temat przyczyn szybkiego namnażania się komórek nowotworowych, a w konsekwencji pozwolą na stworzenie skuteczniejszych terapii antynowotworowych.
Białka są najważniejszymi makrocząsteczkami w organizmach żywych. Szacuje się, że pojedyncza komórka ludzka zawiera aż kilkadziesiąt tysięcy różnych białek, a te z kolei występują w wielu milionach kopii. W jednej komórce znajduje się ponad 100 miliardów cząsteczek białek. Biotechnolodzy uniwersyteccy koncentrują się na białkach FGF i FGFR. Zadaniem tych makromolekuł jest udział w procesach podziału, migracji i śmierci komórek w organizmach żywych. Są one również wykorzystywane przez komórki nowotworowe do niekontrolowanego pobudzania ich własnych podziałów i zwiększania ich zdolności do migracji. Objawia się to wzrostem guza i powstawaniem przerzutów.
Biotechnolodzy poszukują nowych białek partnerskich, które mogą regulować działanie układu FGF/FGFR. Wykorzystując techniki wysokiej wydajności, zidentyfikowali szereg takich białek i jednocześnie odkryli zupełnie nieznany wcześniej mechanizm, który wpływa na przekazywanie sygnałów przez FGFR i ich transport do komórek.
Białka są najważniejszymi makrocząsteczkami w organizmach żywych. Szacuje się, że pojedyncza komórka ludzka zawiera aż kilkadziesiąt tysięcy różnych białek, a te z kolei występują w wielu milionach kopii. W jednej komórce znajduje się ponad 100 miliardów cząsteczek białek. Biotechnolodzy uniwersyteccy koncentrują się na białkach FGF i FGFR. Zadaniem tych makromolekuł jest udział w procesach podziału, migracji i śmierci komórek w organizmach żywych. Są one również wykorzystywane przez komórki nowotworowe do niekontrolowanego pobudzania ich własnych podziałów i zwiększania ich zdolności do migracji. Objawia się to wzrostem guza i powstawaniem przerzutów.
Biotechnolodzy poszukują nowych białek partnerskich, które mogą regulować działanie układu FGF/FGFR. Wykorzystując techniki wysokiej wydajności, zidentyfikowali szereg takich białek i jednocześnie odkryli zupełnie nieznany wcześniej mechanizm, który wpływa na przekazywanie sygnałów przez FGFR i ich transport do komórek.
prof. dr hab. Gabriela Bugla-PłoskońskaProfesor na Wydziale Nauk Biologicznych. Kierownik Katedry Mikrobiologii.
Naukowcy z Zakładu Mikrobiologii na Wydziale Nauk Biologicznych pod kierownictwem prof. dr hab. Gabrieli Bugli-Płoskońskiej prowadzą badania nad wirulencją bakterii. Zakres prowadzonych przez nich projektów badawczych jest szeroki i dotyczy m.in. interakcji antygenów bakteryjnych z układem odpornościowym kręgowców oraz oddziaływaniem związków przeciwdrobnoustrojowych na bakterie.
Najbardziej znaczące projekty badawcze prowadzone dzięki dofinansowaniu z grantów badawczych:
1. Cytotoksyczność i przeciwbakteryjne działanie różnych związków wobec bakterii (tlenowych i beztlenowych) oraz surowic
.2. Bioróżnorodność mikroflory bakteryjnej (bakterie tlenowe i beztlenowe) izolowanej z różnych źródeł.
3. Analiza sposobu działania środków przeciwbakteryjnych (w tym nanomateriałów, takich jak nanoformulacje srebra, grafen oraz biocydów)
.4. Analiza mechanizmu oporności bakterii na środki przeciwbakteryjne (w tym nanomateriały, takie jak nanoformulacje srebra).
5. Badania z udziałem organizmu modelowego (Galleria mellonella).
6. Badanie udziału struktur powierzchniowych bakterii w odpowiedzi na czynniki środowiskowe.
7. Analiza proteomu i genomu wybranych mikroorganizmów.
8. Analiza czystości mikrobiologicznej produktów (płyny, kosmetyki i inne).
Efektem wspomnianych projektów są liczne publikacje naukowe oraz współpraca naukowa na arenie międzynarodowej i z krajowymi ośrodkami naukowymi. Zespół Zakładu Mikrobiologii tworzą dr Bartłomiej Dudek, dr Bożena Futoma-Kołoch, dr Katarzyna Guz-Regner, dr Anna Kędziora, dr Kamila Korzekwa, dr Aleksandra Pawlak oraz doktoranci.
Najbardziej znaczące projekty badawcze prowadzone dzięki dofinansowaniu z grantów badawczych:
1. Cytotoksyczność i przeciwbakteryjne działanie różnych związków wobec bakterii (tlenowych i beztlenowych) oraz surowic
.2. Bioróżnorodność mikroflory bakteryjnej (bakterie tlenowe i beztlenowe) izolowanej z różnych źródeł.
3. Analiza sposobu działania środków przeciwbakteryjnych (w tym nanomateriałów, takich jak nanoformulacje srebra, grafen oraz biocydów)
.4. Analiza mechanizmu oporności bakterii na środki przeciwbakteryjne (w tym nanomateriały, takie jak nanoformulacje srebra).
5. Badania z udziałem organizmu modelowego (Galleria mellonella).
6. Badanie udziału struktur powierzchniowych bakterii w odpowiedzi na czynniki środowiskowe.
7. Analiza proteomu i genomu wybranych mikroorganizmów.
8. Analiza czystości mikrobiologicznej produktów (płyny, kosmetyki i inne).
Efektem wspomnianych projektów są liczne publikacje naukowe oraz współpraca naukowa na arenie międzynarodowej i z krajowymi ośrodkami naukowymi. Zespół Zakładu Mikrobiologii tworzą dr Bartłomiej Dudek, dr Bożena Futoma-Kołoch, dr Katarzyna Guz-Regner, dr Anna Kędziora, dr Kamila Korzekwa, dr Aleksandra Pawlak oraz doktoranci.
dr hab. Dorota Nowak Profesor na Wydziale Biotechnologii (Zakład Patologii Komórki).
dr hab. Dorota Nowak Profesor na Wydziale Biotechnologii (Zakład Patologii Komórki).
Fullscreen
Choroby nowotworowe są drugą przyczyną zgonów w Polsce. W przyszłości z pewnością zajmą niechlubne pierwsze miejsce – przede wszystkim z powodu starzejącego się społeczeństwa. Mierzenie się z nowotworami to jedno z najważniejszych wyznań, jakie stoi przed współczesną medycyną i bardziej ogólnie– polityką ochrony zdrowia w Polsce i na świecie. Z problemem leczenia nowotworów od kilku lat mierzą się pracownicy Wydziału Biotechnologii.
Czerniak skóry stanowi jedynie 4% nowotworów skóry, ale uznawany jest za jeden z najbardziej zagrażających życiu. Jego badaniem zajmuje się zespół pod kierunkiem dr hab. Doroty Nowak, prof. UWr. Niska przeżywalność wśród chorych wynika z jego dużej zmienności, różnorodności oraz niezwykłej inwazyjności. I na tym ostatnim czynniku skupił się zespół prof. Doroty Nowak, który zajmuje się czerniakiem od 2015 roku. Wtedy otrzymał on ponad 600 tys. złotych w ramach grantu OPUS od Narodowego Centrum Nauki i przez trzy lata badał substancje ograniczające migrację komórek nowotworowych. Badaczki skupiły się na dwóch receptorach: EGFR – receptorze naskórkowego czynnika wzrostu, oraz c-Met – receptorze czynnika wzrostu hepatocytów, pod których wpływem powstają inwadopodia. Z danych literaturowych wynika, że ich podwyższony poziom często obserwowany jest w przypadku czerniaka.
W pracach nad mechanizmami oporności czerniaka wrocławski zespół odniósł już spore sukcesy. Badaczkom udało się wyprowadzić do dalszych badań bardzo ciekawą linię komórkową czerniaka o dużej lekooporności. Komórki te wykazują niektóre cechy nowotworowych komórek macierzystych, wyjątkowo inwazyjnych, stanowiących zwykle ok. 1-5 % populacji nowotworu. Potrafią przetrwać terapię nowotworową i pozostać w uśpieniu przez kolejne lata (jeśli po pięciu latach od ukończenia leczenia nowotwór nie powróci, pacjenta uznaje się za wyleczonego; jeśli dochodzi do nawrotu choroby, to najczęściej jest to nowotwór bardzo agresywny i postępujący
Czerniak skóry stanowi jedynie 4% nowotworów skóry, ale uznawany jest za jeden z najbardziej zagrażających życiu. Jego badaniem zajmuje się zespół pod kierunkiem dr hab. Doroty Nowak, prof. UWr. Niska przeżywalność wśród chorych wynika z jego dużej zmienności, różnorodności oraz niezwykłej inwazyjności. I na tym ostatnim czynniku skupił się zespół prof. Doroty Nowak, który zajmuje się czerniakiem od 2015 roku. Wtedy otrzymał on ponad 600 tys. złotych w ramach grantu OPUS od Narodowego Centrum Nauki i przez trzy lata badał substancje ograniczające migrację komórek nowotworowych. Badaczki skupiły się na dwóch receptorach: EGFR – receptorze naskórkowego czynnika wzrostu, oraz c-Met – receptorze czynnika wzrostu hepatocytów, pod których wpływem powstają inwadopodia. Z danych literaturowych wynika, że ich podwyższony poziom często obserwowany jest w przypadku czerniaka.
W pracach nad mechanizmami oporności czerniaka wrocławski zespół odniósł już spore sukcesy. Badaczkom udało się wyprowadzić do dalszych badań bardzo ciekawą linię komórkową czerniaka o dużej lekooporności. Komórki te wykazują niektóre cechy nowotworowych komórek macierzystych, wyjątkowo inwazyjnych, stanowiących zwykle ok. 1-5 % populacji nowotworu. Potrafią przetrwać terapię nowotworową i pozostać w uśpieniu przez kolejne lata (jeśli po pięciu latach od ukończenia leczenia nowotwór nie powróci, pacjenta uznaje się za wyleczonego; jeśli dochodzi do nawrotu choroby, to najczęściej jest to nowotwór bardzo agresywny i postępujący
dr Joanna Piskorz Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Edukacji i Wychowania).
dr Joanna Piskorz Adiunkt na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Edukacji i Wychowania).
Fullscreen
Od kilku lat psychologowie z Uniwersytetu Wrocławskiego zajmują się badaniem bólu, a dokładniej sposobami odwracania od niego uwagi. Na razie skupiają się na zmniejszaniu bólu podczas krótkich, ale niewygodnych zabiegów medycznych u dzieci.
Pobieranie krwi i podawanie zastrzyków jest dla wielu dzieci (i nie tylko dla nich) bardzo stresującym, nieprzyjemnym, a czasem nawet traumatycznym przeżyciem. Mogą być one także wyzwaniem dla opiekunów i pracowników służby zdrowia, którzy z jednej strony chcieliby przeprowadzić zabieg, a z drugiej zminimalizować nieprzyjemności i nie zniechęcać dziecka do przyszłych procedur medycznych.
Na Uniwersytecie Wrocławskim, zanim przystąpiono do fazy testów klinicznych, najpierw przeprowadzono eksperymenty laboratoryjne nad bólem i zbadano mechanizmy powstawania bólu. Jednym z lepiej znanych mechanizmów radzenia sobie jest odwracanie uwagi od bólu, na czym właśnie skupili się badacze. Dzieciom, którym trzeba było podać krótko trwający, ale nieprzyjemny zastrzyk z igły, zaproponowano grę osadzoną w wirtualnej rzeczywistości. Pozostałym pozwolono obejrzeć filmik podobny do gry. Obie grupy odnotowały znaczne zmniejszenie stresu i bólu, przy czym osoby grające w grę zauważyły zmniejszenie bólu o około 60%, a stresu o ponad 70%.
Naukowcy planują dalsze testy gry również poza granicami Polski. W przyszłości chcieliby także skupić się na wykorzystaniu wirtualnej rzeczywistości do zmniejszenia długotrwałego bólu. Ponieważ percepcja bólu jest generowana w mózgu i nie wystarczy wyłączyć sygnałów bólowych w peryferiach ciała, aby przestać go odczuwać, będzie to jeszcze trudniejsze wyzwanie.
Pobieranie krwi i podawanie zastrzyków jest dla wielu dzieci (i nie tylko dla nich) bardzo stresującym, nieprzyjemnym, a czasem nawet traumatycznym przeżyciem. Mogą być one także wyzwaniem dla opiekunów i pracowników służby zdrowia, którzy z jednej strony chcieliby przeprowadzić zabieg, a z drugiej zminimalizować nieprzyjemności i nie zniechęcać dziecka do przyszłych procedur medycznych.
Na Uniwersytecie Wrocławskim, zanim przystąpiono do fazy testów klinicznych, najpierw przeprowadzono eksperymenty laboratoryjne nad bólem i zbadano mechanizmy powstawania bólu. Jednym z lepiej znanych mechanizmów radzenia sobie jest odwracanie uwagi od bólu, na czym właśnie skupili się badacze. Dzieciom, którym trzeba było podać krótko trwający, ale nieprzyjemny zastrzyk z igły, zaproponowano grę osadzoną w wirtualnej rzeczywistości. Pozostałym pozwolono obejrzeć filmik podobny do gry. Obie grupy odnotowały znaczne zmniejszenie stresu i bólu, przy czym osoby grające w grę zauważyły zmniejszenie bólu o około 60%, a stresu o ponad 70%.
Naukowcy planują dalsze testy gry również poza granicami Polski. W przyszłości chcieliby także skupić się na wykorzystaniu wirtualnej rzeczywistości do zmniejszenia długotrwałego bólu. Ponieważ percepcja bólu jest generowana w mózgu i nie wystarczy wyłączyć sygnałów bólowych w peryferiach ciała, aby przestać go odczuwać, będzie to jeszcze trudniejsze wyzwanie.
dr Barbara Maciejewska / dr Tomasz Olszak
Dr Barbara Maciejewska jest specjalistką w dziedzinie biologii molekularnej i mikrobiologii. Zajmuje się rekombinowanymi enzymami fagowymi rozkładającymi otoczki bakteryjnej ściany komórkowej (lizyny i depolimerazy kapsydowe). Wykorzystując metody biologii syntetycznej i inżynierii genetycznej, dr Maciejewska pracuje nad odkrywaniem nowych białek o potencjale przeciwbakteryjnym.
Dr Tomasz Olszak jest specjalistą w dziedzinie mikrobiologii i biologii bakteriofagów. Jego praca badawcza dotyczy pojawienia się oporności fagowej w modelowym gatunku Pseudomonas aeruginosa. Zagadnienie to obejmuje ocenę zmienności genetycznej oraz fenotypowej, w tym wpływ oporności fagowej na wirulencję patogenu. Badania dr. Olszaka rzucają nowe światło na mechanizmy związane z współewolucją bakterii i fagów, a jednocześnie ujawniają złożoność procesów wpływających na skuteczność leczenia fagowego – atrakcyjnego narzędzia w sferze klinicznej i weterynaryjnej.
Dr Tomasz Olszak jest specjalistą w dziedzinie mikrobiologii i biologii bakteriofagów. Jego praca badawcza dotyczy pojawienia się oporności fagowej w modelowym gatunku Pseudomonas aeruginosa. Zagadnienie to obejmuje ocenę zmienności genetycznej oraz fenotypowej, w tym wpływ oporności fagowej na wirulencję patogenu. Badania dr. Olszaka rzucają nowe światło na mechanizmy związane z współewolucją bakterii i fagów, a jednocześnie ujawniają złożoność procesów wpływających na skuteczność leczenia fagowego – atrakcyjnego narzędzia w sferze klinicznej i weterynaryjnej.
Wydział Biotechnologii
Wydział Biotechnologii jest dynamicznie rozwijającym się, najmłodszym (powstał w 2006 r.) wydziałem na Uniwersytecie Wrocławskim. W ramach 15 grup badawczych ‒ 13 zakładów i 2 pracowni – około 80 naukowców prowadzi badania w zakresie biotechnologii medycznej i przemysłowej, biologii komórki, biomedycyny, biochemii, bioinformatyki, mikrobiologii i immunologii, realizując obecnie blisko 70 projektów badawczych (finansowanych z NCN, NCBiR, FNP i funduszy UE).
W kolejnych ocenach, nieprzerwanie od 2013 roku, Biotechnologia uzyskiwała prestiżową kategorię naukową A+. W latach 2014-2018 była liderem konsorcjum „Wrocławskie Centrum Biotechnologii”, które otrzymało status KNOW (Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący). W ramach Wydziału Biotechnologii funkcjonuje redakcja międzynarodowego czasopisma naukowego „Cellular and Mo- lecular Biology Letters” (CMBL), które posiada najwyższy impact factor wśród wszystkich czasopism naukowych wydawanych w Polsce. W rankingu portalu edukacyjnego „Perspektywy” w 2021 roku Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego zajął trzecie miejsce w Polsce, tuż za Uniwersytetem Warszawskim i Uniwersytetem Jagiellońskim.
W kolejnych ocenach, nieprzerwanie od 2013 roku, Biotechnologia uzyskiwała prestiżową kategorię naukową A+. W latach 2014-2018 była liderem konsorcjum „Wrocławskie Centrum Biotechnologii”, które otrzymało status KNOW (Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący). W ramach Wydziału Biotechnologii funkcjonuje redakcja międzynarodowego czasopisma naukowego „Cellular and Mo- lecular Biology Letters” (CMBL), które posiada najwyższy impact factor wśród wszystkich czasopism naukowych wydawanych w Polsce. W rankingu portalu edukacyjnego „Perspektywy” w 2021 roku Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego zajął trzecie miejsce w Polsce, tuż za Uniwersytetem Warszawskim i Uniwersytetem Jagiellońskim.
Studia I i II stopnia na Wydziale Biotechnologii prowadzone są w języku polskim i angielskim. Szeroki tematyczny zakres zajęć praktycznych, bardzo dobrze wyposażone laboratoria dydaktyczne oraz duża ilość zajęć laboratoryjnych w małych grupach sprawia, że nasi absolwenci są cenieni na rynku pracy. Ponadto praktyki zawodowe dla studentów organizowane są w firmach biotechnologicznych, co gwarantuje bardzo dobre przygotowanie do pracy w laboratoriach badawczych, klinicznych i przemysłowych. Studenci biotechnologii mają możliwość uczestniczenia w projektach badawczych realizowanych na Wydziale, których tematyka jest bardzo różnorodna i obejmuje zarówno badania podstawowe jak i stosowane m.in. z za- kresu nowych strategii i terapii przeciwnowotworowych, rzadkich chorób genetycznych czy chorób przewlekłych, a także opracowania innowacyjnych nośników leków. Część projektów realizowana jest we współpracy międzynarodowej oraz z partnerami przemysłowymi.
MULTICULTURALISM - COOPERATION AND ITS STRUCTURES
WIELOKULTUROWOŚĆ - WSPÓŁPRACA I JEJ STRUKTURY
Bariery w relacjach między przedstawicielami różnych kultur żyjących w obrębie jednej społeczności politycznej lub działających w ramach jednego układu interesów stanowią jedno z najważniejszych wyzwań współczesności. Od starożytności możemy obserwować fenomen szukania sposobów współpracy między reprezentantami różnych kultur w celu unikania konfliktów, a w konsekwencji jak najpełniejszego wykorzystywania różnic kulturowych jako kapitału społecznego. Prowadzone na UWr wielodyscyplinarne badania nad społeczeństwami wielokulturowymi mają za zadanie z jednej strony zwiększyć naszą wiedzę o wspomnianych rozwiązaniach w różnych okresach czasu, w skali całego świata. Stąd często mają charakter porównawczy. Z drugiej strony prezentują okoliczności konfliktów, drogi ich rozwiązania, analizując warunki trwałości i zmiany w relacjach międzykulturowych. Badania nie są zorientowane na jeden dominujący paradygmat poznawczy. Wielokulturowość nie jest w nich terminem politycznym (w sensie idei organizującej społeczeństwo). Badacze reagują na napięcia i potrzeby otoczenia, będąc ich częścią, traktując zacieśniające się interakcje społeczeństw uformowanych w różnych kulturach jako wyzwanie poznawcze. Koncentrują się też na systemowych procesach zachodzących obecnie w Europie i kształtujących jej przyszłość. Historycy, historycy sztuki, filolodzy, socjologowie, badacze systemów politycznych, prawnicy ‒ każdy z nich w ramach metodologii swojej dziedziny, ale w odniesieniu do osiągnięć innych dyscyplin, szukają adekwatnych modeli opisujących zmienną rzeczywistość współżycia i konfliktów.
Bariery w relacjach między przedstawicielami różnych kultur żyjących w obrębie jednej społeczności politycznej lub działających w ramach jednego układu interesów stanowią jedno z najważniejszych wyzwań współczesności. Od starożytności możemy obserwować fenomen szukania sposobów współpracy między reprezentantami różnych kultur w celu unikania konfliktów, a w konsekwencji jak najpełniejszego wykorzystywania różnic kulturowych jako kapitału społecznego. Prowadzone na UWr wielodyscyplinarne badania nad społeczeństwami wielokulturowymi mają za zadanie z jednej strony zwiększyć naszą wiedzę o wspomnianych rozwiązaniach w różnych okresach czasu, w skali całego świata. Stąd często mają charakter porównawczy. Z drugiej strony prezentują okoliczności konfliktów, drogi ich rozwiązania, analizując warunki trwałości i zmiany w relacjach międzykulturowych. Badania nie są zorientowane na jeden dominujący paradygmat poznawczy. Wielokulturowość nie jest w nich terminem politycznym (w sensie idei organizującej społeczeństwo). Badacze reagują na napięcia i potrzeby otoczenia, będąc ich częścią, traktując zacieśniające się interakcje społeczeństw uformowanych w różnych kulturach jako wyzwanie poznawcze. Koncentrują się też na systemowych procesach zachodzących obecnie w Europie i kształtujących jej przyszłość. Historycy, historycy sztuki, filolodzy, socjologowie, badacze systemów politycznych, prawnicy ‒ każdy z nich w ramach metodologii swojej dziedziny, ale w odniesieniu do osiągnięć innych dyscyplin, szukają adekwatnych modeli opisujących zmienną rzeczywistość współżycia i konfliktów.
Wydział Filologiczny
Wydział Filologiczny jest największym i najbardziej zróżnicowanym wydziałem Uniwersytetu Wrocławskiego. Zatrudnia prawie pół tysiąca naukowców specjalizujących się w różnych dyscyplinach nauk humanistycznych (językoznawstwo i literaturoznawstwo) i społecznych (nauki o komunikacji społecznej i mediach), pracujących w dwudziestu różnych językach swojej specjalizacji (od języków angielskiego i hiszpańskiego po jidysz i sanskryt).Do najbardziej aktywnych jednostek wydziału należą Centrum Badań Kognitywnych nad Językiem i Komunikacją, Centrum Interdyscyplinarnych Badań Relacji między Tradycją Oralną i Piśmienniczą, Centrum Transkulturowych Studiów Posttotalitarnych oraz Centrum Badań nad Literaturą dla Dzieci i Młodzieży, których badacze tylko w ostatnich latach opublikowali wiele książek w prestiżowych wydawnictwach zagranicznych (m.in. Justyna Deszcz-Tryhubczak, Irena Barbara Kalla (eds.), Rulers of Literary Playgro- unds: Politics of Intergenerational Play in Children's Literature, Routledge, New York, 2021) oraz prestiżowych czasopismach naukowych („History of Education and Children's Literature”, volume 15, number 2, 2020). W ramach wydziału działa również od niedawna Akademickie Centrum Badań Ex-centrum Olgi Tokarczuk, którego głównym celem jest wspieranie badań nad tematami obecnymi w twórczości naszej Noblistki.
Olga Tokarczuk
2 lipca 2021 roku podpisano porozumienie pomiędzy Uniwersytetem Wrocławskim a Fundacją Olgi Tokarczuk, na mocy którego na Wydziale Filologicznym powstało Akademickie Centrum Badawcze Ex-centrum Olgi Tokarczuk. Nowy ośrodek naukowy podejmie działania dydaktyczne, seminaryjne, konferencyjne oraz działalność wydawniczą.
Jak tłumaczy Olga Tokarczuk: „Moim zadaniem jest szukanie nieoczywistych punktów widzenia, wystawianie głowy poza ten horyzont. Mam nadzieję, że to centrum, które się będzie nazywało Ex-centrum, na łonie Uniwersytetu Wrocławskiego pozwoli nam wystawić głowę poza sferę udeptanych poglądów i będzie z natury swojej ekscentryczne i będzie podejmowało takie tematy, o których nam się do tej pory nie śniło”.
Współpraca Fundacji z Uniwersytetem może mieć kluczowe znaczenie dla polskiej humanistyki. Ex-centrum Olgi Tokarczuk zgromadzi studentów i wykładowców, którzy chcą prowadzić badania nie tylko nad równością płci, prawami zwierząt i społeczno-kulturową przyczynowością literatury, ale zamierzają także skoncentrować się na jeszcze nieodkrytych, ekscentrycznych dziedzinach, wymagających niekonwencjonalnej perspektywy.
Akademickie Centrum Badawcze Ex-centrum Olgi Tokarczuk realizuje swoje cele m.in. poprzez indywidualny tutoring prowadzony przez Noblistkę, konferencje, programy badawcze, seminaria, projekty wydawnicze i tłumaczenia krytyczne, a także cykle kursów mistrzowskich prowadzonych przez gości i rezydentów Fundacji.
Jak tłumaczy Olga Tokarczuk: „Moim zadaniem jest szukanie nieoczywistych punktów widzenia, wystawianie głowy poza ten horyzont. Mam nadzieję, że to centrum, które się będzie nazywało Ex-centrum, na łonie Uniwersytetu Wrocławskiego pozwoli nam wystawić głowę poza sferę udeptanych poglądów i będzie z natury swojej ekscentryczne i będzie podejmowało takie tematy, o których nam się do tej pory nie śniło”.
Współpraca Fundacji z Uniwersytetem może mieć kluczowe znaczenie dla polskiej humanistyki. Ex-centrum Olgi Tokarczuk zgromadzi studentów i wykładowców, którzy chcą prowadzić badania nie tylko nad równością płci, prawami zwierząt i społeczno-kulturową przyczynowością literatury, ale zamierzają także skoncentrować się na jeszcze nieodkrytych, ekscentrycznych dziedzinach, wymagających niekonwencjonalnej perspektywy.
Akademickie Centrum Badawcze Ex-centrum Olgi Tokarczuk realizuje swoje cele m.in. poprzez indywidualny tutoring prowadzony przez Noblistkę, konferencje, programy badawcze, seminaria, projekty wydawnicze i tłumaczenia krytyczne, a także cykle kursów mistrzowskich prowadzonych przez gości i rezydentów Fundacji.
prof. dr hab. Marcin Wodziński Profesor na Wydziale Filologicznym. Kierownik Zakładu Studiów Żydowskich.
prof. dr hab. Marcin Wodziński Profesor na Wydziale Filologicznym. Kierownik Zakładu Studiów Żydowskich.
Fullscreen
Atlas historyczny chasydyzmu, wydany we współpracy historyka (prof. dr hab. Marcin Wodziński) i kartografa (dr hab.Waldemar Spallek), jest doskonałym przykładem zastosowania nowoczesnych technologii cyfrowych do badań w dziedzinie nauk humanistycznych. Wydany w 2018 roku przez Princeton University Press, zdobył kilka nagród, w tym National Jewish Book Award i Judaica Reference Award; „Financial Times” umieścił atlas na liście 14 najważniejszych książek 2018 roku.
Praca ta jest pierwszą przestrzenną analizą chasydyzmu i w zasadzie pierwszą kartograficzną reprezentacją jakiegokolwiek religijnego ruchu mistycznego. Omawia powstanie i ekspansję chasydyzmu, jego formy instytucjonalne, dwudziestowieczną emigrację do Nowego Świata, kryzys dwóch wojen światowych i Holokaust, wreszcie odrodzenie chasydyzmu po 1945 roku Atlas to 74 wielkoformatowe, kolorowe mapy i towarzyszący im tekst, 99 ilustracji, wykresów i tabel przedstawiających przestrzenne, fizyczne i wizualne wymiary mistycznego ruchu chasydzkiego w atrakcyjnej wizualnie, łatwej do zrozumienia formie. Atlas pokazuje, w jaki sposób geografia wpłynęła na organizację społeczną chasydyzmu, a także na jego kulturę, duchowość i typy religijnego przywództwa. Nowatorskie jest przeniesienie punktu ciężkości analizy z przywódców na tysiące szeregowych wyznawców i zbadanie chasydyzmu w jego historycznej całości od powstania w XVIII wieku. aż do dzisiaj. Wykorzystuje on również bogatą i zróżnicowaną bazę źródłową oraz współczesne narzędzia GIS (Geographic Information System), aby uzyskać w pełni kompleksowy obraz chasydyzmu. Atlas jest fascynującą wizualnie i intelektualnie lekturą. Jak zauważył jeden z recenzentów, atlas „dowodzi, że zdjęcie jest warte tysiąc słów, a mapa milion”.
Praca ta jest pierwszą przestrzenną analizą chasydyzmu i w zasadzie pierwszą kartograficzną reprezentacją jakiegokolwiek religijnego ruchu mistycznego. Omawia powstanie i ekspansję chasydyzmu, jego formy instytucjonalne, dwudziestowieczną emigrację do Nowego Świata, kryzys dwóch wojen światowych i Holokaust, wreszcie odrodzenie chasydyzmu po 1945 roku Atlas to 74 wielkoformatowe, kolorowe mapy i towarzyszący im tekst, 99 ilustracji, wykresów i tabel przedstawiających przestrzenne, fizyczne i wizualne wymiary mistycznego ruchu chasydzkiego w atrakcyjnej wizualnie, łatwej do zrozumienia formie. Atlas pokazuje, w jaki sposób geografia wpłynęła na organizację społeczną chasydyzmu, a także na jego kulturę, duchowość i typy religijnego przywództwa. Nowatorskie jest przeniesienie punktu ciężkości analizy z przywódców na tysiące szeregowych wyznawców i zbadanie chasydyzmu w jego historycznej całości od powstania w XVIII wieku. aż do dzisiaj. Wykorzystuje on również bogatą i zróżnicowaną bazę źródłową oraz współczesne narzędzia GIS (Geographic Information System), aby uzyskać w pełni kompleksowy obraz chasydyzmu. Atlas jest fascynującą wizualnie i intelektualnie lekturą. Jak zauważył jeden z recenzentów, atlas „dowodzi, że zdjęcie jest warte tysiąc słów, a mapa milion”.
dr Anna KuźnikAdiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Romanistyki, Katedra Translatoryki).
OBSZAR BADAWCZY:
Językoznawstwo, przekładoznawstwo teoretyczne i opisowe, przekładoznawstwo kognitywne; definicja i klasyfikacja tłumaczenia w ujęciu teoretycznym i praktycznym, rozumienie pojęcia tłumaczenia i różnicowanie wewnętrzne na typy dokonywane przez przedstawicieli dyscypliny przekładoznawczej i świata zawodowego, definicja i typologia usług tłumaczeniowych; tłumaczenie specjalistyczne; dydaktyka tłumaczenia w perspektywie zawodowej; socjologia pracy tłumaczy pisemnych i ustnych; metodologia badań empirycznych w przekładoznawstwie
Językoznawstwo, przekładoznawstwo teoretyczne i opisowe, przekładoznawstwo kognitywne; definicja i klasyfikacja tłumaczenia w ujęciu teoretycznym i praktycznym, rozumienie pojęcia tłumaczenia i różnicowanie wewnętrzne na typy dokonywane przez przedstawicieli dyscypliny przekładoznawczej i świata zawodowego, definicja i typologia usług tłumaczeniowych; tłumaczenie specjalistyczne; dydaktyka tłumaczenia w perspektywie zawodowej; socjologia pracy tłumaczy pisemnych i ustnych; metodologia badań empirycznych w przekładoznawstwie
prof. dr hab. Krzysztof NawotkaProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Historii).
Prof. dr hab. Krzysztof Nawotka prowadzi badania w zakresie historii starożytnej skoncentrowane na czterech polach: dziejów i ustroju Miletu, wielkiego miasta greckiego na południowo-zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej, dziejów i legendy Aleksandra Wielkiego, zastosowania metod ilościowych w badaniach epigraficznych oraz historii miast greckich na zachodnim wybrzeżu Morza Czarnego. W odróżnieniu od prac poprzedników, badania Krzysztofa Nawotki skupiają się na okresie hellenistycznym i rzymskim, nie na epoce archaicznej, w której Milet był głównym ośrodkiem kolonizacji greckiej i miejscem narodzin nauki światowej (jońska filozofia przyrody).
Nawotka, wraz z zespołem badawczym, prowadzi prace nad inskrypcjami, przede wszystkim greckimi, ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego w starożytności z zastosowaniem metod ilościowych. Jest to największy i najbardziej złożony projekt tego typu w świecie, pokazujący znaczące fluktuacje chronologiczne w ilości wykonywanych średnio rocznie napisów w kamieniu, w różnych ich kategoriach, na obszarze od Morza Czarnego przez Grecję kontynentalną, po Azję Mniejszą i Lewant. Zmierza do prześledzenia przyczyn tego zjawiska, takich jak zmienność ustrojowa, wpływy kul- tur przedgreckich i ich tradycji kulturowej, wpływy monarchii terytorialnych na ewolucję miasta greckiego.
Nawotka, wraz z zespołem badawczym, prowadzi prace nad inskrypcjami, przede wszystkim greckimi, ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego w starożytności z zastosowaniem metod ilościowych. Jest to największy i najbardziej złożony projekt tego typu w świecie, pokazujący znaczące fluktuacje chronologiczne w ilości wykonywanych średnio rocznie napisów w kamieniu, w różnych ich kategoriach, na obszarze od Morza Czarnego przez Grecję kontynentalną, po Azję Mniejszą i Lewant. Zmierza do prześledzenia przyczyn tego zjawiska, takich jak zmienność ustrojowa, wpływy kul- tur przedgreckich i ich tradycji kulturowej, wpływy monarchii terytorialnych na ewolucję miasta greckiego.
prof. dr hab. Dariusz AdamskiProfesor na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii. Kierownik Zakładu Europejskiego Prawa Zarządzania Gospodarczego
OBSZAR BADAWCZY:
Polityki gospodarcze Unii Europejskiej, w tym ich aspekty ustrojowe i aspekty konstytucyjne.
Polityki gospodarcze Unii Europejskiej, w tym ich aspekty ustrojowe i aspekty konstytucyjne.
prof. dr hab. Mirosław Kocur Profesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych.
prof. dr hab. Mirosław Kocur Profesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych.
Fullscreen
Prof. dr hab. Mirosław Kocur rozwija performatykę historyczną, studia nad źródłami teatru i sztukami rytualnymi. W rozległych badaniach łączy wiedzę o teatrze z antropologią, archeologią, neuronauką i performatyką. Studiuje performatywną sprawczość zachowań artystycznych i rytualnych. Bada społeczną skuteczność obrzędów i performansów kulturowych w świecie (Bali, Tanzania, Tybet, Madagaskar, Stany Zjednoczone, w planach Amazonia, Vanuatu). Używa też nowatorskich metod badawczych Performance-as-Re- search i Practice-as-Research do rozwijania nowego rozumienia „praktyki” i eksplorowania wymiaru poznawczego wydarzeń artystycznych.
Mirosław Kocur z powodzeniem integruje pracę naukową z artystyczną. Obecnie pracuje nad polską historią i teorią sztuk performatywnych, uwzględniającą zarówno przełomowe dokonania i odkrycia polskich artystów teatru w XX i XXI wieku jak i okres staropolski, kiedy Polacy rzadko pisali oryginalne dramaty, ale żyli teatrem na co dzień. Polskim wkładem do europejskiego teatru nie były wówczas teksty, ale strategie performatywne. Jest to obszar szczególnie zaniedbany we współczesnym piśmiennictwie naukowym, zdominowanym przez teorie i praktyki badaczy anglosaskich, mało użyteczne do interpretacji sztuki polskiej. Wstępne wyniki badań profesora Kocura zostaną opublikowane w roku 2022 przez Cambridge University Press (Staropolska: Theatres of Identity).
Mirosław Kocur z powodzeniem integruje pracę naukową z artystyczną. Obecnie pracuje nad polską historią i teorią sztuk performatywnych, uwzględniającą zarówno przełomowe dokonania i odkrycia polskich artystów teatru w XX i XXI wieku jak i okres staropolski, kiedy Polacy rzadko pisali oryginalne dramaty, ale żyli teatrem na co dzień. Polskim wkładem do europejskiego teatru nie były wówczas teksty, ale strategie performatywne. Jest to obszar szczególnie zaniedbany we współczesnym piśmiennictwie naukowym, zdominowanym przez teorie i praktyki badaczy anglosaskich, mało użyteczne do interpretacji sztuki polskiej. Wstępne wyniki badań profesora Kocura zostaną opublikowane w roku 2022 przez Cambridge University Press (Staropolska: Theatres of Identity).
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii
Jego historia i tradycja czerpie z dorobku Uniwersytetów Jana Kazimierza we Lwowie oraz Stefana Batorego w Wilnie.
Doskonałe warunki i możliwości nauczania skutkują od lat utrzymywaniem się Wydziału w ścisłej czołówce ogólnopolskich rankingów. Prestiżowa, najwyższa Kategoria A+ dla Wydziału to potwierdzenie utrzymującego się od lat wysokiego poziomu prowadzonej działalności naukowo-badawczej.
Wydział jest liderem w Polsce pod względem liczby corocznie publikowanych artykułów naukowych w czasopismach z listy JCR (Journal Citation Reports), czyli tzw. listy filadelfijskiej. Publikacje pracowników wydziału mają istotne znaczenie w zakresie umiędzynarodowienia wyników badań naukowych. Wydawanych jest tutaj kilkanaście czasopism naukowych. Wszystkie dostępne są online nieodpłatnie.
O szerokiej krajowej i międzynarodowej współpracy świadczy fakt, że WPAE podpisał ponad 100 umów z innymi wydziałami prawa w Polsce i zagranicą. Oprócz długoletnich umów z uniwersytetami zagranicznymi, między innymi z Cambridge, Groningen, Bari, Sofii, Moskwy, Lwowa, Buenos Aires, Chicago, Sankt Petersburga, Pragi, Grodna, Kolonii.
Wydział zatrudnia ponad 200 wybitnych pracowników naukowo-dydaktycznych, w tym znaczną liczbę profesorów. Wielu spośród nich pełni eksponowane funkcje w organach władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, a także prowadzi kancelarie. O renomie naszego Wydziału świadczy także to, że pracownicy WPAE UWr co roku pozyskują wiele grantów naukowo-badawczych zarówno krajowych jak i międzynarodowych.
Doskonałe warunki i możliwości nauczania skutkują od lat utrzymywaniem się Wydziału w ścisłej czołówce ogólnopolskich rankingów. Prestiżowa, najwyższa Kategoria A+ dla Wydziału to potwierdzenie utrzymującego się od lat wysokiego poziomu prowadzonej działalności naukowo-badawczej.
Wydział jest liderem w Polsce pod względem liczby corocznie publikowanych artykułów naukowych w czasopismach z listy JCR (Journal Citation Reports), czyli tzw. listy filadelfijskiej. Publikacje pracowników wydziału mają istotne znaczenie w zakresie umiędzynarodowienia wyników badań naukowych. Wydawanych jest tutaj kilkanaście czasopism naukowych. Wszystkie dostępne są online nieodpłatnie.
O szerokiej krajowej i międzynarodowej współpracy świadczy fakt, że WPAE podpisał ponad 100 umów z innymi wydziałami prawa w Polsce i zagranicą. Oprócz długoletnich umów z uniwersytetami zagranicznymi, między innymi z Cambridge, Groningen, Bari, Sofii, Moskwy, Lwowa, Buenos Aires, Chicago, Sankt Petersburga, Pragi, Grodna, Kolonii.
Wydział zatrudnia ponad 200 wybitnych pracowników naukowo-dydaktycznych, w tym znaczną liczbę profesorów. Wielu spośród nich pełni eksponowane funkcje w organach władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, a także prowadzi kancelarie. O renomie naszego Wydziału świadczy także to, że pracownicy WPAE UWr co roku pozyskują wiele grantów naukowo-badawczych zarówno krajowych jak i międzynarodowych.
O wysokim poziomie, jaki reprezentuje wydział, świadczą również zajmowane od 10 lat miejsca na podium w prestiżowych rankingach wydziałów prawa w Polsce, organizowanych przez renomowane czasopisma. Szczególnie doceniany jest potencjał naukowy, kadra i jakość kształcenia. Ponadto działająca na WPAE Uniwersytecka Poradnia Prawna UWr realizuje bardzo istotne działania, m.in. studenci poradni pod opieką kadry naukowej udzielają profesjonalnych porad prawnych.
Pracownicy wydziału nie zamykają się w murach uczelni. Stale współpracują ze szkołami podstawowymi, liceami, centrami kształcenia zawodowego oraz instytucjami życia kulturalnego. Popularyzują wiedzę m.in. w trakcie Drzwi Otwartych oraz Dolnośląskiego Festiwalu Nauki.
Pracownicy wydziału nie zamykają się w murach uczelni. Stale współpracują ze szkołami podstawowymi, liceami, centrami kształcenia zawodowego oraz instytucjami życia kulturalnego. Popularyzują wiedzę m.in. w trakcie Drzwi Otwartych oraz Dolnośląskiego Festiwalu Nauki.
dr Karolina KremensAdiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii.
OBSZAR BADAWCZY:
Porównawcza procedura karna, amerykańska procedura karna, ochrona praw jednostki w procesie karnym, w szczególności w zakresie ochrony prywatności, a także organizacji prokuratury i roli prokuratora w postępowaniu karnym.
Porównawcza procedura karna, amerykańska procedura karna, ochrona praw jednostki w procesie karnym, w szczególności w zakresie ochrony prywatności, a także organizacji prokuratury i roli prokuratora w postępowaniu karnym.
prof. dr hab. Adam ChmielewskiProfesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Filozofii). Kierownik Zakładu Filozofii Społecznej i Politycznej.
Adam J. Chmielewski jest profesorem filozofii, działaczem społecznym, tłumaczem, krytykiem literackim i publicystą politycznym. Studiował filozofię i nauki społeczne we Wrocławiu, Oksfordzie, Nowym Jorku i Edynburgu. Zajmuje się filozofią nauki, etyką i filozofią polityki. Autor m.in. książek Filozofia Poppera (1996), Niewspółmierność, nieprzekładalność, konflikt (1998, 2014), Społeczeństwo otwarte czy wspólnota? (2001), Walc wiedeński i walec europejski (2001); Dwie koncepcje jedności (2006); Psychopatologia życia politycznego (2009).
Opublikował kilkanaście przekładów filozoficznych i literackich, w tym dzieł Karla Poppera, Bertranda Russella, Alasdaira MacIntyre’a, Richarda Shus- termana, Slavoja Žižka, D.H. Lawrence’a i Pearl S. Buck. Od 2005 roku pełni funkcję redaktora naczelnego kwartalnika „Studia Philosophica Wratislavien- sia”. Jest autorem zwycięskiej kandydatury Wrocławia do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury. Prowadzi blogi: Interwencje: Filozoficzne i Polityczne; Kontra- dykcje oraz Spotkania na mieście.
Chmielewski tłumaczy swoim studentom, że zajmuje się filozofią, ponieważ bycie filozofem daje swobodę myślenia, jakiej nie jest w stanie zaoferować żadna inna dyscyplina naukowa. Zarazem nakłada ona najsurowsze wymogi, które dyscyplinują nawet najbardziej swobodne idee. W pracy ze studentami ważne jest pobudzanie ich do samodzielnego wyboru problematyki badawczej oraz jej rozważania.
W swoich najnowszych pismach Adam Chmielewski porusza problemy post prawdy i negatywnych aspektów pandemii w życiu społecznym. Obecnie zajmuje się problemem relacji między estetyką polityczną a wykluczeniem społecznym.
Opublikował kilkanaście przekładów filozoficznych i literackich, w tym dzieł Karla Poppera, Bertranda Russella, Alasdaira MacIntyre’a, Richarda Shus- termana, Slavoja Žižka, D.H. Lawrence’a i Pearl S. Buck. Od 2005 roku pełni funkcję redaktora naczelnego kwartalnika „Studia Philosophica Wratislavien- sia”. Jest autorem zwycięskiej kandydatury Wrocławia do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury. Prowadzi blogi: Interwencje: Filozoficzne i Polityczne; Kontra- dykcje oraz Spotkania na mieście.
Chmielewski tłumaczy swoim studentom, że zajmuje się filozofią, ponieważ bycie filozofem daje swobodę myślenia, jakiej nie jest w stanie zaoferować żadna inna dyscyplina naukowa. Zarazem nakłada ona najsurowsze wymogi, które dyscyplinują nawet najbardziej swobodne idee. W pracy ze studentami ważne jest pobudzanie ich do samodzielnego wyboru problematyki badawczej oraz jej rozważania.
W swoich najnowszych pismach Adam Chmielewski porusza problemy post prawdy i negatywnych aspektów pandemii w życiu społecznym. Obecnie zajmuje się problemem relacji między estetyką polityczną a wykluczeniem społecznym.
dr hab. Dominik KopińskiProfesor na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii (Instytut Nauk Ekonomicznych).
OBSZAR BADAŃ:
Afryka Subsaharyjska, rola zasobów naturalnych w rozwoju, globalne dobra publiczne i organizacje międzynarodowe, stosunki chińsko-afrykańskie.
Afryka Subsaharyjska, rola zasobów naturalnych w rozwoju, globalne dobra publiczne i organizacje międzynarodowe, stosunki chińsko-afrykańskie.
prof. dr hab. Przemysław WiszewskiProfesor na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych (Instytut Historii, Zakład Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki).
Zainteresowania badawcze prof. dr hab. Przemysława Wiszewskiego koncentrują się na tożsamości heterogenicznych grup społecznych oraz formach komunikacji między członkami tych grup. W swoich badaniach kładzie szczególny nacisk na wartości będące czynnikami definiującymi i spajającymi grupy oraz na obieg informacji umożliwiający tworzenie i rozwój grup. Od wielu lat prowadzi badania nad dziejami społeczności regionalnych i lokalnych średniowiecznego i wczesnonowożytnego Śląska. Ten region pogranicza od czasów średniowiecza do 1945 roku zamieszkiwali Czesi, Niemcy i Polacy. Zróżnicowana tradycja kulturowa, prawna i historiograficzna społeczeństwa regionalnego pozwoliła na szczegółową analizę czynników spajających lub dezintegrujących społeczeństwa wieloetniczne w epoce średniowiecznej i nowożytnej.
Jego szczególnym przedmiotem zainteresowania są zmiany kulturowe i społeczne w wieloetnicznych społeczeństwach pogranicza średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy Środkowej. Koordynuje prace polskiego zespołu projektu “Cuius Regio. An analysis of the cohesive and disruptive forces determining the attachment and commitment of (groups of) persons to and the cohesion within region” finansowanego przez European Science Foundation. Owocem tej pracy była składająca się z pięciu tomów synteza przemian tożsamości regionalnej i spójności regionalnej na Śląsku (X-XX wieku). Kierował projektem „Śląsk Ojczysty. Dzieje społeczności lokalnych w kontekście tożsamości regionalnej, państwowej i narodowej (XII-XXI wieku)”. Projekt skupiał się na analizie lokalnej historii kilku małych miast i okolicznych wsi celem prześledzenia różnic i podobieństw tych lokalnych trendów w historii wieloetnicznego regionu Śląska. Kieruje projektem Mechanisms of building cohesion in multi-ethnic communities, 10th-21st centuries z międzynarodowym zespołem badaczy z Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Wielkiej Brytanii, Czech, Rumunii, Węgier, Litwy, Rosji, Japonii i Polski, którego celem jest poszukiwanie przyczyn pokojowego istnienia wieloetnicznych wspólnot/państw politycznych „na peryferiach” średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy. Jego ostatnim projektem jest Leksykon śląskich artystów i rzemieślników/ Künstlerlexikon Schlesien – słowniki artystów-rzemieślników z wybranych gmin Dolnego Śląska wydane w języku polskim i niemieckim
Jego szczególnym przedmiotem zainteresowania są zmiany kulturowe i społeczne w wieloetnicznych społeczeństwach pogranicza średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy Środkowej. Koordynuje prace polskiego zespołu projektu “Cuius Regio. An analysis of the cohesive and disruptive forces determining the attachment and commitment of (groups of) persons to and the cohesion within region” finansowanego przez European Science Foundation. Owocem tej pracy była składająca się z pięciu tomów synteza przemian tożsamości regionalnej i spójności regionalnej na Śląsku (X-XX wieku). Kierował projektem „Śląsk Ojczysty. Dzieje społeczności lokalnych w kontekście tożsamości regionalnej, państwowej i narodowej (XII-XXI wieku)”. Projekt skupiał się na analizie lokalnej historii kilku małych miast i okolicznych wsi celem prześledzenia różnic i podobieństw tych lokalnych trendów w historii wieloetnicznego regionu Śląska. Kieruje projektem Mechanisms of building cohesion in multi-ethnic communities, 10th-21st centuries z międzynarodowym zespołem badaczy z Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Wielkiej Brytanii, Czech, Rumunii, Węgier, Litwy, Rosji, Japonii i Polski, którego celem jest poszukiwanie przyczyn pokojowego istnienia wieloetnicznych wspólnot/państw politycznych „na peryferiach” średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy. Jego ostatnim projektem jest Leksykon śląskich artystów i rzemieślników/ Künstlerlexikon Schlesien – słowniki artystów-rzemieślników z wybranych gmin Dolnego Śląska wydane w języku polskim i niemieckim
dr hab. Patrycja Matusz Profesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Studiów Międzynarodowych, Zakład Studiów Strategicznych i Europejskich).
dr hab. Patrycja Matusz Profesor na Wydziale Nauk Społecznych (Instytut Studiów Międzynarodowych, Zakład Studiów Strategicznych i Europejskich).
Fullscreen
Europa ma długą historię ruchów migracyjnych. Procesy te zmieniają społeczeństwa państw europejskich. Jednak w ciągu ostatnich kilku lat państwa członkowskie UE przyjęły bezprecedensową liczbę migrantów i osób ubiegających się o azyl, często w sposób nieuporządkowany. Proces ten wpłynął na stosunki między migrantami a społeczeństwami przyjmującymi i stanowił wyzwanie dla całego systemu zarządzania migracją i integracją. Studia nad migracjami to wielowymiarowa i interdyscyplinarna dziedzina, która obejmuje różne dyscypliny naukowe. Jako politolog Patrycja Matusz skupia się głównie na wielopoziomowym zarządzaniu migracją i integracją, relacjach między migrantami a społecznościami lokalnymi, lokalnych strategiach integracyjnych oraz edukacji dzieci o pochodzeniu migracyjnym.
Obecnie dr hab. Patrycja Matusz jest zaangażowana w dwa projekty Horyzont 2020. Pierwszy z nich to ADMIGOV (Advance Alternative Migration Governance). Ten międzynarodowy zespół badawczy poszukuje alternatywnych podejść do zarządzania migracją, które mogą być lepiej zaprojektowane i za- stosowane w praktyce. ADMIGOV bada rzeczywistość istniejących polityk i praktyk w terenie (praca w terenie w różnych lokalizacjach), aby poprawić zarządzanie migracją i zaproponować zalecenia na przyszłość.
Drugi projekt w ramach programu Horyzont 2020 – Whole-COMM (Exploring the Integration of Post-2014 Migrants in Small and Medium-Sized Towns and Rural Areas from a Whole of Community Perspective) – ma na celu rozwiązanie tych kwestii poprzez innowacyjne podejście badawcze Whole-of-Community, które pojmuje integrację migrantów jako proces tworzenia społeczności, odbywający się w specyficznych kontekstach lokalnych charakteryzujących się odrębnymi konfiguracjami czynników strukturalnych; jest wywołany interakcjami wielu aktorów z ich wielopoziomowymi i wielosytuacyjnymi relacjami; oraz ma charakter otwarty i może skutkować albo bardziej spójnymi, albo bardziej fragmentarycznymi relacjami społecznymi. Whole-COMM przyczynia się do wypełnienia poważnej luki w dotychczasowych badaniach i debatach politycznych, które dotyczyły przede wszystkim dużych miast.
Patrycja Matusz zajmuje się badaniem integracji migrantów w Polsce, głównie na poziomie miast. Obecnie pracuje dla różnych instytucji na poziomie lokalnym, krajowym i europejskim, realizując badania, tworząc i oceniając politykę i działania integracyjne.
Obecnie dr hab. Patrycja Matusz jest zaangażowana w dwa projekty Horyzont 2020. Pierwszy z nich to ADMIGOV (Advance Alternative Migration Governance). Ten międzynarodowy zespół badawczy poszukuje alternatywnych podejść do zarządzania migracją, które mogą być lepiej zaprojektowane i za- stosowane w praktyce. ADMIGOV bada rzeczywistość istniejących polityk i praktyk w terenie (praca w terenie w różnych lokalizacjach), aby poprawić zarządzanie migracją i zaproponować zalecenia na przyszłość.
Drugi projekt w ramach programu Horyzont 2020 – Whole-COMM (Exploring the Integration of Post-2014 Migrants in Small and Medium-Sized Towns and Rural Areas from a Whole of Community Perspective) – ma na celu rozwiązanie tych kwestii poprzez innowacyjne podejście badawcze Whole-of-Community, które pojmuje integrację migrantów jako proces tworzenia społeczności, odbywający się w specyficznych kontekstach lokalnych charakteryzujących się odrębnymi konfiguracjami czynników strukturalnych; jest wywołany interakcjami wielu aktorów z ich wielopoziomowymi i wielosytuacyjnymi relacjami; oraz ma charakter otwarty i może skutkować albo bardziej spójnymi, albo bardziej fragmentarycznymi relacjami społecznymi. Whole-COMM przyczynia się do wypełnienia poważnej luki w dotychczasowych badaniach i debatach politycznych, które dotyczyły przede wszystkim dużych miast.
Patrycja Matusz zajmuje się badaniem integracji migrantów w Polsce, głównie na poziomie miast. Obecnie pracuje dla różnych instytucji na poziomie lokalnym, krajowym i europejskim, realizując badania, tworząc i oceniając politykę i działania integracyjne.
dr hab. Tomasz Piekot Adiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Filologii Polskiej). Kierownik Pracowni Prostej Polszczyzny
dr hab. Tomasz Piekot Adiunkt na Wydziale Filologicznym (Instytut Filologii Polskiej). Kierownik Pracowni Prostej Polszczyzny
Fullscreen
„Plain language” to standard językowy zalecany wszystkim autorom i instytucjom piszącym teksty adresowane do masowego odbiorcy. Idea, by opracować efektywny styl pisania, zrodziła się na Uniwersytecie Wrocławskim w 2010 roku. Dr hab. Tomasz Piekot z zespołem przeprowadził pierwszą ekspertyzę komunikatywności tekstów o funduszach europejskich. Prosta polszczyzna to język do szybkiej lektury, ale przede wszystkim – język klarownych myśli, szczerych intencji i prostej formy – tłumaczy Piekot.
Jezykoznawcy i komunikolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego przez kilka lat tworzyli założenia prostej polszczyzny. Testowali też ilościowo-jakościowe narzędzia, które pozwalają dokładnie ocenić komunikatywność tekstu. Opracowane zasady obejmują wiele wymiarów tekstu – wspierają percepcję, budują dobre relacje, ułatwiają zapamiętanie treści, porządkują strukturę informacji i zamieniają tekst w obiekt wizualny.
Model wypracowany w Pracowni Prostej Polszczyzny to zestaw sprawdzonych empirycznie strategii i techniki efektywnej komunikacji. Zasady obejmują wiele wymiarów tekstu – wspierają percepcję, budują dobre relacje, ułatwiają zapamiętanie treści, porządkują strukturę in- formacji i zamieniają tekst w obiekt wizualny
Pracownia prowadzi audyty prostego języka, certyfikuje uproszczone dokumenty, szkoli ekspertów. Świadczyła usługi dla takich podmiotów jak: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, Ministerstwo Finansów, Krajowa Administracja Skarbowa, Urząd m.st. Warszawy, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we Wrocławiu, bank Credit Agricole, ING Bank Śląski i wiele innych
Jezykoznawcy i komunikolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego przez kilka lat tworzyli założenia prostej polszczyzny. Testowali też ilościowo-jakościowe narzędzia, które pozwalają dokładnie ocenić komunikatywność tekstu. Opracowane zasady obejmują wiele wymiarów tekstu – wspierają percepcję, budują dobre relacje, ułatwiają zapamiętanie treści, porządkują strukturę informacji i zamieniają tekst w obiekt wizualny.
Model wypracowany w Pracowni Prostej Polszczyzny to zestaw sprawdzonych empirycznie strategii i techniki efektywnej komunikacji. Zasady obejmują wiele wymiarów tekstu – wspierają percepcję, budują dobre relacje, ułatwiają zapamiętanie treści, porządkują strukturę in- formacji i zamieniają tekst w obiekt wizualny
Pracownia prowadzi audyty prostego języka, certyfikuje uproszczone dokumenty, szkoli ekspertów. Świadczyła usługi dla takich podmiotów jak: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, Ministerstwo Finansów, Krajowa Administracja Skarbowa, Urząd m.st. Warszawy, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we Wrocławiu, bank Credit Agricole, ING Bank Śląski i wiele innych
Scroll down to continue
Swipe to continue
Swipe to continue
UNIWERSYTET WROCŁAWSKI Uczelnia Badawcza
English version
CZŁOWIEK ‒ MIASTO ‒ ŚRODOWISKO
dr hab. Sylwia Dołzbłasz
dr hab. Mateusz Strzelecki
Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska
prof. dr hab. Tomasz Niedzielski
dr Adam Rajsz
prof. dr hab. Aleksandra Samecka-Cymerman
Wydział Nauk Społecznych
Dr hab. Katarzyna Kajdanek
dr hab. Marek Kasprzak
prof. dr hab. Mariusz Orion Jędrysek
prof. dr hab. Adam Mrozowicki
dr hab. inż. Małgorzata Werner
dr Piotr Wojtulek
prof. dr hab. Jakub Kierczak
Wydział Chemii
MATERIAŁY FUNKCJONALNE
prof. dr hab. Lechosław Latos-Grażyński
dr hab. Bartosz Szyszko
dr inż. Sławomir Potocki
prof. dr hab. Tobias Fischer
prof. dr hab. David Blaschke
Wydział Fizyki i Astronomii
CZŁOWIEK MIĘDZY NATURĄ I KULTURĄ
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych
dr hab. Maciej Karwowski
dr Dominika Grzesik
prof. dr hab. Bogusław Pawłowski
dr hab. Piotr Sorokowski
dr hab. Filip Duszyński
dr Anna Oleszkiewicz
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego (CSNE)
dr hab. Mirosław Masojć
dr hab. Dorota Leszczyna
dr hab. Anna Brytek-Matera
dr hab. Tomasz Płonka
dr Paweł Duma
OPEROWANIE NA WIELKICH DANYCH: OD ASPEKTÓW ALGORYTMICZNYCH I LOGICZNYCH DO DATA SCIENCE I SZTUCZNEJ INTELIGENCJI
prof. dr hab. Małgorzata Bogdan
Wydział Matematyki i Informatyki
dr hab. Dariusz Biernacki
dr Przemysław Uznański
dr hab. inż. Błażej Wróbel
dr hab. Krzysztof Graczyk
dr hab. Aneta Firlej-Buzon
dr hab. Piotr Wnuk-Lipiński
dr hab. Tomasz Kalisz
dr Ewa Niemczura
ZDROWIE - OD ANALIZY GENU DO OPRACOWANIA LEKU
Wydział Nauk Biologicznych
prof. dr hab. Dariusz Rakus
prof. dr hab. Gabriela Bugla-Płoskońska
dr Barbara Maciejewska / dr Tomasz Olszak
Wydział Biotechnologii
WIELOKULTUROWOŚĆ - WSPÓŁPRACA I JEJ STRUKTURY
Wydział Filologiczny
Olga Tokarczuk
dr Anna Kuźnik
prof. dr hab. Krzysztof Nawotka
prof. dr hab. Dariusz Adamski
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii
dr Karolina Kremens
prof. dr hab. Adam Chmielewski
Virtual Researcher’s Workroom at the University of Wrocław
dr hab. Dominik Kopiński
prof. dr hab. Przemysław Wiszewski